(CAO) Nam Trà My (Quảng Nam) là một trong những huyện nghèo nhất cả nước, mỗi năm nguồn thu của toàn huyện chưa đến 10 tỷ đồng, chủ yếu dựa vào ngân sách nhà nước. Nằm bên núi Ngọc Linh, ở vùng rẻo cao heo hút, việc đi lại của người dân hết sức ngặt nghèo.
Với việc không tự chủ được nguồn tài chính nên những cây cầu treo vốn đã lắc lẻo, tạm bợ nay lại hư hỏng, xác xơ khiến đời sống bà con cheo leo hơn bao giờ hết…
Những Cây cầu treo không thể nguy hiểm hơn ở xã Trà Nam
Thót tim qua sông
Cây cầu treo tại thôn 5 (xã Trà Nam) là “huyết mạch” của đồng bào Ca Dong ở làng Long Túc bắc ngang qua con suối sâu. Cầu dài trên 20m, chiều rộng hơn nửa mét, phía dưới sâu hun hút là dòng nước chảy xiết. Bấy lâu nay người dân chủ yếu đi lại bằng cầu này, nhưng gần đây thì cây cầu đã bị hư hỏng tanh bành.
Dẫn chúng tôi đi, anh Trần Quốc Bảo, cán bộ phòng Kinh tế hạ tần huyện Nam Trà My cho biết, mùa khô nước suối cạn có thể lội được qua suối, chứ mùa mưa thì coi như bó tay, đi không cẩn thận thì dễ rớt xuống suối.
Thót tim khi đi qua những cây cầu treo này
“Huyện Nam Trà My có hàng trăm cây cầu treo lớn nhỏ này đều của người dân tự làm để vượt qua sông qua suối. Nhiều cây cầu ngay cả cán bộ huyện cũng không biết, không rõ là người dân làm ở đoạn suối nào. Để có cầu treo đa số bà con tự làm, huyện chỉ hỗ trợ dây cáp. Còn việc bảo dưỡng và sử dụng cũng là do một tay của bà con nên rất dễ hư hỏng. Hiện trên địa bàn huyện có hàng chục cây cầu bị hư hỏng”, anh Bảo nói.
Thật rùng mình khi chúng tôi đi trên những cây cầu treo này, vừa đi vừa sợ rớt xuống suối khiến ai cũng thót tim. Đi phải nắm dây an toàn, được thaybằng “lan can cầu” chỉ là 2 sợi thép cột vào 2 gốc cây ở 2 bên suối, còn ván cầu bên dưới được lát những mảnh gỗ tạm bợ. Hai bên đi lên cầu kê mấy cây gỗ mục. Đi đến nửa cầu không đủ bản lĩnh để đi tiếp vì độ rung lắc, khiến ai cũng vã mồ hôi.
Hiện trên địa bàn huyện có hàng chục cây cầu bị hư hỏng
Nhiều đồng bào cho biết, nếu cán bộ muốn đi kiểm tra tất cả các cây cầu treo như vầy trên địa bàn có khi phải mất vài tháng mới hết, bởi phải đến gần 100 cây cầu treo nằm rải rác ở khắp các xã…
“Nhiều lần bà con được hứa hẹn sẽ có cây cầu qua suối, qua sông nhưng chờ đợi mãi, nhiều đoàn đến khảo sát rồi đi nhưng chiếc cầu treo cho người dân Ca Dong, Xê Đăng vẫn chưa có được là bao”, nhiều người dân than.
Chỉ biết hứa, và… hứa?
Giữa sông Tranh hùng vỹ, bên này là thôn 1 xã Trà Mai, bên kia sông là thôn 4 xã Trà Tập, nơi có hơn 100 hộ dân từ bao đời nay muốn lên trung tâm huyện hay đi đâu chỉ biết đi bằng thuyền, nếu không thì đi bộ cả ngày đường rừng.
Con đò chở khách và phương tiện hết sức mỏng manh và cảnh đợi đò qua sông của người dân ở 2 xã Trà Mai và Trà Tập
Ông Trương Quang Thiều (46 tuổi, trú thôn 4, xã Trà Tập), người lái đò lâu năm ở đây cho biết, muốn qua suối phải dùng lốp xe ô tô hay thuyền mới đi lại được, nhưng ở đây cũng chỉ có một vài chiếc thuyền nhỏ để qua lại, còn mùa mưa nước dâng cao, chảy xiết thì không thể nào qua sông được.
Lo ngại nhất, hiện tại thôn 4 xã Trà Tập này hàng ngày có gần 70 con em học sinh của đồng bào đi học ở trung tâm xã phải qua sông Tranh mới đến trường được. Mùa nắng đi lại được chứ mùa mưa thì người dân không thể qua sông, do nước lũ dâng cao. Ở đây toàn dân nghèo nên không có tiền mua thuyền to.
“Được biết, vào năm học 2013-2014, có hai nữ sinh Tắc Rối đang học lớp 8 là Hồ Thị Hưng và Hồ Thị Thơ đã bỏ mạng trong lúc vượt sông đi học. Tháng 10-2013, hà bá còn cướp đi sinh mạng ông Hồ Văn Tiến (49 tuổi), ở nóc Tắc Rối. Năm 2015, trong lúc qua nóc Tắc Rối dạy học, một giáo viên tiểu học cũng bị chết đuối…”, ông Thiều kể lại những chuyện buồn.
Người dân làng Tắc Rối dùng ruột xe bơm căng làm phương tiện vượt sông. Ảnh CTV
Ông Nguyễn Đình Tân, Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng Nam Trà My cho hay, trước đây Bộ GTVT có chương trình cầu treo dân sinh trên cả nước, trong đó tỉnh Quảng Nam được phân bổ 14 cây cầu và huyện Nam Trà My chỉ được một cây cầu. Ban quản lý Công trình 5 thuộc Tổng Cục đường bộ cũng đã đến tận nơi khảo sát nhiều lần từ năm 2014, sau đó huyện tiến hành giải phóng mặt bằng, rà phá bom mìn để làm đường vận chuyển nguyên vật liệu xây dựng nhưng đến nay mọi việc vẫn dậm chân tại chỗ.
Dự kiến cầu treo nối thôn 1 xã Trà Mai và thôn 4 xã Trà Tập dài 100m, rộng 2m, với số vốn dự kiến khoảng 6-7 tỉ đồng nhưng đến nay vẫn chờ. Điểm này hết sức trọng yếu nhưng ngoài tầm tay của huyện, bởi nơi khúc suối lớn nên không thể làm cầu nhỏ. Huyện Nam Trà My đã gởi văn bản đến Tổng Cục đường bộ nhưng đến nay vẫn chưa triển khai thực hiện. Hỏi BQL Công trình 5 thì họ nói chưa có tiền. Chính quyền huyện, xã đã hứa với đồng bào là tháng 5-2015 sẽ có cầu nhưng đến nay đã tháng 3-2016 vẫn không có cầu cho người dân nên không biết nói sao với dân…
“Hiện trên địa bàn huyện có hàng chục địa điểm cần phải làm cầu treo cho người dân đi và hàng chục cây cầu treo khác cần phải sửa chữa; tuy nhiên ngân sách của huyện không thể bỏ ra để xây dựng nên rất cần nguồn vốn đầu tư của nhà nước và của cả xã hội. Năm ngoái có một công ty hứa đầu tư cây cầu treo trị giá 2 tỉ đồng ở thôn 5 xã Trà Nam nhưng đến nay vẫn chưa được triển khai…”, ông Tân nói.