Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trả lời các câu hỏi của người dân. Ảnh: Ban tổ chức
Tham dự hội nghị có khoảng hơn 400 đại biểu, gồm: lãnh đạo các bộ, ngành liên quan; Hội Nông dân các tỉnh, thành phố; các chuyên gia, nhà khoa học, các hiệp hội, cộng đồng doanh nghiệp và hơn 300 nông dân xuất sắc, tiêu biểu đại diện cho hơn 14 triệu hộ nông dân của cả nước. Đây là lần thứ ba người đứng đầu Chính phủ đối thoại với nông dân, hai lần được tổ chức tại Hải Dương (tháng 4-2018) và tại Cần Thơ (tháng 12-2019).
Ông Lưu Quang Định - Tổng Biên tập Báo Nông thôn Ngày nay, Phó Trưởng ban Tổ chức Hội nghị cho biết: Chủ đề của hội nghị lần này nhằm tập trung vào việc giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đã tác động, ảnh hưởng rất lớn tới sản xuất, tiêu thụ, xuất khẩu nông sản, nhất là ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên.
Hội nghị cũng là dịp để bà con nông dân, các chuyên gia ngành nông nghiệp... bày tỏ, kiến nghị với người đứng đầu Chính phủ trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến an sinh xã hội, ổn định đời sống, phát triển nông nghiệp theo hướng đổi mới, bền vững”.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng đại diện lãnh đạo các Bộ, ngành đối thoại với nông dân. Ảnh Ban tổ chức
Phát biểu tại buổi đối thoại, với mong muốn được nghe tâm tư, nguyện vọng, khó khăn của bà con nông dân khu vực miền Trung – Tây Nguyên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, nông nghiệp, nông dân và nông thôn có vị thế đặc biệt quan trọng; là trụ đỡ của nền kinh tế qua mọi thời kỳ phát triển của đất nước từ kháng chiến, xây dựng đất nước và ngay cả cuộc chiến phòng, chống COVID-19.
Nông nghiệp cũng giải quyết số lượng việc làm rất lớn; đồng thời đóng góp tích cực vào xuất khẩu. Thủ tướng cho biết, năm 2020, xuất khẩu từ nông nghiệp có thể đạt 42 tỷ USD, đưa Việt Nam là một trong những quốc gia dẫn đầu khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực này. Thủ tướng cũng đề cập đến thành tựu trong xây dựng nông thôn mới và vui mừng cho biết, một tầng lớp nông dân mới với tư duy mới, năng lực sản xuất cao đã xuất hiện; đời sống người nông dân ngày càng đảm bảo; số hộ thiếu đói giảm 75%.
Đảng, Nhà nước vẫn trăn trở về những khó khăn của nông nghiệp, nông dân và nông thôn, Thủ tướng nói và chỉ rõ những vấn đề cần quan tâm cải thiện trong thời gian tới như thị trường, công nghiệp chế biến; vốn cho sản xuất nông nghiệp còn khó khăn và những vấn đề như phân bón, thuốc trừ sâu…
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm một gian hàng trưng bày sản phẩm dưa lưới của bà con nông dân Đắk Lắk tại Hội nghị. Ảnh Ban tổ chức
*Là người đầu tiên đặt câu hỏi, nông dân Đỗ Quý Toán (thôn Tân Lập, xã Ea Na, huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk) quan tâm đến những giải pháp của Chính phủ nhằm tận dụng cơ hội xuất khẩu cà phê theo Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Châu Âu với thuế suất 0%. Ông Toán cũng mong muốn được biết giải pháp của Chính phủ nhằm định hướng giúp nông dân xác định cây trồng chủ lực của Tây Nguyên trong bối cảnh giá cà phê xuống rất thấp.
Trả lời các câu hỏi này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định cà phê là sản phẩm chủ lực chiến lược của Việt Nam, cà phê Việt Nam có chất lượng rất tốt, được thế giới đánh giá cao. Cà phê Tây Nguyên là thương hiệu quý, vì vậy, cần tiếp tục duy trì và quy hoạch vùng trồng phù hợp.
Cùng với đó là không được tiếp tục phá rừng rừng tự nhiên trồng cà phê; nâng cao quy hoạch chất lượng trồng cà phê, thâm canh có chất lượng đối với cây cà phê. Thủ tướng cũng giao Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục mở rộng ổn định thị trường, cấp vốn để để tái canh cà phê, nâng cao chất lượng tái canh. Thủ tướng cũng đề cập đến yêu cầu đẩy mạnh chế biến sâu bởi, hiện nay, tỷ lệ chế biến sâu mới đạt 12%, đi đôi với quy hoạch vùng trồng phù hợp.
*Nông dân Trần Thị Hoàng Anh (Hợp tác xã mật ong Phương Di, xã Ia Der, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai) quan tâm đến những giải pháp của Chính phủ nhằm ngăn chặn triệt để tình trạng phân bón giả.
Về vấn đề này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo “phải điều tra, truy tố nghiêm khắc nhất theo pháp luật hình sự những tổ chức, cá nhân sản xuất phân bón giả”. Song song với đó là tăng cường quản lý để giám sát từ khâu sản xuất, sử dụng dụng phân bón cùng các vật tư khác.
*Các nông dân: Võ Tuấn Tú, thôn Châu Trúc (xã Mỹ Châu, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định) và Lê Minh Quyền (P.Vĩnh Nguyên, TP.Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa) đặt câu hỏi về những giải pháp của Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn cho những người làm nghề nuôi trồng và khai thác thủy sản trong bối cảnh giá cả giảm, khó tiêu thụ.
Tham gia trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết, hiện, Bộ đang xây dựng chiến lược nuôi biển với mục tiêu phấn đấu đến năm 2030 có 23 triệu tấn. Ngoài nuôi xa, sẽ tập trung nuôi gần với những loài như rong, tảo, rong sụn...Cụ thể, đối với nuôi tôm hùm, phải sản xuất được con giống; giảm đánh bắt tự nhiên.
Thông tin thêm, Thủ tướng đề cập đến yêu cầu an toàn đối với người làm nghề thủy sản, nhất là trong mùa mưa bão. Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng mong muốn người nuôi trồng thủy sản nỗ lực cố gắng gỡ thẻ vàng của EU trong khai thác, đánh bắt; không được đánh bắt xâm phạm vùng biển nước ngoài.
*Nông dân Phạm Lê Mạnh (xã Ea Riêng, huyện M'drắk, tỉnh Đắk Lắk) băn khoăn về việc Tây Nguyên có tới 2 triệu ha đất canh tác nông nghiệp với một loạt nông sản chủ lực, nhưng lại có rất ít nhà máy chế biến nông sản?
Về câu hỏi trên, Thủ tướng nêu rõ, dư địa về phát triển chế biến nông sản của Việt Nam còn rất lớn. Nhà nước sẽ tạo mọi cơ chế, chính sách để kêu gọi các doanh nghiệp tìm kiếm thị trưởng để đầu tư vào chế biến nông sản nhưng muốn phát triển được chế biến nông sản thì không thể sản xuất nhỏ lẻ, manh mún mà chúng ta phải sản xuất có quy hoạch.
*Nông dân Nguyễn Sỹ Thanh (P.Quang Thành, TP.Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) đề nghị trả lời về chương trình tín dụng ưu đãi đối với nông dân do đang gặp khó khăn về giá cả, dịch bệnh trong chăn nuôi, trồng trọt? Ông Thanh cũng băn khoăn trước thực trạng tại khu vực Tây Nguyên có ít điểm ATM và khi sử dụng thì chịu nhiều loại phí. Điều này ảnh hưởng đến việc thực thi chủ trương thanh toán không dùng tiền mặt.
Tham gia trả lời câu hỏi này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai chương trình tái canh cà phê, quy mô dự án dành nguồn vốn lên tới 12.000 tỷ đồng, dành riêng tái canh cà phê cho 5 tỉnh Tây Nguyên. Tuy nhiên, quá trình triển khai gặp rất nhiều khó khăn, mất tới 5-7 năm do những vướng mắc cả về chính sách, tâm lý ngại thay đổi của nông dân.
Về phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại nông thôn, đầu năm 2020, Chính phủ đã ban hành chính sách phát triển tài chính toàn diện, trong đó có thanh toán không dùng tiền mặt. Cách đây 1 tháng, đã triển khai dịch vụ Mobile Banking. Đây là những phương thức rất thuận lợi cho người dân. Bởi không cần ATM hay phòng giao dịch ngân hàng… người dân vẫn có thể thanh toán nếu có sử dụng điện thoại thông minh…
Thủ tướng thăm hỏi đại biểu đến dự hội nghị. Ảnh: VGP
Nếu không biết khai thác thì "mỏ vàng nông nghiệp" cũng bị cạn kiệt
Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh buổi đối thoại là một kênh thông tin quan trọng để giúp Chính phủ hoàn thiện chính sách về nông nghiệp, nông dân và nông thôn.
Quan điểm phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn của Đảng, Nhà nước ta là phát triển một cách mạnh mẽ, toàn diện. Có được bức tranh tam nông như ngày hôm nay là có sự lãnh đạo của Đảng, đặc biệt có sự đóng góp rất lớn của hơn 10,2 triệu hộ nông dân Việt Nam.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hoanh nghênh các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài, các nhà khoa học luôn phối hợp chung vai sát cánh cùng nông dân, thực hiện tốt mối liên kết 6 nhà. Đặc biệt là nông nghiệp năm nay còn tăng trưởng cao hơn năm ngoái, đạt 2,6% trong khi năm ngoái là 2,1%; không chỉ đảm bảo an ninh lương thực quốc gia mà còn đóng góp nhiều sản phẩm cho xuất khẩu.
Đặc biệt, năm nay dịch bệnh phức tạp nhưng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo kịp thời để khắc phục và tổ chức khôi phục sản xuất. Hay như năm 2019 – 2020, hạn mặn lớn như thế, xâm nhập sâu vào vùng Đồng bằng Sông Cửu Long nhưng thiệt hại chỉ trên 2% so với năm trước, đó là do chúng ta chủ động thực hiện dự báo và có các giải pháp hiệu quả.
“Thách thức càng lớn, quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đối với tam nông ngày càng mạnh mẽ, cũng như quyết tâm của người nông dân càng cao”, Thủ tướng nói và nêu rõ, cả nước còn 65% dân số sống ở vùng nông thôn. Nhiệm vụ phát triển nông thôn văn minh, hiện đại, đời sống bà con ấm no hạnh phúc chính là quan điểm chủ đạo của Đảng và Nhà nước; tiến trình đô thị hoá, xây dựng nông thôn mới phải theo hướng phát triển bền vững, hài hoà theo nền kinh tế thị trường.
Thủ tướng khẳng định, khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường, cũng chính là khát vọng của những người nông dân Việt Nam. Mục tiêu của chúng ta trong giai đoạn tới là thúc đẩy, giúp nông dân tăng thu nhập. Hiện nay, nhiều sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam dù đứng đầu thế giới, như cà phê, hồ tiêu, cao su, gạo, chè…, nhưng vẫn xuất thô nhiều, hàm lượng chế biến thấp. Đây là điểm yếu, nhưng cũng là cơ hội để chúng ta phát triển, đẩy mạnh chế biến các mặt hàng nông sản chủ lực.
“Nông nghiệp là mỏ vàng, nhưng nếu không biết khai thác thì mỏ vàng cũng bị cạn kiệt”, Thủ tướng nói và chỉ đạo cần gắn với phát triển đa dạng sinh thái, tài nguyên đất, tài nguyên rừng, đặc biệt là bảo vệ môi trường để phát triển bền vững.
Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh đến quan điểm xuyên suốt trong chiến lược tái cơ cấu nông nghiệp chính là thúc đẩy ứng dụng công nghệ hiện đại, cách mạng 4.0, nâng cao năng lực cạnh tranh bằng việc áp dụng robot, máy bay không người lái, Big data, internet vạn vật…
Dự kiến, ngày mai (29-9) Thủ tướng sẽ chủ trì Hội nghị tổng kết 5 năm trồng mắc ca ở Việt Nam. Cây mắc ca ở thế giới đã tăng nhu cầu lên 200%. Có thể thấy, cây mắc ca vô cùng có hiệu quả...