Dàn dựng để "CÂU LIKE"
Việc đăng những status mơ hồ nhầm "câu like" không còn là chuyện lạ kèm theo một hình ảnh mang tính minh họa. Tuy nhiên, lại có người cố tình dàn dựng nên câu chuyện ly kỳ bằng cái chết của người khác. Điển hình, ngày 15-8-2020, trên tài khoản Facebook mang tên P.H đăng tải nhiều hình ảnh về một tủ đông lạnh bên trong có hình dáng cơ thể người. Tài khoản này đăng tải nội dung "Công an huyện Diễn Châu cho biết tìm thấy một thi thể của cháu bé tử vong trong tủ lạnh...".
Quá trình điều tra, Công an xã Diễn Bích xác định những nội dung đăng trên Facebook hoàn toàn bịa đặt. Tại cơ quan công an, P.V.H (SN 2005, trú xóm Hải Nam, xã Diễn Bích, H.Diễn Châu, Nghệ An) khai cùng nhóm bạn (trong đó có N.V.Q) đến nhà một người quen ngụ cùng xã chơi.
"Dựng chuyện" dịch bệnh để bán khẩu trang
Thấy chiếc tủ lạnh hỏng, H. ép Q. vào nằm để chụp ảnh rồi đăng lên Facebook với dòng trạng thái sai sự thật. Qua làm việc, P.V.H cho biết do nhận thức còn hạn chế nên không biết mình vi phạm pháp luật. Ngay sau đó, H. gỡ bỏ toàn bộ thông tin trên.
Nhiều người nghĩ rằng đạt nhiều like, có nhiều lượt chia sẻ là thể hiện giá trị của bản thân. Do đó họ không ngần ngại đăng những thông tin mang tính chất giật gân với hy vọng... được nhiều người biết đến.
Theo thống kê từ các cơ quan chức năng, từ khi xuất hiện dịch bệnh Covid-19 đến nay, trên không gian mạng đã có gần 300.000 tin, bài đăng trên các trang thông tin điện tử, blog, diễn đàn; gần 600.000 tin, bài, video clip liên quan đến dịch bệnh Covid-19 đã đăng trên mạng xã hội. Trong đó có rất nhiều tin, bài có nội dung chưa được kiểm chứng, xuyên tạc, sai sự thật, thu hút hàng triệu lượt bình luận, chia sẻ.
Ngày 8-1-2020, Công an tỉnh Nghệ An phối hợp với Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông Nghệ An cùng Công an huyện Nghĩa Đàn triệu tập P.V.H (SN 1994, trú xóm 6, xã Nghĩa An, H.Nghĩa Đàn) vì hành vi đăng thông tin sai sự thật lên mạng xã hội".
Theo đó, V.H dùng tài khoản Facebook cá nhân của mình có tên "Duy Hoàn" (Hoàn ca Sỹ) đăng tải hình ảnh kèm thông tin với nội dung "Người ăn xin mặt đen đã xuất hiện tại xã Nghĩa An, huyện Nghĩa Đàn". Thế nhưng khi làm việc với cơ quan chức năng, V.H khai không hề nhìn thấy người ăn xin mặt đen nào cả.
Tối 22-8, Công an TP.Đà Nẵng mời chủ tài khoản Facebook Đ.Đ.T lên làm việc về nội dung đăng tải thông tin sai sự thật liên quan đến việc một sản phụ sinh con trước cổng Bệnh viện Phụ Nữ. Trước đó, chủ tài khoản này đăng thông tin cho rằng bệnh viện trên từ chối tiếp nhận khiến sản phụ phải sinh con trước cổng.
Việc này thu hút nhiều bình luận tiêu cực, xúc phạm đến danh dự, uy tín của đội ngũ y, bác sĩ Bệnh viện Phụ nữ Đà Nẵng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Công an TP.Đà Nẵng đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với chủ tài khoản Facebook trên.
Theo đánh giá của người tham gia Facebook, họ đều cảm thấy hài lòng khi những gì mình đăng lên "thu hoạch" được nhiều like. Vì thế, nhiều người nghĩ ra những cách khác nhau để khiến mọi người vào like, thậm chí có người còn đăng tải hình ảnh mặc trang phục, cấp hiệu công an (tự mua) để "câu like". Đó là trường hợp của L.H.Q (30 tuổi, ngụ xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, Nghệ An).
Trên tài khoản Facebook cá nhân, Q. đăng tải ảnh anh ta mặc trang phục, cấp hiệu Công an nhân dân và câu đề dẫn: "Trước mần công an mật nhưng bỏ nghề để bán trà sữa rồi". Qua xác minh, ngày 29-4-2020, Công an huyện Nam Đàn ra quyết định xử phạt hành chính L.H.Q 1 triệu đồng vì vi phạm quy định tàng trữ, sử dụng trái phép trang phục Công an nhân dân theo khoản 1 điều 19 Nghị định 167/2013.
CẦN XỬ LÝ NGHIÊM
Liên tiếp xảy ra các vụ việc liên quan đến tình trạng sống ảo, trào lưu "câu like" trên mạng xã hội không những gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người khác mà còn tác động xấu tới dư luận xã hội. Lợi dụng những diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, nhiều cá nhân đã đưa ra những thông tin sai sự thật, giật gân trên các trang mạng xã hội khiến công tác phòng, chống dịch của cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn.
Một đối tượng bị mời làm việc vì thông tin sai sự thật trên mạng
Mặc dù chưa được kiểm chứng về thông tin, nhưng ngày 16-8-2020, chủ tài khoản Facebook mang tên "Làn Nam" do Nguyễn Thị L. (SN 1975, trú xã Thanh Quang, H.Thanh Hà, Hải Dương) sở hữu đã đăng tải bài viết với nội dung "6 xã khu Hà Đông đã có ổ dịch Covid", kèm theo 3 ảnh có nội dung liên quan đến tình hình dịch Covid-19.
Tiếp nhận thông tin, CAH Thanh Hà tiến hành xác minh và phát hiện thông tin sai sự thật nên triệu tập L. làm việc. Tại đây, L. thừa nhận về hành vi sai trái của mình. CAH Thanh Hà đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 7,5 triệu đồng đối với người phụ nữ này.
Ngày 25-8, CAH Cư Mgar (Đắk Lắk) triệu tập Đ.N.C (SN 1991) vì có hành vi đưa thông tin sai sự thật về khẩu trang trong dịch Covid-19. Khi lên mạng xã hội Facebook, C. thấy một số thông tin dù chưa được kiểm chứng về tình trạng tái chế khẩu trang từ Trung Quốc có chứa Covid-19 nhưng vẫn đăng tải với nội dung:
"Khẩu trang tái chế nhập lậu từ Trung Quốc vào Việt Nam nghi có chứa Covid. Bà con cẩn thận khi mua". Sau khi phát hiện vụ việc, cơ quan công an đã làm việc với C. Ngay sau đó, người này tự xóa bỏ thông tin trên và cam kết không để xảy ra sự việc tương tự.
Vì muốn thu hút nhiều lượt like và bình luận, tối 31-3-2020, Nguyễn Thị Ngọc H. (SN 1987, ngụ H.Bình Chánh) đăng bài viết trên Facebook với nội dung: "Chợ Bình Chánh ngày mai chính thức bị phong tỏa nha các anh chị, 15 ngày sau mới nhóm lại". Ngay sau đó, CAH Bình Chánh đã công bố quyết định xử phạt xử phạt H. 10 triệu đồng do vi phạm trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số, vô tuyến điện.
Hình ảnh được dùng để "câu like" trên Facebook
Để "câu like" và bán được nhiều khẩu trang vào mùa đại dịch, ngày 3-8, N.T.Y.T (SN 2001, trú xã Nam Giang, H.Nam Đàn, Nghệ An) đăng tải bài viết trên Facebook với nội dung: "Sợ thật dịch Covid đã về đến Hưng Nguyên và Nam Giang rồi ạ.
Mọi người ra đường cẩn thận và nhớ đeo khẩu trang vào nhé. Ai chưa có thì qua em mua ngay và liền khi giá đang rẻ nhé. Khẩu trang bên em luôn sẵn nhé chỉ cần mọi người gọi là có liền ạ”. Công an huyện Nam Đàn vào cuộc và khẳng định thông tin trên sai sự thật, gây hoang mang trong quần chúng nên mời chủ tài khoản đến trụ sở.
Ngày 10-4, Công an TP Hải Phòng đã xử lý V.Đ.D (SN 1993) về hành vi đăng tải bài viết sai sự thật trên mạng xã hội Facebook, xử phạt vi phạm hành chính 10 triệu đồng. Do muốn "câu like" trên Facebook, D. đã đăng tải lên mạng xã hội nội dung: "Đã có thuốc trị Covid, chỉ cần anh em nhiệt tình là không lo bệnh tật".
Thiết nghĩ, để tránh bị phạt vì đăng tải hoặc chia sẻ những thông tin sai sự thật, chưa có sự kiểm chứng, trước hết mỗi người dân cần trang bị kiến thức pháp luật cần thiết để biết chắt lọc thông tin, khi đăng tải, chia sẻ thông tin trên mạng phải hết sức cẩn trọng để tránh những hậu quả đáng tiếc.