(CAO) Hôm 23-8, BBC dẫn khẳng định của Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết các nỗ lực sơ tán người dân khỏi sân bay Kabul đang được đẩy mạnh, với việc quân đội Mỹ đang mở rộng vòng vây xung quanh khu vực này.
Hàng nghìn người Afghanistan đã xếp hàng tại các cổng sân bay trong nỗ lực rời khỏi đất nước sau khi Taliban lên nắm quyền vào ngày 15-8.
Ông Biden cho biết rằng Mỹ đã đưa gần 28.000 người ra khỏi sân bay trong tuần qua.
Ông phải đối mặt với áp lực gia hạn thời hạn sơ tán quá ngày 31-8.
Tổng thống cho biết các cuộc thảo luận đang diễn ra với các nhà lãnh đạo của các quốc gia khác về việc lùi thời hạn.
Ông Biden nói với các phóng viên tại Nhà Trắng: “Không có cách nào để sơ tán nhiều người này mà không gây đau đớn và những hình ảnh đau lòng mà bạn nhìn thấy. Chúng tôi đã thực hiện những thay đổi, bao gồm mở rộng khu vực tiếp cận xung quanh sân bay - khu vực an toàn" - ông nói và nói thêm: "Chúng ta còn một chặng đường dài phía trước và rất nhiều điều vẫn có thể xảy ra".
Trước đó, Lầu Năm Góc cho biết trong một tuyên bố rằng 18 máy bay thương mại sẽ được sử dụng để giúp chuyển những người sơ tán đến các nước thứ ba từ các địa điểm an toàn bên ngoài Afghanistan.
Ít nhất 20 người đã chết khi hàng nghìn người xếp hàng bên ngoài sân bay Kabul, một quan chức NATO nói với hãng tin Reuters, trong bối cảnh có thông tin cho rằng một số người đã bị giẫm đạp đến chết.
Bộ trưởng Lực lượng Vũ trang Vương quốc Anh James Heappey cho biết Taliban đang hợp tác và sắp xếp mọi người xếp hàng tại sân bay Quốc tế Hamid Karzai, giúp quá trình này diễn ra nhanh hơn đối với những người muốn rời đi.
Hàng ngàn người dân đến sân bay Kabul để rời đi - Ảnh: BBC
Bộ Quốc phòng (MoD) cho biết Anh đã sơ tán 5.725 người kể từ ngày 13-8.
Vương quốc Anh có hơn 1.000 nhân viên Lực lượng vũ trang được triển khai tại Kabul.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Mỹ đã thông báo về việc kích hoạt Hạm đội Không quân Dự bị Dân sự (CRAF) để giúp đỡ việc sơ tán.
Điều này cho phép Mỹ huy động các hãng hàng không dân dụng trợ giúp trong trường hợp khẩn cấp. Nó được sử dụng lần cuối trước và trong cuộc xâm lược Iraq của Mỹ vào năm 2003 và Chiến tranh vùng Vịnh 1990-1991.
Theo tuyên bố, kích hoạt cấp một dành cho 18 máy bay: bốn của United Airlines; ba hãng hàng không của American Airlines, Atlas Air, Delta Air Lines và Omni Air; và hai của Hawaiian Airlines.
Việc kích hoạt CRAF sẽ giúp các máy bay quân sự tập trung vào các hoạt động ở và ngoài Kabul, tuyên bố cho biết thêm.
"Các chuyến bay dự trữ dân sự này sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển an toàn (những người sơ tán) đến các nước thứ ba", ông Biden cho biết.
Tổng thống cho biết một loạt "trạm xử lý" đã được thành lập ở hơn hai chục quốc gia, nơi những người sơ tán sẽ được sàng lọc.
"Chúng tôi sẽ chào đón những người Afghanistan này, những người đã giúp nước Mỹ đến những ngôi nhà mới của họ - bởi vì đó là con người của chúng tôi", ông Biden nói thêm.
Tin tức được đưa ra khi cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan thông báo vẫn còn vài nghìn công dân Mỹ được cho là đang ở Afghanistan.
Phát biểu với chương trình State of the Union của CNN, ông Sullivan cho biết ông không thể đưa ra con số chính xác, nhưng lưu ý rằng công việc đang tiếp tục để sơ tán họ.
Ông Sullivan cũng mô tả mối đe dọa tấn công của nhóm Nhà nước Hồi giáo nhằm vào sân bay là "thực tế" và "cấp tính".
Trong khi đó, quan chức Taliban - Amir Khan Mutaqi đã đổ lỗi cho Mỹ về "màn sơ tán" tại sân bay.
Ông nói rằng Taliban đang đàm phán với "tất cả các phe phái" để đạt được thỏa thuận về một chính phủ tương lai.
Việc Taliban nhanh chóng tiếp quản Afghanistan đã khiến nhiều nước bất ngờ.
Thủ tướng Anh Boris Johnson đã triệu tập một cuộc họp khẩn với các nhà lãnh đạo của G7 vào hôm 24-8.
"Điều quan trọng là cộng đồng quốc tế phải làm việc cùng nhau để đảm bảo sơ tán an toàn, ngăn chặn một cuộc khủng hoảng nhân đạo và hỗ trợ người dân Afghanistan để đảm bảo thành quả trong 20 năm qua" – ông nói.