LHQ kỷ niệm 75 năm thành lập giữa “bóng ma” Covid-19 và đối đầu Mỹ - Trung

Khi dịch Covid-19 bắt đầu lan rộng khắp thế giới vào đầu năm nay đã buộc hàng triệu người phải giãn cách tại nhà và khiến nền kinh tế bị tàn phá trên diện rộng.

Căng thẳng âm ỉ kéo dài giữa Mỹ và Trung Quốc đã lên đến đỉnh điểm vì đại dịch, làm nổi bật nỗ lực của Bắc Kinh nhằm đạt được ảnh hưởng đa phương lớn hơn, thách thức vai trò lãnh đạo toàn cầu mang tính truyền thống của Washington.

Khi Coronavirus xuất hiện ở Trung Quốc vào cuối năm ngoái, Washington cáo buộc Bắc Kinh thiếu minh bạch khiến dịch bùng phát tồi tệ hơn. Trung Quốc đã bác bỏ những cáo buộc này.

Hôm 21-9, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chia sẻ: “Không quốc gia nào có quyền chi phối các vấn đề toàn cầu, kiểm soát vận mệnh của người khác hoặc giữ lợi thế phát triển cho riêng mình. Chủ nghĩa đơn phương là một ngõ cụt ”.

Những nhận xét của ông Tập được cho là nhắm đến Mỹ, đã không xuất hiện trong video mà ông ghi lại để phát biểu trong cuộc họp. Chúng được đưa vào một tuyên bố dài hơn mà phái bộ tại Liên Hiệp quốc của Trung Quốc nói đã được đệ trình lên cơ quan này.

Trụ sở Liên Hiệp Quốc tại New York, Mỹ - Ảnh: Reuters

Trung Quốc tự nhận mình là người cổ vũ chính cho chủ nghĩa đa phương khi Tổng thống Donald Trump coi thường hợp tác quốc tế đã dẫn đến việc Washington từ bỏ các thỏa thuận toàn cầu về khí hậu và thoả thuận hạt nhân với Iran, đồng thời rời bỏ Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Phó đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, Cherith Norman Chalet nói với Đại hội đồng rằng Liên Hiệp Quốc đã chứng minh bằng nhiều cách rằng mình là một “thử nghiệm thành công” nhưng“ cũng có những lý do để lo ngại”.

Bà nhấn mạnh: “Liên Hiệp Quốc đã chần chừ quá lâu để chống lại sự cải cách có ý nghĩa, thường xuyên thiếu minh bạch và quá dễ bị ảnh hưởng bởi chương trình nghị sự của các chế độ chuyên quyền”.

Việc Mỹ rút khỏi WHO được đưa ra sau khi Trump cáo buộc cơ quan này là con rối của Trung Quốc, một tuyên bố đã bị WHO bác bỏ.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhận định: “Sự bất hòa ngày càng gia tăng” trong cộng đồng quốc tế là do một số quốc gia can thiệp vào công việc đối nội của các quốc gia khác và áp đặt các biện pháp trừng phạt đơn phương. Thế giới mệt mỏi với những ranh giới phân chia, chia rẽ các quốc gia theo kiểu giữa họ và chúng ta. Thế giới đòi hỏi sự hỗ trợ và hợp tác đa phương ngày càng tăng”- ông nói.

Liên Hiệp Quốc kỷ niệm 75 năm thành lập giữa những bất đồng sâu sắc - Ảnh: Reuters

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres nhận định: Đại dịch đã làm lộ rõ ​​những yếu tố mong manh của thế giới. “Ngày nay chúng ta đã có thặng dư các thách thức đa phương nhưng lại thâm hụt các giải pháp đa phương để xử lý”.

Thủ tướng Đức Angela Merkel trong khi đó cho rằng việc đề cao lợi ích của từng quốc gia thành viên riêng lẻ đã kiến Liên Hiệp hành xử tụt hậu so với lý tưởng của mình. “Những người tin rằng họ có thể sống hòa thuận với nhau một mình là sai lầm. Hạnh phúc của chúng ta là thứ mà chúng ta chia sẻ kể cả những đau khổ của chúng ta. Chúng ta cùng chung một Thế giới” – bà nói.

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres - Ảnh: Reuters

Một số nhà lãnh đạo trong khi đó đã kêu gọi cải tổ Liên hiệp quốc và đặc biệt là cơ cấu của Hội đồng Bảo an gồm 15 thành viên. Họ cho rằng việc để cho Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp và Anh là những cường quốc có quyền phủ quyết vĩnh viễn là không công bằng.

“Một cấu trúc hội đồng để số phận của hơn 7 tỷ người rơi vào tay của 5 quốc gia là không công bằng và bền vững” – Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ - Tayyip Erdogan nhấn mạnh.