Sáu điều dạy của Người mãi là kim chỉ nam trong mọi tư tưởng, hoạt động để lớp lớp cán bộ, chiến sỹ Công an nhân dân (CAND) noi theo, phấn đấu trong học tập, rèn luyện, chiến đấu, xứng danh với phẩm chất người chiến sĩ CAND Việt Nam anh hùng.
Dấu tích hào hùng trong dòng chảy lịch sử
Chùa Tứ Giáp được xây dựng từ thời Lê Trung Hưng (thế kỉ XVIII - 1771), bao gồm 7 gian khu tiền đường, trung đường 5 gian và thượng điện 3 gian, hai dãy hành lang, dãy nhà tổ, nhà khách và nhà trụ trì.
Tuy nhiên, phần lớn công trình tín ngưỡng, tôn giáo này đã bị thực dân Pháp phá hủy vào năm 1885. Đến năm 1886 nhân dân xã Nhã Nam và nhân dân hai xã Dương Lâm, Lý Cốt đã góp công, góp của phục dựng lại ngôi chùa trên đất làng Nguộn theo kiểu tiền Thần hậu Phật. Chùa vẫn mang tên chùa Tứ Giáp để thể hiện tình đoàn kết và thành quả của nhân dân 4 làng Chuông, Nguộn, Thượng, Hạ cùng toàn tâm, nhất ý phục dựng lại ngôi chùa.
Di tích lịch sử chùa Tứ Giác, nơi khởi nguồn Sáu điều Bác Hồ dạy CAND
Năm 1947, chùa Tứ Giáp bị thực dân Pháp bắn phá thêm lần nữa. Đến nay vẫn còn nhiều vết đạn trên thân cột trong chùa. Ở thời kì tiền khởi nghĩa và kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954), chùa Tứ Giáp là địa điểm diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng.
Thời tiền khởi nghĩa, một số lãnh đạo cấp cao của Trung ương, tỉnh Bắc Giang như đồng chí Hà Thị Quế, Nguyễn Trọng Tỉnh... thường xuyên về chùa để tổ chức các buổi mít tinh tuyên truyền cách mạng, in ấn tài liệu, hội họp bàn kế đánh thực dân Pháp... Giai đoạn 1945-1954, ngôi chùa là địa điểm, trụ sở làm việc của nhiều cơ quan trong tỉnh như: Ty Công an Bắc Giang, Huyện ủy Yên Thế, Ủy ban kháng chiến Nhã Nam...
Đặc biệt, từ năm 1946 đến năm 1958; Công an Khu 12 gồm các tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Hà Bắc, Quảng Ninh, do đồng chí Hoàng Mai làm Giám đốc đã về đây đặt trụ sở làm việc. Cũng tại đây, tờ nội san mang tên “Bạn dân” của Công an Khu 12 ra đời và số báo đầu tiên đã được đồng chí Hoàng Mai gửi tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngày 11-3-1948, đồng chí Hoàng Mai vừa kết thúc chuyến công tác ở Nha Công an Trung ương trở về chùa Tứ Giáp thì nhận được một lá thư của Bác gửi đồng chí Hoàng Mai và lực lượng Công an nhân dân.
Chùa Tứ Giác - khu di tích Công an khu 12
Trong thư của Bác có đoạn viết: “…Trên báo cần làm cho anh chị em Công an nhận rõ, Công an ta là Công an nhân dân, vì nhân dân mà phục vụ và dựa vào dân mà làm việc. Nhân dân ta có hàng chục triệu người, có hàng mấy chục triệu tai, mắt, tay, chân. Nếu biết dựa vào dân thì làm việc gì cũng xong”.
Nội dung thư đã nêu bật sáu nội dung về "Tư cách người Công an Cách mệnh": Đối với tự mình: Phải cần kiệm liêm chính; Đối với đồng sự: Phải thân ái giúp đỡ; Đối với Chính phủ: Phải tuyệt đối trung thành; Đối với nhân dân: Phải kính trọng lễ phép; Đối với công việc: Phải tận tụy; Đối với địch: Phải cương quyết khôn khéo.
Thư Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đồng chí Hoàng Mai, Giám đốc Công an khu XII, ngày 11/3/1948
Mặt tiền Khu lưu niệm Sáu điều Bác Hồ dạy CAND
Tượng đài Bác Hồ trong Khu lưu niệm
Ngay sau đó, lời dạy của Bác Hồ đã được in trên báo Bạn dân, được lan tỏa trong toàn bộ cán bộ, chiến sỹ lực lượng CAND. Công an Khu 12 cũng là nơi khởi nguồn phong trào học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy trong Công an cả nước. Từ phong trào này, các thế hệ cán bộ, chiến sỹ không ngừng học tập, nâng cao kiến thức, rèn luyện, từng bước trưởng thành.
Năm nay tròn 70 năm lời dạy của người, lời căn dặn đó vẫn còn nguyên giá trị, luôn là kim chỉ nam, là định hướng cho mỗi cán bộ, chiến sỹ trong lực lượng CAND không ngừng học tập, rèn luyện, chiến đấu, phấn đấu theo tư tưởng, phong cách, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Trải qua hàng trăm năm tồn tại, ngôi chùa Tứ Giác vẫn trầm mặc, hiên ngang giữa những lớp cây xanh rợp phủ bóng mát. Ngôi chùa giờ đây trở thành điểm về nguồn để các cán bộ, chiến sỹ CAND học tập, làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và Sáu điều Bác Hồ dạy CAND.
Vết tích đạn của địch bắn còn hằn sâu trên cột ở chùa
Bức hoành phi có niên đại 200 năm tại chùa
Chùa còn là nơi thờ cúng linh thiêng và có ý nghĩa to lớn đối với đời sống, tinh thần của người dân và chính quyền địa phương. Hàng năm, vào ngày 9 tháng Giêng Âm lịch, làng Chùa Nguộn tổ chức lễ hội để người dân dâng hương cúng Phật và nhắc nhở nhau về lịch sử hào hùng của ngôi chùa. Năm 1992, chùa Tứ Giáp đã được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận, xếp hạng di tích Lịch sử- Văn hoá.
Hiện nay, chùa còn lưu giữ được bức hoành phi thời Vua Bảo Đại gồm ba chữ: “Phúc Vô Lượng” mang hàm ý ngôi chùa mang đại phúc đến muôn dân. Ngoài ra, còn có hai pho tượng hộ pháp cách đây hơn 200 năm.
Vùng đất cách mạng
Chúng tôi đến ngôi chùa trong ngày đặc biệt khi Khu lưu niệm Sáu điều Bác hồ dạy CAND đã trang hoàng đợi ngày khánh thành trong ánh mắt, nụ cười hứng khởi, rạng ngời của người dân Nhã Nam.
Khu lưu niệm với tượng đài Bác ở vị trí trang trọng trong khuôn viện rộng rãi, đẹp đẽ giờ đây là niềm tự hào của người dân Nhã Nam. Với người dân nơi đây, lời dạy của Bác không chỉ dành cho lực lượng CAND mà với họ, giá trị, ý nghĩa của lời dạy ấy cũng tương tự.
Dẫn chúng tôi vào ngôi chùa Tứ Giáp, cụ Nguyễn Đức Cư, năm nay đã ngoài 80 tuổi nhưng vẫn tỏ tường về miền ký ức. Giọng cụ nhẹ xen lẫn niềm vui, sự tự hào: “Hồi nhỏ, bố tôi cụ Nguyễn Văn Ứng khi đó là cán bộ xã, ông thường xuyên đến chùa, nhưng tôi không biết ông làm gì và ở đây có những ai. Ông chỉ dặn nếu có ai hỏi đều phải im lặng, hoặc trả lời không biết. Chúng tôi cứ thế mà thực hiện. Mãi sau này khi lớn lên, được bố kể, tôi mới biết ngôi chùa là nơi nuôi giấu cán bộ Cách mạng và nơi khởi nguồn Sáu điều Bác Hồ dạy CAND”.
Cụ Cư cho biết, vị trí này từng là nơi làm việc của Công an khu 12
Cụ Cư trò chuyện với phóng viên
Tiếp tục dẫn chúng tôi vào nơi thờ Phật, cụ Cư tỉ mẩn chỉ cho chúng tôi những vết tích chiến tranh còn hằn sâu trên những cây cột trong chùa sau khi bị địch oanh tạc nhiều lần.
Cụ Cư cho biết thêm, vùng đất này trước đây là vùng đất tự do, thưa dân, xung quanh là núi đồi và cây cối um tùm, phía sau chùa có lối thoát lên rừng… nên ngôi chùa là địa chỉ đỏ của nhiều cán bộ hoạt động Cách mạng. Và chính nơi đây, Công an Khu 12 đã đóng quân và hoạt động suốt thời kỳ toàn quốc kháng chiến.
Đưa chúng tôi đến ngôi nhà trên nền nhà cũ mà trước kia các cán bộ Công an Khu 12 làm việc, cụ Cư bật mí về cách làm cho bức thư của Bác được lan toả đến các cán bộ, chiến sỹ CAND và người dân thời đó. Theo cụ, Sáu điều Bác Hồ dạy CAND được thực hiện trên bản in với chất liệu đất sét khắc chữ. Sau đó, bản in được bôi mực rồi in lên giấy pô luya nhân bản ra cho cán bộ, chiến sỹ đọc.
Người dân Tiến Trại xây dựng nhà thờ Bác Hồ để thành kính và tưởng nhớ công ơn của Bác
Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh với CAND, người dân xã Nhã Nam bằng những hành động thiết thực đã góp phần tô thắm thêm giá trị, tư tưởng của Người trong việc thực hiện nếp sống văn hóa dân cư. Năm 2010, người dân thôn Tiến Trại, xã Nhã Nam thông qua chính quyền địa phương đã quyên góp tiền của, công sức, cùng chung tay xây dựng Nhà thờ Bác Hồ ngay trong thôn (cách chùa Tứ Giáp khoảng 500m) để tưởng nhớ công lao to lớn của Người.
Ông Trương Thê, người dân thôn Chùa Ngộn cười tươi: “Khi nhận được thông tin dự án xây dựng Khu lưu niệm Sáu điều Bác hồ dạy CAND, chúng tôi những người có đất trong dự án dù chưa có chỗ ở đã tự động di dời để phục vụ công trình. Với người dân nơi đây, mỗi ngày được nhìn thấy tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh là vinh dự, niềm tự hào to lớn. Đúng như lời của Thượng tướng, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Thành đã nói: 'Khu lưu niệm là địa chỉ đỏ rất quan trọng trong lòng mỗi cán bộ, chiến sỹ CAND. Ngoài ra, cũng góp phần quan trọng đối với đời sống, tinh thần người dân Nhã Nam. Mặc dù, có hàng rào bao quanh, nhưng là hàng rào mềm để nhân dân cùng vui chơi, sinh hoạt và ngắm hình ảnh Bác mỗi ngày'”.
Ông Trương Thê, người dân Nhã Nam tự hào về mảnh đất nơi mình sinh sống
Ông Nguyễn Văn Bích, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch xã Nhã Nam cho biết: “Xã Nhã Nam trước đây là vùng đất Cách mạng, với 111 anh hùng liệt sỹ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh trên khắp mọi miền Tổ quốc. Người dân nơi đây luôn hứng khởi, tự hào vì chùa Tứ Giáp là nơi ghi dấu Sáu điều Bác Hồ dạy CAND. Trong đời sống, người dân luôn ý thức, trách nhiệm và lấy lời dạy của người để làm học tập, làm việc xây dựng làng quê phát triển hơn.
Trong đó, điển hình là việc người dân đã tự quyên góp tiền, của, công sức xây dựng Nhà thờ Bác Hồ tại thôn Tiến Trại để thành kính, tưởng nhớ tới công lao của Bác. Ngoài ra, hàng năm nhân dân và chính quyền địa phương thường xuyên tổ chức các chương, hoạt động nhằm tuyên truyền, giáo giục ý nghĩa lịch sử của vùng đất cách mạng và lời dạy của Bác”.
(CAO) Khu di tích lịch sử lưu niệm Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân là công trình có ý nghĩa đặc biệt, vừa là nơi ghi dấu đồng chí Hoàng Mai, Giám đốc Công an khu 12 tiếp nhận lá thư của Bác Hồ; vừa là nơi ghi nhận, tôn vinh sự quan tâm và tình cảm đặc biệt của Bác dành cho lực lượng CAND.