Báo cáo của tại hội nghị tổng kết, trong 5 năm qua, hệ thống phòng, chống AIDS từ thành phố đến quận, huyện, phường, xã, thị trấn đã nỗ lực, khắc phục khó khăn, tập trung phối hợp, triển khai thực hiện các nhóm giải pháp, phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ đề ra trong kế họach.
Theo báo cáo có gần 60% người nhiễm HIV bị lây qua đường tình dục. Các kết quả giám sát cảnh báo xu hướng lây lan của dịch HIV trong cộng đồng dân cư có thể lấn át dần xu hướng tập trung trên nhóm đối tượng nguy cơ cao (tiêm chích ma túy, mại dâm, nam quan hệ tình dục đồng giới).
Tính từ trường hợp nhiễm HIV đầu tiên phát hiện vào tháng 10-1990 đến hết tháng 6-2015, thành phố có 40.956 người nhiễm HIV (ước tính đến cuối năm 2015 là 41.841 người) được quản lý, 10.887 trường hợp đã tử vong và 17.451 trường hợp đang được điều trị. 322/322 xã, phường, thị trấn thuộc 24 quận, huyện của thành phố đều báo cáo có người nhiễm HIV đang sinh sống tại địa bàn.
Đồng chí Hứa Ngọc Thuận phát biểu tại hội nghị - Ảnh: Mai Hà
Giai đoạn 2011-2015, tỷ lệ lây nhiễm HIV qua đường tình dục chiếm 57,5% và đường máu là 41,3%. (ở giai đoạn 2006-2010, tỷ lệ này là 24% và 59%). Nhóm người từ 25-39 tuổi đang chiếm tỷ lệ cao trong số các trường hợp nhiễm HIV được phát hiện (69%).
Năm năm qua, chính quyền thành phố đã triển khai nhiều hoạt động phòng, chống HIV/AIDS lồng ghép với việc thực hiện Chương trình mục tiêu “3 giảm” (giảm tội phạm, ma túy và mại dâm).
Năm 2012, 2013, hoạt động can thiệp giảm tác hại cho các nhóm nguy cơ cao được đưa vào thí điểm nhiều mô hình mới, như; tiếp cận mạng xã hội, hạt nhân nòng cốt, tiếp cận online…
Thông qua mang lưới đồng đẳng viên đã có 6.522.673 bao cao su và 4.763.286 bơm kiêm tiêm được phát ra. Hiện, toàn thành phố có 129 cơ sở tư vấn, xét nghiệm HIV. Vận động gần 900.000 lượt người tham gia xét nghiệm, trong đó gần 21.000 trường hợp cho kết quả dương tính với HIV.
Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con được chú trọng, hiện tỷ lệ này đang ở mức dưới 3% hằng năm, có gần 100.000 thai phụ tham gia tư vấn, xét nghiệm HIV với khoảng 600 bà mẹ được phát hiện nhiễm HIV.
Các đại biểu tham dự hội nghị được tặng thưởng về thành tích phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn - Ảnh: Mai Hà
Sau khi đề án “Thực hiện mở rộng và xã hội hóa chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc methadone giai đoạn 2014-2015” được phê duyệt, tính đến tháng 10-2015, thành phố đã đưa vào hoạt động 14 cơ sở methadone với 3.055 bệnh nhân đang tham gia điều trị. Dự kiến đến cuối năm 2015 sẽ có thêm 6 cơ sở methadone trên địa bàn các quận, huyện của thành phố.
Công tác chăm sóc, điều trị cho bệnh nhân HIV/AIDS được triển khai tại 33 phòng khám ngoại trú và một số bệnh viện lớn với 27.224 bệnh nhân, trong đó 25.488 bệnh nhân đang uống ARV (thuốc kháng vi trút HIV).
Từ năm 2011, để giảm tải cho các phòng khám, giảm chi phí và đảm bảo tính bền vững trong điều trị, TPHCM cũng thí điểm điều trị cho bệnh nhân HIV/AIDS qua bảo hiểm y tế tại quận 8, Thủ Đức.
Cục phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) đã chọn TPHCM, Nghệ An, Sơn La, Điện Biên, Thanh Hóa là 5 địa phương thực hiện mục tiêu 90-90-90 (tức là phấn đấu đến năm 2017 có 90% số người biết được tình trạng nhiễm HIV, 90% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị thuốc ARV liên tục và 90% số người được điều trị ARV kiểm soát được tải lượng virus ở mức thấp và ổn định mà Việt Nam đã cam kết với Liên Hiệp Quốc hướng tới việc kết thúc đại dịch HIV/AIDS vào năm 2030).
Để thực hiện mục tiêu này, giai đoạn 2016-2020, UBND TPHCM đề ra phương hướng sẽ tăng cường công tác tư vấn, xét nghiệm HIV lưu động tại các khu chế xuất, khu công nghiệp, cơ sở cai nghiện ma túy, trại giam, trại tạm giam, đảm bảo nguồn thuốc ARV cho người dân có thể tiếp cận sau khi phát hiện nhiễm HIV, tăng cường đào tạo kỹ năng cho người nhiễm HIV/AIDS để họ tham gia chăm sóc, hỗ trợ lại cho bệnh nhân khác...
Các đại biểu tham dự hội nghị - Ảnh: Mai Hà
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, đồng chí Hứa Ngọc Thuận đánh giá: “Phòng, chống HIV/AIDS vẫn luôn là “cuộc chiến” khó khăn và đầy thử thách, đòi hỏi sự kiên trì, phối hợp đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự tận tụy của đội ngũ cán bộ cơ sở.
Hướng tới thức hiện mục tiêu 90-90-90, chúng ta cần triển khai hiệu quả hơn nữa các chương trình phòng chống HIV/AIDS kết hợp phòng chống ma túy, mại dâm, quyết tâm mở rộng điều trị ARV, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone”…
Tại hội nghị, UBND TPHCM công bố quyết định giải thể Ủy ban phòng, chống HIV/AIDS, thành lập Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS và phát động tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS (10-11-2015 – 10-12-2015), chủ đề: “Hướng tới mục tiêu 90-90-90 để kết thúc dịch AIDS tại TPHCM”.
Theo đó, từ nay đến ngày 10-12, trên toàn thành phố sẽ diễn ra nhiều hoạt động lớn, như; triển lãm ảnh “TPHCM – 25 năm phòng, chống HIV/AIDS”, diễn đàn “Kết nối và sẻ chia”, hội thi phòng, chống HIV/AIDS dành cho sinh viên các trường cao đẳng, đại học…dịp này, UBND TPHCM quyết định tặng Bằng khen cho 5 tập thể, 22 cá nhân có đóng góp trong công tác phòng chống HIV/AIDS của TPHCM.