(CATP) Báo Công an TPHCM ngày 11-1-2016 và ngày 23-2-2016, đăng loạt bài phản ánh về vụ tranh chấp giữa Công ty TNHH sản xuất - thương mại - dịch vụ Hồng Việt (địa chỉ 38 Phạm Viết Chánh, P19Q.Bình Thạnh) và Công ty cổ phần Conrock Australia.VN (địa chỉ 105 Trần Thiện Chánh, P12Q10) về hợp đồng cho thuê quyền sử dụng đất tại xã Long Thới (huyện Nhà Bè).
Chúng tôi tiếp tục tìm hiểu vụ việc và được biết, khu đất trên Công ty Hồng Việt thuê của Nhà nước với giá chỉ vài chục triệu đồng/năm, nhưng đem cho thuê lại kiếm hàng tỷ đồng. Đây là việc sử dụng đất không đúng mục đích để thu lợi bất chính, cơ quan chức năng cần sớm kiểm tra, thu hồi.
Căn cứ Quyết định số 3996/QĐ-UB của UBND TPHCM, ngày 16-1-2016, Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) ký Hợp đồng số 532/HĐ-TNMT-QHSDĐ cho Công ty Hồng Việt thuê 23.250,1m2 tại thửa đất số 55, tờ bản đồ số 36, xã Long Thới để đầu tư xây dựng kho bãi chứa phụ tùng ôtô.
Trong hợp đồng ghi rõ việc sử dụng đất phải đúng mục đích, không được phép chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) lại cho bên thứ ba. Ngày 9-1-2007, UBNDTP cấp giấy chứng nhận QSDĐ số AĐ 386699 với thời hạn sử dụng đến ngày 31-8-2016, giá thuê đất là 27.900.120 đồng/năm. Tiền thuê đất được trả hàng năm, lần đầu trả 50% vào ngày 30-6, lần thứ hai trả 50% còn lại vào ngày 30-12.
Tuy nhiên, Công ty Hồng Việt không xây dựng kho bãi phục vụ sản xuất mà lại xây dựng nhà xưởng, rồi đem cho các doanh nghiệp thuê lại để thu lợi bất chính. Đặc biệt, thời hạn Công ty Hồng Việt được sử dụng đất thuê đến ngày 31-8-2016, nhưng công ty lại ký hợp đồng cho các doanh nghiệp thuê lại vượt quá thời hạn này.
Khu đất Công ty Hồng Việt thuê của Nhà nước rồi cho các doanh nghiệp thuê lại
Cụ thể: Công ty Hồng Việt cho Công ty cổ phần Conrock Australia.VN thuê lại 2.520m2 với giá 8.000 USD/tháng, thời hạn sử dụng đến ngày 31-8-2018; cho Công ty TNHH MTV Thương mại dịch vụ xuất nhập khẩu Úc Việt (địa chỉ số 7, đường số 15, Khu dân cư Him Lam, xã Bình Hưng, H.Bình Chánh) thuê 2.100m2 và 4.342m2 với giá 123.186.000 đồng/tháng, đến ngày 15-9-2018; cho Công ty cổ phần Vật liệu xây dựng Thế Giới Nhà (địa chỉ tại TP.Biên Hòa, Đồng Nai) thuê, chưa xác định diện tích, giá 30 triệu đồng/tháng, đến ngày 30-9-2016, sau đó bên thuê còn phải trả thêm 6.000 USD/tháng.
Trao đổi với chúng tôi, một chuyên gia pháp luật phân tích: Căn cứ theo giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của Công ty Hồng Việt, công ty không có chức năng cho thuê đất, chỉ có chức năng cho thuê nhà ở. Công ty Hồng Việt ký hợp đồng cho ba doanh nghiệp trên thuê lại đất là vi phạm Khoản 1 Điều 9 Luật Doanh nghiệp. Theo Hợp đồng thuê đất số 532, mục đích thuê đất là để xây dựng kho bãi chứa phụ tùng ôtô, nhưng công ty đi xây nhà xưởng đem cho doanh nghiệp khác thuê lại là sử dụng đất không đúng mục đích, vi phạm Khoản 1 Điều 11, Điều 15 và Khoản 3 Điều 38 Luật Đất đai.
Nội dung giấy chứng nhận QSDĐ số AĐ 386699 cho thấy, nguồn gốc đất Công ty Hồng Việt sử dụng là do Nhà nước cho thuê, trả tiền thuê đất hàng năm. Trong khi đó, công ty không thuộc trường hợp được phép đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng tại khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế, đem đất thuê cho thuê lại cũng không đúng quy định tại Khoản 1 Điều 111 Luật Đất đai. Do đó, số tiền công ty này hưởng lợi hàng năm từ việc làm vi phạm pháp luật trên là tiền thu lợi bất chính.
Ông Huỳnh Văn Thanh - Trưởng phòng Quản lý sử dụng đất, Sở TNMT - cho biết, khi có thông tin về vụ việc, Sở đã cử cán bộ phối hợp với chính quyền huyện Nhà Bè tiến hành kiểm tra ranh giới, hiện trạng sử dụng đất của Công ty Hồng Việt, nhưng công ty không hợp tác. Bước đầu xác định, công ty sử dụng đất không đúng mục đích trong hợp đồng thuê đất, công ty không có chức năng xây dựng nhà xưởng để cho thuê lại nhưng vẫn làm để thu lợi. Lãnh đạo Sở TNMT đã chỉ đạo chuyển vụ việc cho Thanh tra Sở để tiến hành thanh tra theo quy định, thu hồi lại diện tích đất cho thuê nói trên.
Trở lại bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân huyện Nhà Bè và bản án phúc thẩm của Tòa Kinh tế Tòa án nhân dân TPHCM, nếu xem xét kỹ nguồn gốc đất mà Công ty Hồng Việt cho thuê thì những hợp đồng phái sinh nêu trên (hợp đồng cho thuê lại đất) đương nhiên vô hiệu, chưa kể những hợp đồng này đều không được công chứng.
Khi hợp đồng vô hiệu, đối với phần hợp đồng đã thực hiện, Công ty Hồng Việt phải nộp lại tiền cho thuê đất (đến ngày cơ quan chức năng thu hồi đất) cho Nhà nước, đối với phần hợp đồng chưa thực hiện mà công ty này đã nhận tiền của bên thuê đất thì phải hoàn trả lại cho bên thuê đất. Những vấn đề này cần làm rõ ở phiên giám đốc thẩm vụ án trên.