(CAO) Chiếc xe khách chở đoàn du khách Việt đến thăm kim tự tháp Giza thì bất ngờ trúng bom gắn ở bờ tường dọc tuyến đường chiếc xe đi qua khiến 4 người thiệt mạng, bao gồm cả hướng dẫn viên người Ai Cập, 12 người bị thương, trong đó 10 người bị thương nặng, đều là người Việt.
Các chuyên gia quân sự nhận định đây có thể là một vụ tấn công sử dụng thiết bị nổ tự tạo (IED) tuy có cấu tạo thô sơ nhưng có sức sát thương lớn, thường được bọn khủng bố sử dụng nhắm đến các mục tiêu dân sự.
Theo từ điển trực tuyến Wikiwand định nghĩa, Một thiết bị nổ tự tạo (tiếng Anh: Improvised explosive device, viết tắt: IED) là một quả bom được chế tạo và triển khai theo những cách thức khác ngoài hoạt động quân sự thông thường. Nó có thể được chế tạo bằng chất nổ quân sự thông thường, chẳng hạn như TNT, gắn liền với một cơ chế kích nổ.
IED thường được sử dụng làm bom đặt bên lề đường. IED thường được nhìn thấy trong các hành động khủng bố đẫm máu hoặc trong cuộc chiến có sự tham gia của các lực lượng du kích.
Trong chiến tranh Iraq lần thứ hai, IED đã được sử dụng rộng rãi chống lại các lực lượng do Mỹ dẫn đầu. Theo một thống kê, đến cuối năm 2007, IED đã chịu trách nhiệm cho khoảng 63% ca tử vong gây ra cho lực lượng liên quân tại Iraq.
Một thiết bị nổ tự tạo được phong trào Hasam sử dụng trong một vụ tấn công khủng bố - Ảnh: Twitter của Oded Berkowitz
Nhận định về vụ nổ khiến du khách Việt thiệt mạng, trên trang Twitter của Oded Berkowitz, một nhà phân tích tình báo của một công ty tư nhân chuyên phân tích khủng hoảng địa chính trị, nhận định từ những thiệt hại ở hiện trường vụ nổ cho thấy nhiều khả năng đây là thiết bị nổ tự chế (IED), dạng mìn định hướng (claymore - style), chứa nhiều mảnh văng (có thể là bạc đạn hay mảnh kim loại) nhồi bên trong cùng chất nổ.
Ông cũng quy kết hung thủ trong đoạn tweet: Nhóm duy nhất đã sử dụng thành công hoặc thậm chí đã cố gắng triển khai các thiết bị đó, hoặc bất kỳ loại IED nào ở Ai Cập (trừ bán đảo Sinai) trong những năm gần đây là nhóm phong trào Hasam. Đây là một nhóm phiến quân Hồi giáo từng gây ra nhiều vụ khủng bố ở Ai Cập.
Bạc đạn (viên bi tròn) rơi ra từ một IED sau khi nó phát nổ - Ảnh: Twitter của Oded Berkowitz
IED những năm gần đây nổi lên là loại vũ khí được bọn khủng bố ưa dùng. Hồi tháng 9-2016 từng xảy ra vụ đánh bom ở trung tâm thành phố New York (Mỹ). Cảnh sát tìm thấy các thiết bị nổ là IED. 1 quả phát nổ ở gần đường 23, TP.New York và một thiết bị nổ thứ hai được phát hiện tại đây trước khi phát nổ, được cấu tạo gồm chất nổ nhồi bạc đạn nén bên trong nồi áp suất trở thành một thiết bị nổ tự chế (IED) mang tính sát thương cao giống loại bom nổ tại giải marathon Boston năm 2013.
Một số IED thu được của phong trào Hasam - Ảnh: Twitter của Oded Berkowitz
Nghi can Ahmad Khan Rahami (trái). Bên phải là hiện trường vụ nổ với vỏ của một thiết bị IED trong vụ đánh bom New York tháng 9-2016 - Ảnh: FBI/ Getty Images
Một IED là nồi áp suất nhồi chất nổ và bạc đạn bên trong được phát hiện trong vụ đánh bom New York tháng 9-2016 - Ảnh: CNN
Nồi áp suất nhồi thuốc nổ và bạc đạn trong vụ đánh bom giải Marathon Boston (Mỹ) năm 2013. Đây là một IED điển hình - Ảnh: FBI