| NGA – MỸ TĂNG CƯỜNG NGOẠI GIAO ‘ĂN MIẾNG TRẢ MIẾNG’ Cộng đồng quốc tế tuần trước đã chứng kiến thêm những màn “dằn mặt” qua lại giữa Nga và Mỹ từ vụ Washington thông báo dừng dịch vụ cấp thị thực không định cư cho công dân Nga. Đáp lại, Moscow tổ chức cuộc tập trận Zapad cùng với Belarus, diễn ra sát biên giới với các nước thuộc khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Hôm 24-8, CNN đưa tin Mỹ đã điều hai máy bay ném bom chiến lược siêu âm B-1B và một máy bay B-52 đến Anh để chuẩn bị cuộc diễn tập thường niên quy mô lớn với các nước thành viên NATO nhằm đối phó với cuộc tập trận Zapad do Nga chủ trì. Theo đó, 2 chiếc B-1B xuất phát từ căn cứ không quân Dyess, bang Texas, còn chiếc B-52 Stratofortress xuất phát từ căn cứ không quân Barksdale, bang Louisiana đã hạ cánh xuống sân bay Fairford ở Gloucestershire, Anh. CNN còn “nhấn nhá” thêm rằng dàn máy bay này đã bay ngang qua không phận Ba Lan và Slovakia – hai nước vốn trước nay đã “cơm không lành, canh không ngọt” với Nga ,trước khi chúng tham dự cuộc tập trận Ample Strike2017 do Séc chủ trì. Trong tuyên bố của Bộ tư lệnh châu Âu của Mỹ nhấn mạnh: “Cuộc tập trận lần này sẽ tập trung vào việc huấn luyện không quân và phối hợp với lực lượng mặt đất, cũng như tăng cường khả năng tương tác giữa các nước đồng minh trong khối NATO với các quốc gia đối tác”. CNN còn dẫn lời cố vấn cao cấp cho chương trình Nga và Á – Âu tại Chatham House - Keir Giles nhận định: “Ở Ba Lan, Litva và đặc biệt là Ukraine hiện nay, một số người đang lo rằng cuộc tập trận Zapad có thể là hoạt động nhằm chuẩn bị cho một cuộc phiêu lưu quân sự khác của Nga”. Cuộc “phiêu lưu” ấy không gì khác hơn là khả năng Moscow tấn công các nước NATO nếu căng thẳng lên đến đỉnh điểm.  Mỹ điều máy bay ném bom B-52 và B1-B đến Châu Âu tập trận trong bối cảnh căng thẳng với Nga - Ảnh: Không quân Mỹ Đó là về mặt quân sự, còn trên mặt trận ngoại giao, cuộc so kè Nga – Mỹ kiểu “ăn miếng trả miếng” cũng căng thẳng không kém. AFP tuần trước dẫn thông báo từ Đại sứ quán Mỹ tại Nga cho biết: “Toàn bộ hoạt động liên quan đến việc cấp thị thực không định cư vào Mỹ tại Nga sẽ bị đình chỉ vào ngày 23-8. Hoạt động này sẽ tiếp tục tại sứ quán ở Moscow vào ngày 1-9 nhưng vẫn bị đình chỉ vô thời hạn đối với các lãnh sự quán Mỹ tại các thành phố khác của Nga". Ngoài ra, Đại sứ quán Mỹ tại Nga còn thông báo sẽ dừng cấp thị thực cho công dân Belarus, quốc gia Mỹ không đặt đại sứ quán. Mọi hoạt động liên quan đến cấp thị thực của công dân Belarus sẽ được chuyển về đại sứ quán Mỹ tại Ukraine, Ba Lan và Litva xử lý. Belarus chính là quốc gia tham gia cùng Nga trong cuộc tập trận Zapad năm nay. Đòn đáp trả này được đưa ra trong bối cảnh trước đó vào tháng 7, Nga đã yêu cầu Mỹ giảm từ 755 nhân viên ngoại giao tại Nga xuống còn 455 người, tương đương với số nhân viên ngoại giao của Nga ở Mỹ. Đây là động thái đáp trả việc Quốc hội Mỹ thông qua dự luật trừng phạt mới với Nga. Dự luật nhắm đến các cá nhân bị Washington cáo buộc tham nhũng, vi phạm nhân quyền, nắm vai trò chủ chốt trong các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế Nga. Trong thông báo ngừng cung cấp việc cấp thị thực không định cư ở Nga, sứ quán Mỹ không giấu đi thông điệp trả đũa rõ ràng: “Khả năng tổ chức phỏng vấn cấp thị thực trong tương lai của chúng tôi giảm mạnh do chúng tôi phải cắt giảm nhân viên ngoại giao theo yêu cầu từ chính phủ Nga”. Sứ quán Mỹ tố thêm: “Việc Nga buộc Mỹ giảm số lượng nhân viên ngoại giao làm dấy lên nghi ngờ về sự nghiêm túc của Moscow trong việc muốn cải thiện quan hệ song phương”. Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Sergei Lavrov chỉ trích “lý do thực sự mà Mỹ nói không phải là việc thiếu nhân viên mà nước này muốn kích động công dân Nga bất bình với hành động trả đũa của chính phủ”. Căng thẳng giữa Nga và các nước phương Tây gia tăng trong những năm qua từ khi chính quyền Moscow sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014, trong cuộc khủng hoảng Ukraine. Mỹ và các nước phương Tây khác còn cáo buộc Nga hỗ trợ cho phe ly khai ở phía đông Ukraine. Bên cạnh đó, Nga và Mỹ còn bất đồng sâu sắc trên nhiều vấn đề, nổi bật là tương lai của chính quyền tổng thống Syria Bashar al-Assad. Assad là đồng minh thân cận của Nga trong khi Mỹ tố ông độc tài, không được lòng dân cần phải từ chức. Ngoại giao kiểu “ăn miếng trả miếng” giữa Nga và Mỹ cứ thế diễn ra dai dẳng với các lệnh trừng phạt qua lại. Những hành động này không chỉ gây thiệt hại cho người dân hai bên mà còn gây căng thẳng, ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định trên bình diện toàn cầu. |