(CAO) Theo Thương vụ Việt Nam tại Nigeria, một số doanh nghiệp Việt Nam đã có đơn đề nghị giải quyết khiếu nại các doanh nghiệp Nigeria, Cameroon và Togo lừa đảo.
Để các doanh nghiệp trong nước rút kinh nghiệm, Thương vụ cho biết thường có các hình thức lừa đảo.
Thứ nhất là lừa đảo trong đấu thầu: Các đối tượng thường lấy tên một tổ chức tại châu Phi, tạo một trang web giả, đưa ra một gói thầu với giá trị cao, cần nhập khẩu các mặt hàng từ Việt Nam và yêu cầu doanh nghiệp Việt Nam gửi thư xin dự thầu. Trong một thời gian ngắn, đối tượng lừa đảo gửi một thư thông báo doanh nghiệp Việt Nam đã “thắng thầu”, đề nghị trả lệ phí đấu thầu, từ 1.500 – 3.000 USD. Sau đó sẽ thay đổi tên tổ chức, địa chỉ, email và điện thoại, để tiếp tục lừa đảo doanh nghiệp khác.
Thứ hai là lừa đảo trong việc nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam: Các đối tượng thông báo có đơn hàng hàng nhập khẩu trị giá từ 1 – 2 triệu USD. Sau đó, họ thường chấp nhận ngay giá chào hàng, không trả giá, rồi đề nghị doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam trả phí môi giới, hoặc trả chi phí thủ tục xin mã số giấy phép nhập khẩu, phí luật sư... từ 1 – 2%/trị giá lô hàng.
Hình thức thứ ba là lừa đảo trong việc xuất khẩu (gỗ, sắt phế liệu…): Các đối tượng chào giá xuất khẩu hàng hóa (gỗ, sắt phế liệu) có giá thấp hơn thị trường khiến cho các doanh nghiệp nhập khẩu Việt Nam bị ảo tưởng sẽ có lợi nhuận cao nếu nhập khẩu hàng của họ. Đối tượng yêu cầu doanh nghiệp Việt Nam chuyển tiền đặt cọc 20-30% nhưng sau khi nhận tiền cọc, sẽ không giao hàng.
Trang web lừa đảo xuất khẩu sắt vụn tại Nigeria (www.williamruttanltd.wixsite.com/william) sau khi bị Thương vụ phát hiện, đã được gỡ bỏ
Nhiều doanh nghiệp Việt Nam cũng ký nhiều hợp đồng xuất khẩu (gỗ)với doanh nghiệp Tây Phi. Các đối tượng này thường ký 5 – 10 hợp đồng xuất khẩu hàng hóa cho các doanh nghiệp Việt Nam. Thực hiện giao 1-2 hợp đồng đúng thời hạn, chất lượng tốt, nhằm tạo ra sự tin tưởng cho doanh nghiệp nhập khẩu Việt Nam. Từ hợp đồng thứ ba, đối tượng lừa đảo yêu cầu doanh nghiệp Việt Nam chuyển tiền đặt cọc từ 30% - 50% trị giá hợp đồng, chiếm đoạt tiền số tiền này, sau đó không giao hàng.
Thương vụ khuyến cáo, khi nhận được các email có nội dung như trên, đề nghị doanh nghiệp trong nước tự tra cứu xác minh tên và mã số thuế doanh nghiệp (Taxpayer Identification Number - TIN) của các đối tượng giao dịch nước ngoài.
Thương vụ cũng lưu ý, các Tổ chức hiệp hội, ủy ban, Phòng Thương mại – Công nghiệp không có chức năng xuất nhật khẩu. Doanh nghiệp Việt Nam không chuyển tiền với bất cứ hình thức nào khi đối tác đề nghị, ví dụ: phí môi giới, phí thủ tục xin mã số giấy phép nhập khẩu (NAFDAC), phí luật sư... Ở khâu thanh toán, mặc dù thẩm định doanh nghiệp thuộc các nước Tây Phi có thật, tuy nhiên các doanh nghiệp này vẫn có thể lừa đảo.
Để tránh bị rủi ro, khi ký hợp đồng xuất khẩu-nhập khẩu, doanh nghiệp trong nước nên áp dụng hình thức thanh toán “Thư tín dụng không hủy ngang, thanh toán ngay (Irrevocable L/C, At sight); không dùng các hình thức thanh toán T/T, D/A, D/P vì một số doanh nghiệp trong nước đã bị mất vốn khi áp dụng hình thức 30% trả trước, 70% trả sau (đối với hàng xuất khẩu), hoặc mất tiền đặt cọc từ 30 – 50% (đối với hàng nhập khẩu).