Giở chiêu "thổi giá”
"Thao túng thị trường chứng khoán" là hành vi mà không ít đối tượng sử dụng để trục lợi, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của những nhà đầu tư, đã được các Cục nghiệp vụ của Bộ Công an cũng như Công an một số tỉnh, thành phố phát hiện, xử lý thời gian qua.
Đề cập đến những thủ đoạn gây án của các đối tượng phạm tội, chỉ huy Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an TP.Hà Nội cho biết, do đặc thù của hoạt động đầu tư chứng khoán nên đối tượng phạm tội thường rất am hiểu về thị trường chứng khoán. Do đó, thay vì bỏ chất xám để đầu tư các mã cổ phiếu theo đúng quy định, các đối tượng tổ chức một cái "chợ" riêng để mua bán ảo, đẩy giá cổ phiếu đang nắm giữ nhằm "lùa gà”.
Một trong những vụ điển hình là vụ án Đỗ Thành Nhân (Chủ tịch Hội đồng quản trị Louis Holdings) thu lời bất chính hơn 154 tỷ đồng nhờ chiêu "thổi giá” cổ phiếu. Nhân đã bắt tay với Đỗ Đức Nam (Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán Trí Việt) đề ra chiến thuật mua bán để thao túng giá chứng khoán 2 mã cổ phiếu BII và TGG, đẩy giá cổ phiếu tăng cao. Theo đó, cả hai lập ra 17 tài khoản mua bán chéo lẫn nhau hai cổ phiếu này nhằm thao túng tạo cung cầu giả, đưa giá cổ phiếu dao động ban đầu từ 1.000 - 5.000 đồng lên gần 34.000 đồng/cổ phiếu, gấp khoảng 10 lần, dẫn đến nhiều nhà đầu tư hiểu lầm và tham gia mua bán.
Sau khi lập vùng giá ở đỉnh, Nhân - Nam thực hiện xong việc bán chốt lời, thu lợi bất chính. Thủ đoạn này tiếp tục được Nhân áp dụng với một số mã cổ phiếu khác. Với việc lập nhóm Facebook lôi kéo các nhà đầu tư và đẩy giá cổ phiếu do "mua tay trái, bán tay phải", Nhân thu lợi bất chính từ 2 mã cổ phiếu hơn 154 tỷ đồng, còn các nhà đầu tư thì thua lỗ nặng. Xét về tính hệ thống và độ tinh vi trong thủ đoạn thao túng thị trường chứng khoán, Nhân và Nam vẫn xếp dưới nhóm do Trần Bình Minh (SN 1982) cầm đầu.
Bước một, cũng giống như nhóm của Nhân, Minh sử dụng nhiều tài khoản chứng khoán mua gom mã cổ phiếu CMS với giá thấp để đẩy giá. Nếu như Nhân chỉ sử dụng Facebook thì Minh và một số đối tượng lập còn ra các hội, nhóm đầu tư, trao đổi chứng khoán trên các nền tảng mạng xã hội khác để lôi kéo, hô hào, định hướng những nhà đầu tư về giá trị của CMS.
Minh còn thành lập hẳn một kênh trên YouTube chuyên phân tích về thị trường chứng khoán để thuyết giảng những kiến thức đầu tư chứng khoán, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư, nhất là những nhà đầu tư mới tham gia thị trường. Hoạt động của những diễn đàn này do Minh cầm trịch rất sôi nổi; thường xuyên tổ chức những buổi gặp mặt, nói chuyện trực tiếp, tăng tính giao lưu, chia sẻ để dễ bề "lùa gà”.
Đối với những nhà đầu tư nào có ý kiến trái chiều gây bất lợi cho mã cổ phiếu mà Minh đang nắm giữ, muốn đẩy giá, Minh chỉ đạo đồng phạm cho "out" khỏi nhóm. Khi giá cổ phiếu đạt đỉnh, Minh bán ra để thu lời bất chính khiến những nhà đầu tư bị thiệt hại nặng nề, đồng thời làm giảm tính minh bạch của thị trường.
Trần Bình Minh
Cần tìm hiểu kỹ trước khi đầu tư
Lãnh đạo Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an TP.Hà Nội cho biết, có hàng trăm video clip được nhóm của Minh đưa lên những nền tảng mạng xã hội, YouTube liên quan đến hoạt động đầu tư chứng khoán. Qua kết quả xác minh, từ ngày 04/5/2023 đến 31/10/2023, Minh và các đối tượng đã câu kết, lôi kéo để thao túng mã chứng khoán CMS, bán thu lời hơn 10 tỷ đồng.
Vụ án Trần Bình Minh với những thủ đoạn mới trong "lùa gà” đầu tư chứng khoán bị Cơ quan CSĐT Công an TP.Hà Nội phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an phát hiện, xử lý; được Bộ Công an đánh giá cao và chỉ đạo cần phải tăng cường khuyến cáo đến người dân, nhà đầu tư nhằm tránh sập bẫy các đối tượng hoạt động với thủ đoạn tương tự.
Cơ quan CSĐT Công an TP.Hà Nội cho biết, hiện nay một số đối tượng lợi dụng việc lập, sử dụng hội nhóm trên không gian mạng để kêu gọi đầu tư mua một nhóm mã cổ phiếu nhằm mục đích thao túng giá cổ phiếu, gây tác động xấu đến thị trường chứng khoán cũng như ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà đầu tư chân chính. Phương thức của các nhóm đối tượng hoạt động rất tinh vi, ở nhiều tầng nấc. Chúng phân công nhiệm vụ cụ thể cho nhau, đặc biệt lợi dụng tính ẩn danh và phổ cập của không gian mạng để hoạt động.
Đối với những nhà đầu tư, phần nhiều trong số đó là những người mới tham gia và trẻ tuổi. Chính vì vậy, số người chơi chứng khoán thường có xu hướng tiếp cận nhanh, tham gia nhiều vào các hội nhóm đầu tư chứng khoán trên mạng xã hội vừa để học hỏi kinh nghiệm, đồng thời cũng tìm kiếm cơ hội đầu tư. Việc không có đủ kiến thức, thông tin và cả tâm lý... tham khi được dẫn dụ, mời gọi đã khiến những nhà đầu tư này dễ dàng sập bẫy kẻ lừa đảo.
Hiện trên không gian mạng có hàng trăm hội nhóm liên quan đến đầu tư chứng khoán. Nếu người đầu tư mới không có đủ kinh nghiệm, kiến thức, sự tỉnh táo sẽ dễ lạc vào mê trận của các đối tượng chuyên đi gom, đẩy giá cổ phiếu. Lãnh đạo Phòng Cảnh sát Kinh tế cho biết, Cơ quan CSĐT đang tích cực, quyết liệt đấu tranh với các nhóm đối tượng hoạt động với phương thức thủ đoạn trên để góp phần tạo môi trường đầu tư minh bạch, lành mạnh, an toàn, công bằng cho các nhà đầu tư. Đồng thời cũng khuyến cáo các nhà đầu tư cần nghiên cứu kỹ thông tin về các mã cổ phiếu, tình hình hoạt động, tài chính của doanh nghiệp niêm yết để lựa chọn nhà đầu tư phù hợp, tránh để các đối tượng phạm tội lợi dụng, gây thiệt hại lớn về kinh tế.