Ông Tập công du Châu Phi, mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc

Chuyến thăm của ông Tập cho thấy đầu tư trực tiếp nước ngoài từ Bắc Kinh không ngừng đổ vào đây.

Đây là chuyến công du châu Phi đầu tiên của ông Tập từ khi ông tái đắc cử nhiệm kỳ 2. Chuyến thăm sẽ đưa ông đến Senegal, Rwanda, Nam Phi và Mauritius.

Hiện nay Trung Quốc đang là đối tác thương mại lớn nhất ở Châu Phi, vượt qua Mỹ gần 1 thập kỷ trước với kim ngạch thương mại lên đến 220 tỷ USD.

CNN nhận định sở dĩ Bắc Kinh sốt sắng đầu tư vào đây vì thị trường này cung cấp một lượng lớn khoáng sản thô cho Trung Quốc, nơi Bắc Kinh không thể kiếm được ở bất cứ nơi đâu.

Thứ hai theo giáo sư Taylor - chuyên gia nghiên cứu Châu Phi ở trường Đại học St. Andrews, những nước như Rwanda nằm ở khu vực địa chính trị trọng yếu trong kế hoạch Vành đai con đường, là nơi Bắc Kinh cần đổ tiền đầu tư để kết nối hành lang thương mại giữa Châu Á- Châu Âu và Đông Phi.

Giới chuyên gia phân tích Trung Quốc cho rằng quan hệ ngày càng gần gũi với các quốc gia Châu Phi là điều tự nhiên khi Bắc Kinh đã bỏ công vung đắp cho mối quan hệ này từ những ngày đầu lập quốc (1949).

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và tổng thống  Congo Denis Sassou Nguesso cắt băng khánh thành 1 công trình vào năm 2013 - Ảnh: Getty Images

Hiện nay tầm ảnh hưởng đó đang bao trùm: Trung Quốc sở hữu nhiều nhà máy, mỏ khai thác khoáng sản kết hợp với việc gia tăng nhanh chóng lượng khách du lịch Trung Quốc đổ đến lục địa này. Các chương trình hỗ trợ giáo dục và tác động đến truyền thông càng làm gia tăng tầm ảnh hưởng của Bắc Kinh trong suy nghĩ của những người trẻ châu Phi.

Bắc Kinh còn gia tăng sự hiện diện quân sự tại đây với việc cử các đội lính gìn giữ hoà bình gia nhập lực lượng của Liên Hiệp Quốc, xây căn cứ quân sự hải quân ở Djibouti.

Vấn đề chính, theo CNN chính là lo ngại Bắc Kinh gây ảnh hưởng để nhắm đến nguồn tài nguyên khoáng sản là chủ yếu cùng việc sử dụng nhân công với mức giá rẻ mạt. Các nhà vận động cho biết nhiều vụ vi phạm nhân quyền, đối xử tàn tệ với công nhân cùng việc trả lương rẻ mạt của các công ty Trung Quốc cho công nhân địa phương đã được ghi nhận.

Một lo sợ nữa chính là các bẫy tín dụng khi Trung Quốc cho vay đầu tư dễ dàng không xét đến các yếu tố khác như khả năng chi trả hay nhân quyền. Khi 1 chính phủ không còn khả năng trả các khoản vay này, Bắc Kinh “siết nợ” bằng việc mua cảng biển, hạ tầng ở những vị trí trọng yếu với giá rẻ.

Top 10 nước Châu Phi nhận đầu tư trực tiếp từ Trung Quốc nhiều nhiều nhất hiện nay - Ảnh: CNN

Chuyến thăm của ông Tập vì thế đang làm các nước phương Tây đứng ngồi không yên khi họ thấy rõ mình đang chậm chân ở lục địa đen thế nào.