Chênh lệch giá "khủng"
Liên quan đến các sai phạm khi bà Hương còn đương chức, tháng 10-2020, Thanh tra tỉnh Đắk Nông đã công bố bản kết luận, cho thấy hàng loạt sai phạm trong việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế (TB-VTYT), đấu thầu thuốc kéo dài nhiều năm tại Sở Y tế Đắk Nông. Thanh tra xác định, trách nhiệm thuộc lãnh đạo Sở Y tế các thời kỳ, cùng nhiều đơn vị liên quan.
Cụ thể, qua thanh tra 14/28 gói thầu TB-VTYT với tổng giá trị trúng thầu gần 128 tỷ đồng (chưa kể 6 gói thầu đã được Kiểm toán Nhà nước khu vực XII kết luận; 8 gói thầu còn lại không thanh tra, do các đơn vị liên quan không cung cấp hồ sơ, tài liệu) nhưng đã để xảy ra sai phạm (chênh lệch) hàng chục tỷ đồng. Trong đó, có nhiều TB-VTYT, hóa chất đã có hoặc không thể sử dụng, nhưng Sở Y tế Đắk Nông vẫn lập danh sách mua sắm thêm (đấu thầu) gây lãng phí.
Có 44 loại TB-VTYT có tỷ lệ chênh lệch so với giá trúng thầu trước đó từ 40% trở lên. 14 loại TB-VTYT đã đấu thầu, nhưng các cơ sở khám chữa bệnh lại không mua sắm (trị giá hơn 2,5 tỷ đồng).
Theo kết luận thanh tra, nhiều gói thầu đã "đẩy" giá mua các TB-VTYT cao hơn nhiều tỷ đồng so với giá bán từ doanh nghiệp khác, chênh lệch từ 2,4 đến 3,6 tỷ đồng/gói thầu so với giá thị trường. Một số công ty trúng thầu các gói mua sắm TB-VTYT với Sở Y tế Đắk Nông không cung cấp và xuất trình đầy đủ chứng từ liên quan. Một số chứng từ bị tẩy xoá, không có giá nhập khẩu nhưng không được Sở Y tế xem xét trong quá trình ký kết, thực hiện hợp đồng.
Cụ thể, gói thầu hệ thống phẫu thuật nội soi phục vụ chương trình hợp tác giá bán tại Công ty TNHH Thành Phương hơn 3,4 tỷ đồng, nhưng đã được Công ty TNHH MTV Kỹ thuật Việt Liên (Công ty Việt Liên) mua lại để cung cấp cho Sở Y tế với giá trúng thầu hơn 6,7 tỷ đồng (chênh lệch hơn 3,3 tỷ đồng). Gói thầu mua 10 máy chạy thận cho Bệnh viện đa khoa tỉnh Đắk Nông có giá bán tại Công ty TNHH TMDV Tân Việt Mỹ 2,3 tỷ đồng, được Công ty Việt Liên mua lại, rồi trúng giá thẩm định gần 6 tỷ đồng (chênh lệch hơn 3,6 tỷ đồng). Gói thầu 6 máy siêu âm 4D (3 đầu dò) tại Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh Đắk Nông (năm 2018) được thẩm định giá hơn 10,6 tỷ đồng, nhưng giá trị thực chỉ hơn 8,1 tỷ đồng (chênh lệch hơn 2,4 tỷ đồng).
3 gói thầu cung cấp, lắp đặt thiết bị lưu trữ, hấp, sấy, giặt cho bệnh viện các huyện Tuy Đức, Krông Nô, Đắk Mil cho thấy giá trúng thầu gần 3 tỷ đồng (7/15 TB-VTYT), trong khi giá tại tờ khai hải quan chỉ hơn 1,6 tỷ đồng; mua 8 loại trang thiết bị, vật tư y tế cho Bệnh viện đa khoa tỉnh với giá trúng thầu hơn 9,2 tỷ đồng, trong khi giá ở tờ khai hải quan 3,9 tỷ đồng... Không chỉ đề xuất mua những TB-VTYT không có nhu cầu sử dụng, Sở Y tế Đắk Nông còn mua máy lỗi thời để... dành "đắp chiếu" (!).
Nhiều TB-VTYT mua về nhưng chưa đưa vào sử dụng tại các cơ sở khám chữa bệnh, do (các thiết bị) quá lớn, vượt quá công suất, không phù hợp; các cơ sở y tế không có nhu cầu sử dụng. Đặc biệt, có 43 TB-VTYT (trị giá hơn 5,6 tỷ đồng) đã hư hỏng, nhưng không sửa chữa, bởi các thiết bị này đã quá cũ không có linh kiện thay thế hoặc sửa nhiều lần vẫn không dùng được; thiếu người vận hành máy…
Ngoài ra, BQL dự án hỗ trợ xử lý chất thải bệnh viện trên địa bàn Đắk Nông (thuộc Sở Y tế) bàn giao cho 8 đơn vị trực thuộc 8 “thiết bị xử lý chất thải rắn y tế lây nhiễm bằng công nghệ hấp ướt, tích hợp cắt nhỏ chất thải trong cùng 1 khoang xử lý” (do Hungary sản xuất).
Thế nhưng, sau thời gian ngắn sử dụng, thiết bị này “không đáp ứng được nhu cầu khối lượng rác thải y tế phát sinh”. Do đó, Sở Y tế phải xin thêm tiền (khoảng 45,6 tỷ đồng, trong đó hơn 39,3 tỷ đồng vốn ODA, còn lại của ngân sách tỉnh) mua thêm máy nghiền cắt rác y tế (do Trung Quốc sản xuất). Theo cơ quan chức năng, thiết bị này đặt tại huyện Krông Nô và liên tục hư hỏng. Từ lý do này, Trung tâm Y tế huyện Krông Nô phải chuyển sang sử dụng lò đốt thủ công (chưa qua xử lý). Mỗi lần xử lý rác thải y tế, mùi hôi khó chịu ảnh hưởng tới nhiều nhà dân bên cạnh.
Chuyển hồ sơ sang Công an điều tra
Thanh tra tỉnh Đắk Nông xác định, để xảy ra tình trạng trên là do công tác theo dõi, kiểm tra, rà soát, đánh giá hiện trạng quản lý chưa kịp thời, chặt chẽ; máy móc hư hỏng không được sửa chữa kịp thời; công tác xác định nhu cầu đầu tư TTBYT chưa phù hợp; mua máy sử dụng hóa chất không phổ biến… Trách nhiệm này thuộc về giám đốc, phó giám đốc Sở Y tế; Chi cục dân số; Bệnh viện đa khoa tỉnh và trung tâm y tế các huyện (thời kỳ 2014-2019).
Trước những vi phạm nói trên, cơ quan Thanh tra kiến nghị UBND tỉnh tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của các đơn vị liên quan, đồng thời chuyển nội dung các khuyết điểm vi phạm của lãnh đạo Sở Y tế sang Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy để kiểm điểm, xử lý theo quy định; đồng thời chuyển hồ sơ vụ việc sang Công an tỉnh để điều tra.
Ngoài ra, theo Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, bà Hương còn có sai phạm khác là ký quyết định bổ nhiệm Kế toán trưởng tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC) với quy trình, thủ tục không đúng hướng dẫn của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đắk Nông.
Bà Hương còn gây dư luận xấu khi trước đó cho con trai là Hồ Thanh (SN 1996) trúng viên chức sau 3 ngày được điều từ Trung tâm y tế huyện Đắk R'lấp lên TP.Gia Nghĩa. Trước đó anh này được ký hợp đồng lao động, trong chỉ tiêu biên chế, xếp ngạch lương chuyên viên khi còn là... sinh viên; mặc dù không thuộc cán bộ của ngành y tế địa phương được cử đi học.
Những hành vi trên được kết luận là không minh bạch, dân chủ, khách quan. Sau những lùm xùm xảy ra, anh Hồ Thanh đã nộp đơn xin thôi việc.
Dư luận đặt câu hỏi, hàng chục tỷ đồng sai phạm từ mua sắm TB-VTYT đã vào túi ai? Việc này cần được làm rõ, xử lý nghiêm minh theo pháp luật.