(CATP) Cộng đồng quốc tế đang hồi hộp dõi theo tình hình Syria khi chỉ còn vài giờ nữa, vào lúc 0g ngày 27-2 tới đây thỏa thuận ngừng bắn do Nga và Mỹ công bố sẽ chính thức có hiệu lực trên toàn lãnh thổ Syria.
Hôm 23-2, chính quyền Damascus tuyên bố sẽ chấp nhận thỏa thuận này. Hy vọng mở ra nhưng số phận Syria vẫn đang “chênh vênh” đặt cược vào khả năng thực thi thỏa thuận của các bên.
AFP đưa tin, chính quyền tổng thống Syria Bashar al-Assad khẳng định sẽ cho dừng các chiến dịch tấn công chống các nhóm nổi dậy nhưng sẽ tiếp tục tổ chức tấn công các mục tiêu của những nhóm khủng bố cực đoan như tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) hay nhóm Mặt trận Al-Nusra (chi nhánh của Al-Qaeda ở Syria) . Chính quyền Syria chọn cách “chìa cành ô liu” cho phe nổi dậy nhưng phân định rạch ròi rằng sẽ “chiến” tiếp với các nhóm khác như IS.
Lộ trình hòa bình của Mỹ, Nga vạch ra cho Syria nay xem ra đã có triển vọng khi bên phía các lực lượng đối lập cũng tuyên bố: “sẽ ngừng bắn nếu chính quyền Syria và các đồng minh của họ là Nga và Iran ngừng tấn công”. Tuy nhiên tất cả chưa nói lên được gì khi diễn biến chiến trường Syria đan xen nhiều lợi ích phức tạp.
Đơn cử như nhóm Mặt trận Al- Nusra hiện đang hợp tác với nhiều nhóm quân nổi dậy, địa bàn cát cứ đan xen với địa bàn của phiến quân. Không ai chắc chắn lúc không kích Al- Nusra, chính quyền Syria sẽ không tấn công nhầm các mục tiêu của quân nổi dậy. Chỉ cần một vụ tấn công nhầm, tất cả nỗ lực thực thi thỏa thuận đều có thể trở lại con số không.
Quang cảnh thành phố Aleppo của Syria tan hoang sau 5 năm nội chiến. Ảnh: Reuters
Việc xác lập mục tiêu nào được bắn, mục tiêu nào không đã được các bên tham gia thỏa thuận lên danh sách chi tiết để gửi cho Nga và Mỹ.Tất cả đang hy vọng thỏa thuận được thực thi sẽ là bước đệm đem các bên ngồi lại bàn đàm phán hòa bình cho Syria.
Tuy nhiên, những trở lực để Syria sạch bóng nội chiến vẫn còn ngay đó, thể hiện rõ qua phát biểu của Ngoại trưởng Saudi Arabia Adel al-Jubeir trong bài phỏng vấn với tạp chí Đức Der Spiegel mới đây. Ông Jubeir nhấn mạnh Riyadh sẵn sàng cung cấp cho lực lượng nổi dậy Syria vũ khí, đặc biệt là các loại tên lửa đất đối không để đối phó với máy bay chiến đấu của liên minh Syria- Nga.
Ngoại trưởng Saudi Arabia nhấn mạnh điều kiện tiên quyết là tổng thống Bashar al-Assad phải ra đi: “Có hai lựa chọn: một là các cường quốc phải xây dựng thỏa thuận ngừng bắn, lập chính quyền mới bằng cách bầu cử tại Syria. Hai là chiến tranh vẫn tiếp tục (Saudi Arabia sẽ cung cấp vũ khí cho phe nổi dậy), và Assad bị đánh bại”.
Xét về điều kiện Assad ra đi hiện nay là điều không thể chấp nhận với Nga và chính quyền Damascus. Không khó để hình dung nếu thỏa thuận ngừng bắn khuya 27-2 tới đây đổ vỡ, Saudi Arabia cung cấp vũ khí cho phe nổi dậy thì tình hình Syria sẽ diễn tiến xấu tới mức nào.
Mâu thuẫn giữa các bên vẫn còn đó xoay quanh số phận của Assad, thế nên thỏa thuận ngừng bắn lần này là một thỏa thuận mang tính đặt cược số phận của một đất nước. Hoặc là Syria sẽ có hy vọng hòa bình hoặc là thất bại để nhìn cảnh xung đột tiếp tục leo thang.