Ngày 13-9, tin từ Thanh tra tỉnh Đắk Nông cho biết, ông Lương Hồng Hà, Phó Chánh Thanh tra tỉnh vừa ký kết luận thanh tra toàn diện việc cho thuê đất và giải quyết tranh chấp đất đai giữa Công ty TNHH thương mại - đầu tư Long Sơn (xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông) với người dân.
Kết luận thanh tra chỉ rõ nhiều sai phạm của công ty này, người dân và các cơ quan, đơn vị liên quan trong quá trình thẩm định, giao đất, thực hiện dự án. Thanh tra tỉnh Đắk Nông cũng kiến nghị xử lý nghiêm các sai phạm.
Dự án đầu tư sản xuất nông lâm nghiệp của Công ty Long Sơn thuộc địa bàn xã Quảng Trực, giáp ranh với xã Đắk Nhau, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước. Ngay từ khi Công ty Long Sơn được UBND tỉnh Đắk Nông đồng ý chủ trương khảo sát cho thuê đất vào năm 2005, đất tại khu vực này đã bị người dân lấn chiếm, sang nhượng trái phép với diện tích lớn.
Công ty Long Sơn cho người san ủi, chặt phá cây trồng của dân dẫn đến vụ nổ súng hỗn chiến làm 3 người chết, 13 người bị thương
Sau khi UBND tỉnh Đắk Nông cho thuê quyền sử dụng đất và thuê rừng vào năm 2008, việc tranh chấp, khiếu kiện đất đai giữa Công ty Long Sơn với các hộ dân ngày càng phức tạp nhưng không được cơ quan chức năng giải quyết dứt điểm, đến nơi đến chốn theo quy định.
Theo đó, tổng diện tích đất UBND tỉnh Đắk Nông giao Công ty Long Sơn là 1.079ha. Trong đó, khoanh nuôi, bảo vệ rừng hơn 507ha, trồng cao su hơn 440ha, trồng điều hơn 68ha và trồng rừng hơn 62ha.
Sau gần 10 năm, toàn bộ diện tích rừng (hơn 507ha) Công ty Long Sơn được giao quản lý, bảo vệ đã bị xóa trắng, trong đó gần 1 nửa diện tích bị các hộ dân lấn chiếm, phần còn lại Công ty Long Sơn trồng cao su và một số loại cây công nghiệp, cây ăn trái.
Toàn bộ diện tích hơn 571ha được giao để Công ty Long Sơn trồng cao su, điều và trồng rừng đều bị người dân lấn chiếm, canh tác trái quy định pháp luật.
Thanh tra tỉnh Đắk Nông khẳng định, việc hàng trăm hộ dân lấn chiếm, sang nhượng trái phép đất đai đã được giao cho Công ty Long Sơn thuê (trước đó là Công ty lâm nghiệp Quảng Tín) là hành vi vi phạm pháp luật về đất đai và quản lý bảo vệ rừng.
Về phía Công ty Long Sơn không đủ năng lực tài chính, chuyên môn để thực hiện dự án. Ngoài ra, còn để mất rừng với diện tích lớn và sử dụng sai mục đích đất rừng so với quy hoạch được phê duyệt.
Các cơ quan, đơn vị liên quan như Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng UBND tỉnh, UBND huyện Tuy Đức đều có nhiều sai phạm liên quan, liên đới đến việc thẩm định năng lực của chủ đầu tư dự án, việc xử lý các tình huống phát sinh về biến động rừng, đất rừng, việc kiểm tra, giám sát công tác quản lý, bảo vệ rừng, việc thẩm định năng lực tài chính của chủ đầu tư…
Trên cơ sở các sai phạm, Thanh tra tỉnh Đắk Nông kiến nghị, UBND tỉnh chỉ đạo đơn vị liên quan tiến hành thủ tục cần thiết và buộc Công ty Long Sơn bồi thường diện tích rừng bị mất, đồng thời xử lý hành vi sử dụng đất sai mục đích cho phép của công ty.
Về phía các cá nhân, tổ chức liên quan, Thanh tra tỉnh Đắk Nông kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nội vụ kiểm tra và đề xuất mức xử lý kỷ luật phù hợp theo quy định. Về phía người dân, cần tăng cường công tác vận động, tuyên truyền các quy định về đất đai, quản lý bảo vệ rừng; phối hợp với ngành chức năng tỉnh Bình Phước để quản lý dân cư và ngăn chặn tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng hiệu quả hơn.
Thanh tra tỉnh Đắk Nông cũng kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Công an xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong quản lý đất đai, quản lý bảo vệ rừng; nhất là hành vi có tổ chức, có sự tiếp tay, bao che của lực lượng thi hành công vụ.
Ngày 3-1-2018, TAND tỉnh Đắk Nông xét xử và tuyên án 6 bị cáo trong vụ nổ súng gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng giữa nhân viên Công ty Long Sơn và một số người dân, nguyên nhân do tranh chấp đất, khiến 3 người chết, 13 người bị thương.
Nhóm bị cáo bị truy tố về tội giết người, gồm: Đặng Văn Hiến (41 tuổi, trú huyện Bù Đắk, Bình Phước), Ninh Viết Bình (35 tuổi, quê Thái Nguyên), Hà Văn Trường (32 tuổi, quê Lạng Sơn) bị tuyên phạt lần lượt mức án tử hình, 20 năm và 12 năm tù giam. Bị cáo Đoàn Văn Diện (SN 1980, trú huyện Bù Đăng, Bình Phước) phạm tội che giấu tội phạm lãnh án 9 tháng tù giam.
Hai bị cáo là người của Công ty Long Sơn, gồm: Nghiêm Xuân Thiên Sửu (SN 1962, Phó giám đốc công ty) lãnh 6 năm tù; Phạm Công Thiện (SN 1977, Trưởng ban Quản lý của công ty) lãnh 4 năm tù giam cùng về tội hủy hoại tài sản.
Bị cáo Nghiêm Xuân Thiên Sửu (tóc bạc) và các bị cáo tại tòa
Vụ án xảy ra lúc 6 giờ ngày 23-10-2016, tại tiểu khu 1535, thuộc địa bàn xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức, Đắk Nông. Thời điểm trên, Công ty Long Sơn tổ chức lực lượng khoảng 30 công nhân viên, dưới sự chỉ đạo của Nghiêm Xuân Thiên Sửu và Phạm Công Thiện, cùng với 2 máy cày, 1 máy ủi, chở theo nhiều loại hung khí: đá, dao, khiên, gậy, áo giáp, lá chắn... đến giải tỏa cây trồng (điều, cà phê) lâu năm của các hộ dân để giành đất.
Do nhiều lần xảy ra tranh chấp, mâu thuẫn, nhóm hộ ông Hiến, Bình đã chuẩn bị súng bắn đạn hoa cải chống lại người của Công ty Long Sơn. Hậu quả của vụ xả súng đã làm các anh Điểu Vinh, Điều Tào, Dương Văn Tiến (nhân viên Cty Long Sơn) tử vong tại chỗ, 13 người khác bị thương.
Công an khám nghiệm hiện trường vụ nổ súng, thời điểm xảy ra vụ án
Sau khi gây án, bị can Hiến bỏ trốn đến huyện Bù Đăng, Bình Phước, 3 ngày sau ra đầu thú. Các bị cáo Bình, Trường, Diện sau đó cũng bị bắt giữ. Qua quá trình điều tra, cơ quan công an đã thu giữ 1 khẩu súng thể thao cỡ nòng 5,6mm, 1 khẩu súng hơi bắn đạn chì cỡ 4,5mm, 37 viên đạn, 8 mẩu kim loại cùng nhiều hung khí của Công ty Long Sơn…