(CATP) Trong hành trình đi tìm công lý xuất phát từ sự vội vã, sơ suất hoặc thiếu khách quan của những người thực thi pháp luật, nhiều trường hợp đã được minh oan cho tội danh mà họ cứ ngỡ phải mang suốt đời, nhưng bên cạnh đó cũng có không ít phạm nhân chết đi rồi mới được cơ quan pháp luật trả lại sự trong sạch, khi trên thực tế có những cơ quan tư pháp không thể hoàn thành vai trò "thành lũy cuối cùng bảo vệ quyền con người".
Mãi đến hơn 30 năm sau khi được giải án oan "trời không thể dung, đất cũng chẳng tha" ấy, trong căn nhà đơn sơ của người đàn ông tật nguyền Yoon Sung Yeo vẫn luôn có 2 chiếc đồng hồ cùng song song tồn tại: một để xem giờ, cái còn lại dùng để ghi lại mốc thời gian ông phải chịu án oan ngỡ như khó cởi suốt ngần ấy năm.
Từ kết luận sai nhóm máu...
Hàng loạt vụ án mạng nghiêm trọng xảy ra năm 1986 khiến người dân khu vực phía Nam thủ đô Seoul, Hàn Quốc rúng động: nhiều phụ nữ bị tấn công tình dục và siết cổ bằng chính tất, áo của họ vào lúc đêm muộn. Mặc dù vậy, do thời điểm này cảnh sát đang được huy động để bảo vệ Đại hội thể thao Châu Á do Hàn Quốc đăng cai tổ chức nên nhóm cảnh sát được giao điều tra không thể lần ra thủ phạm, trong khi tiếp tục có thêm nhiều nạn nhân biến mất vào thời điểm nửa khuya về sáng. Đây lại là vùng nông thôn dân cư thưa thớt nên người dân địa phương không dám ra khỏi nhà sau khi trời tối, họ đành dựng bù nhìn bằng vải đỏ giữa cánh đồng để làm "bùa hộ mệnh" xua đuổi kẻ giết người.
Chỉ đến khi kết thúc đại hội, Cảnh sát Hàn Quốc mới được huy động tổng lực vào cuộc, lần theo manh mối duy nhất về hung thủ nhóm máu B (do thời điểm đó công nghệ xét nghiệm ADN chưa phát triển nên nhóm máu được xem là bằng chứng duy nhất để cơ quan điều tra dựa vào đó kết tội).
Sau khi thu thập mẫu máu, vân tay và cả nước bọt của hơn 20.000 người đàn ông trong khu vực và từ manh mối do 1 phụ nữ thoát được trong lúc bị bức hại đã mô tả hình dạng thủ phạm: nam, khoảng ngoài 20 tuổi, dáng người thấp, đôi mắt sắc lạnh, cuộc điều tra được thực hiện ráo riết, nhưng các vụ án tương tự vẫn xảy ra, đến nạn nhân cuối cùng là nữ sinh 14 tuổi vào tháng 8-1988 thì hung thủ mới được xác định là người thợ hàn bị khuyết tật từ nhỏ tên Yoon Sung Yeo, 21 tuổi.
Từ những chứng cứ như 3/8 sợi tóc vương vãi tại nơi ở của nạn nhân là của người có nhóm máu B, trong khi bụi hàn xì cũng xuất hiện trên tóc Yoon, cảnh sát đã đến còng tay anh này tại nhà trong lúc Yoon đang ăn dở bữa cơm chiều.
Theo cơ quan điều tra, người thợ hàn khuyết tật ở chân đã trèo qua bức tường cao hơn 3m này để gây án Ảnh: CNA
Liên tục khẳng định mình vô tội, nhưng cuối cùng vì "muốn chấm dứt nỗi đau kéo dài", Yoon đã thú nhận "hành vi phạm tội" và bị cáo buộc đã trèo qua bức tường cao hơn 3m, mò vào phòng ngủ của nữ sinh 14 tuổi trong đêm để gây tội ác.
Và phán quyết dẫn đến nỗi oan khiên
Cứ ngỡ cảnh sát xứ kim chi đã có thể thở phào nhẹ nhõm nhưng ngay cả khi phạm nhân Yoon đã đếm lịch trong tù thì liên tiếp 2 vụ án mạng xảy ra với cùng thủ đoạn cũ và chỉ dừng lại ở nạn nhân thứ 10. Mặc dù vậy, Cảnh sát Hàn phải xử lý các vụ trọng án khác nên sự việc dần chìm vào quên lãng, cho đến khi thời hiệu khởi tố kết thúc vào năm 2006 và Yoon Sung Yeo được ân xá sau đó 3 năm với cam kết không được vi phạm pháp luật. Rời trại giam khi trong lòng nặng trĩu nỗi mặc cảm, sức khỏe đã giảm trong khi lại là người khuyết tật, Yoon không dám quay về làng cũ, chỉ quẩn quanh bên các quản giáo từng gắn bó với mình hàng chục năm.
Mãi đến 10 năm sau, tiến bộ về ADN đã cho phép các nhà điều tra mở lại hồ sơ và kết quả được phát hiện trùng khớp. Nghi phạm được xác định là gã đàn ông họ Lee (50 tuổi), thụ án chung thân từ năm 1994 do tấn công tình dục và giết người. Hành vi phạm tội của bị cáo dần được tái hiện qua những bức vẽ chi tiết về hiện trường vụ án, đặc biệt là án mạng liên quan đến nữ sinh 14 tuổi.
Bù nhìn bằng vải được người dân dựng lên giữa đồng để "xua" hung thủ. Ảnh: CNA
Đến lúc này, Yoon Sung Yeo chỉ biết ngậm ngùi bật khóc khi trong quá trình điều tra, cảnh sát đã kết luận sai nhóm, máu: Lẽ ra hung thủ phải mang nhóm máu O, không phải B. Biết được tin này, ông Yoon khi ấy đã ngoài 50 tuổi lập tức đệ đơn yêu cầu tòa xử lại vụ việc của mình. Ngày 02-11-2020, Lee thú nhận đã sát hại tổng cộng 14 nạn nhân và gây ra các vụ án "giống như con thiêu thân lao vào lửa vậy".
Ngày 17-12-2020, thẩm phán tuyên bố người thợ hàn vô tội và được cảnh sát, cơ quan công tố lẫn tòa án xin lỗi công khai. Theo đó, Yoon Sung Yeo được Chính phủ Hàn Quốc bồi thường 2,5 tỷ won (tương đương 2,1 triệu USD). Khi phán quyết được công bố, những người ủng hộ Yoon Sung Yeo đồng loạt vỗ tay và ào lên tặng hoa cho ông.
Phát biểu trước báo giới ngày 17-12-2020, ông Yoon ngậm ngùi: "Hy vọng sẽ không còn ai bị buộc tội sai như tôi từng phải gánh chịu".
(Còn tiếp...)
NGUYỄN XUÂN (theo The Greeley Tribune, Toutiao)