Tế bào biểu mô sắc tố võng mạc - RPE là gì?
Mặc dù nhỏ bé nhưng mắt là cơ quan vô cùng quan trọng với cấu trúc, chức năng thị giác rất tinh vi, hoàn thiện. Bất cứ một tổn thương nhỏ nào cũng có thể gây ảnh hưởng lớn đến chức năng và gây các bệnh lý nguy hiểm cho mắt.
ThS.Bs Vũ Thị Thanh
Các bệnh lý ở mắt đa dạng và phức tạp với các triệu chứng ban đầu thường dễ bị bỏ qua như nhìn mờ, nhức, mỏi mắt, khô, ngứa, cộm, đau... Tuy nhiên, tình trạng đó sẽ dần tăng nặng và có thể dẫn đến mất thị lực, mù lòa vĩnh viễn... nếu không được can thiệp sớm và đúng cách.
Theo ước tính của WHO, toàn cầu hiện có hơn 314 triệu người mù và thị lực kém. Còn tại Việt Nam, theo điều tra năm 2015 của Bộ Y tế, chỉ riêng 14 tỉnh thành (bao gồm Điện Biên, Bắc Ninh, Quảng Ngãi, Gia Lai, Lâm Đồng, Vũng Tàu, Bình Dương, Cà Mau...) đã có gần 330.000 người mù và hơn 2 triệu người trên 50 tuổi bị giảm thị lực hoặc bị các vấn đề về mắt. Tuy nhiên, điều quan trọng là 75% tỷ lệ người mù lòa có thể ngăn chặn được nếu chăm sóc, phòng ngừa và điều trị đúng cách từ sớm.
Sau nhiều nỗ lực tìm ra “chìa khóa” bảo vệ mắt cũng như hướng đến cách chăm sóc mắt toàn diện, các nhà khoa học nhận thấy, vùng võng mạc là bộ phận hết sức quan trọng, trong đó, tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (RPE) đóng vai trò quyết định đến chức năng thị giác cũng như ảnh hưởng đến các bệnh lý ở võng mạc, vốn được coi là các bệnh lý khó tiếp cận điều trị và tỷ lệ điều trị thành công không cao ở mắt.
Khi RPE suy yếu các tế bào thị giác dễ bị teo, chết đi và bong ra, ảnh hưởng đến chức năng của mắt.
Về cấu tạo, RPE là lớp tế bào tiếp nối giữa hệ thống mạch máu và các tế bào thần kinh thị giác (các tế bào nón và tế bào que). Các tế bào thị giác này giúp tiếp nhận các tín hiệu hình ảnh, màu sắc cả trong điều kiện ánh sáng đầy đủ và bóng tối nhưng lại không tiếp xúc với hệ thống mạch máu nên toàn bộ việc nuôi dưỡng chúng đều do RPE trực tiếp đảm nhiệm.
Ngoài ra, RPE còn có vai trò bảo vệ các tế bào thần kinh thị giác nhờ khả năng hấp thụ tia cực tím và các chất gây hại sản sinh ra trong các phản ứng oxy hóa. Do đó, khi các tế bào RPE bị tổn thương, suy yếu, các tế bào thị giác sẽ thiếu nguồn dưỡng chất nuôi dưỡng, không được bảo vệ nên dễ bị teo, chết đi và bong ra ảnh hưởng đến chức năng của mắt với các triệu chứng như: mỏi, khô, nhức; nhìn mờ, nhòe, nhìn hình biến dạng... Quá trình tổn thương của RPE và các tế bào thần kinh thị giác sẽ dẫn tới các bệnh lý như đục thủy tinh thể, thoái hóa hoàng điểm, bệnh glôcôm... khiến chức năng cảm nhận ánh sáng, thị lực suy giảm, nặng hơn có thể gây mù lòa.
Vai trò của RPE tiếp tục được khẳng định khi mới đây, vào tháng 8-2015, các nhà khoa học Anh đã lần đầu tiên công bố thử nghiệm điều trị giảm thiểu nguy cơ mùa lòa, suy giảm thị lực bằng phương pháp cấy tế bào gốc. Tuy nhiên, đây là phương pháp còn đang trong nghiên cứu và tiêu tốn rất nhiều chi phí cho một ca điều trị.
Giải pháp toàn diện chăm sóc, bảo vệ mắt từ bên trong
Mới đây, sau rất nhiều công trình nghiên cứu, các nhà khoa học Mỹ đã có phát hiện quan trọng về tinh chất quý Broccophane thiên nhiên - có tác dụng gia tăng tổng hợp Thioredoxin - một phân tử protein có vai trò quan trọng trong các phản ứng sinh hóa.
Thioredoxin có khả năng giúp gia tăng hoạt động và bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc RPE thông qua cơ chế: hoạt hóa, chuyển mã thông tin giữa các tế bào; điều hòa chu trình sống, làm chậm quá trình thoái hóa của tế bào; bảo vệ tế bào khỏi các chất gây hại sinh ra bởi các phản ứng bên trong cơ thể cũng như các tác động tiêu cực bên ngoài.
Đồng thời, Thioredoxin còn giúp cân bằng thành phần tỷ lệ các loại protein và trung hòa các chất làm biến đổi cấu trúc protein của thủy tinh thể. Từ đó, chăm sóc mắt hiệu quả từ bên trong giúp phòng, hỗ trợ, điều trị các bệnh lý ở mắt một cách hiệu quả và an toàn.
Tinh chất Broccophane thiên nhiên có trong WIT có khả năng ưu việt trong bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc và thủy tinh thể; cho mắt sáng, tinh anh
Nghiên cứu của trường ĐH Y khoa Johns Hopkins (Mỹ) đã chứng minh, sử dụng thường xuyên Broccophane có tính an toàn, hạn chế đục thủy tinh thể, thoái hóa hoàng điểm, ngăn ngừa mù lòa.
Cùng với chế độ chăm sóc chuyên biệt cho mắt từ tinh chất thiên nhiên Broccophane, cũng cần chú ý vệ sinh, bảo vệ mắt đúng cách với các loại kính chống khói, bụi; tránh tia cực tím, ánh sáng xanh gây hại từ các loại màn hình máy tính, tivi, điện thoại... Đồng thời, nên đi khám mắt định kỳ để phát hiện, điều trị kịp thời tình trạng suy giảm thị lực và bệnh mắt.