(CAO) Năm 2005, nhân kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước Việt Nam và Hoa Kỳ, Chính phủ Hoa Kỳ, cụ thể là Tổng thống George W.Bush đã mời Chính phủ Việt Nam sang thăm và làm việc chính thức với Chính phủ Hoa Kỳ.
Thủ tướng Phan Văn Khải dẫn đầu đoàn cán bộ cấp cao của Chính phủ Việt Nam sang thăm và làm việc chính thức Hoa Kỳ từ ngày 19-6-2005, theo lời mời của Tổng thống Bush. Đây là chuyến đến thăm và làm việc chính thức đầu tiên giữa hai chính phủ sau 30 năm chiến tranh chấm dứt. Chuyến đi làm tan băng mối quan hệ giữa hai cựu thù, tạo tiền đề thúc đẩy sự phát triển, đưa quan hệ hai nước lên tầm cao mới.
Đông đảo Việt kiều đón Thủ tướng Phan Văn Khải. Ảnh Phạm Thục
Trong chuyến đi, Thủ tướng Phan Văn Khải đã chứng kiến việc ký kết với Boeing, đặt nền cho việc mở đường bay thẳng từ Việt Nam sang Hoa Kỳ; làm việc với Chính phủ Hoa Kỳ về thúc đẩy mối quan hệ thương mại hai chiều; tranh thủ sự ủng hộ để Việt Nam gia nhập WTO, mở rộng quan hệ giao lưu về giáo dục…
Đặc biệt trong chuyến công du cấp Chính phủ lần ấy Việt Nam đã kéo được Intel về đầu tư tại Khu công nghệ cao TP.HCM (trong khi chính dự án này, trước đó, Intel dự định đầu tư tại Ấn Độ); làm việc với Hạ viện, Thượng viện Mỹ về nhân quyền, về tự do tôn giáo; bàn bạc về trách nhiệm tháo gỡ bom mìn của Mỹ còn sót lại sau chiến tranh trên nhiều vùng đất ở miền Nam Việt Nam và trách nhiệm hỗ trợ đền bù cho nạn nhân chất độc hóa học da cam; và lần đầu tiên, vấn đề vũ khí được bàn bạc giữa hai Chính phủ, vốn từng là thù địch.
Thủ tướng Phan Văn Khải trong chuyến công du năm 2005. Ảnh Phạm Thục
Chuyến công du đến Hoa Kỳ do Thủ tướng Phan Văn Khải dẫn đầu đã đến thăm trụ sở Microsoft (tại Seattle, bang Washington). Tổng giám đốc Microsoft Bill Gate và phu nhân là bà Pamela đã tiếp Thủ tướng và đoàn Việt Nam. Tại cuộc viếng thăm và làm việc này, Bill Gate đã ký kết hỗ trợ đào tạo 5 vạn giáo viên về CNTT để đào tạo lại cho học sinh; hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ứng dụng thông tin vào kinh doanh và hỗ trợ Việt Nam về khâu CNTT trong tổ chức Hội nghị thượng đỉnh APEC 2006. Thủ tướng Phan Văn Khải đã đánh giá cao năng lực và tác động của Microsoft với sự phát triện công nghệ thông tin toàn thế giới, trong đó có Việt Nam và mời Bill Gate cùng phu nhân sang thăm Việt Nam.
Tổng giám đốc Microsoft Bill Gate đón Thủ tướng Phan Văn Khải tại Hoa Kỳ. Ảnh Phạm Thục
Đặc biệt, trong chuyến đi, Thủ tướng Phan Văn Khải và đoàn tùy tùng cấp cao đã đến thăm khách sạn Omni tại Boston (Hoa Kỳ), căn bếp mà ngày xưa Bác Hồ đã kiếm sống bằng nghề làm bánh trong căn hầm tồi tàn, lạnh lẽo; nơi mà câu chuyện Bác Hồ dùng cục gạch hơ nóng để giữ ấm giấc ngủ trong giá rét của mùa Đông nước Mỹ, trên con đường bôn ba tìm đường đến hòa bình, độc lập cho dân tộc...
Ngay tại cái bàn mẻ góc mà Bác ngày xưa đã đứng làm bánh, mọi người cùng ăn lại món bánh ngày xưa Bác Hồ đã làm cùng nghe những câu chuyện về “ông Hồ Chí Minh” do Giám đốc nhà hàng là người Mỹ kể lại. Ông ấy bảo, câu chuyện về ông Hồ Chí Minh, đã sống và làm việc ở đây như thế nào, nhân viên ở đây đều biết... Thủ tướng Phan Văn Khải đi loanh quanh trong căn bếp dưới hầm nhà hàng và đứng suy nghĩ hồi lâu ở cái góc bếp ngày xưa Bác Hồ đã ở (từ năm 1911 đến 1913) trong những mùa Đông giá lạnh…
Thủ tướng Phan Văn Khải cùng đoàn cán bộ cấp cao Việt Nam tại gian bếp nơi Bác Hồ từng làm việc ở khách sạn KS Omni, cùng ăn loại bánh Bác Hồ của chúng ta đã làm để kiếm sống trong những tháng ngày bôn ba tìm đường cứu nước. Ảnh Phạm Thục.
Chuyến đi của Thủ tướng Phan Văn Khải đại diện cho Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam đến Hoa Kỳ sau 30 năm chấm dứt chiến tranh đã thu hút sự quan tâm theo dõi và đưa tin, bình luận của hàng trăm hãng thông tấn, cơ quan báo chí lớn trên thế giới. Đây là chuyến đi rất thành công bởi đây là chuyến công du đặc biệt, của Chính phủ Việt Nam đến Hoa Kỳ đã gác lại quá khứ của hai cựu thù trong chiến tranh; mở lối cho một tương lai hợp tác song phương mới với Hoa Kỳ.