Huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa: Dân kêu cứu vì giá bồi thường "lao dốc"?

Khốn khổ vì… "trong, ngoài" (!)

Trong nhiều đơn, các hộ dân đều bày tỏ sự đồng tình với việc thu hồi đất để thực hiện Khu tái định cư (TĐC) phục vụ Dự án thành phần đoạn Vân Phong - Nha Trang thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam, là công trình trọng điểm quốc gia.

Theo các hộ dân trình bày, ngày 10/12/2022, H.Vạn Ninh tổ chức buổi đối thoại lần 1 với người dân. Các hộ dân được vận động, tuyên truyền về chính sách thu hồi đất và được xem qua phương án bồi thường, hỗ trợ với giá 370.802 đồng/m2 đất. Trên tinh thần thượng tôn pháp luật cũng như góp phần vào việc phát triển huyện nhà, các hộ dân đồng ý đơn giá bồi thường, thống nhất ký vào "biên bản bàn giao mặt bằng".

Thật bất ngờ, đến buổi đối thoại lần 2 tổ chức ngày 13/01/2023, các hộ dân được thông báo thay đổi phương án bồi thường. Theo đó, đơn giá đất chỉ còn 161.948 đồng/m2.

Không đồng ý, các hộ dân làm đơn khiếu nại gửi UBND H.Vạn Ninh, Trung tâm Phát triển quỹ đất (TTPTQĐ) huyện, xin hủy chữ ký trong "biên bản bàn giao mặt bằng" ngày 10/12/2022. Đơn khiếu nại cũng được gửi đến các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết, nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân bị thu hồi đất.

Giấy mời đối thoại

Tiếp nhận công văn từ Ban Tiếp công dân tỉnh Khánh Hòa, ngày 16/3/2023, Phó Chủ tịch UBND H.Vạn Ninh Trần Ngọc Khiêm ký văn bản số 863/UBND-TTPTQĐ, gửi ông Nguyễn Tuất (ngụ thôn Tân Phước Tây, xã Vạn Phước), nội dung: Theo phương án dự kiến về bồi thường, hỗ trợ do TTPTQĐ H.Vạn Ninh lập, thửa đất của ông Tuất được bồi thường theo đơn giá 370.802 đồng/m2. Đây là giá bồi thường đối với đất nông nghiệp nằm "trong khu dân cư” đã được UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt tại Quyết định (QĐ) số 3112/QĐ-UBND ngày 17/11/2022.

Tuy nhiên, qua thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC do các cơ quan ban ngành thực hiện và theo hướng dẫn của Sở Tài nguyên - Môi trường (TNMT) tỉnh Khánh Hòa tại công văn số 5970/STNMT-CCQLĐĐ ngày 31/12/2022, xác định thửa đất bị ảnh hưởng bởi dự án Khu TĐC đường 2/9 là đất nông nghiệp nằm "ngoài khu dân cư”, đơn giá 161.948 và 124.214 đồng/m2, tùy theo vị trí của thửa đất theo bảng giá đất của tỉnh.

Trong hai ngày 27 và 29/3/2023, UBND H.Vạn Ninh ban hành một loạt QĐ thu hồi đất của các hộ dân và phê duyệt kinh phí bồi thường. Theo đó, đất thu hồi được xác định là đất trồng cây hàng năm, nằm "ngoài khu dân cư”, đơn giá 161.948 đồng/m2.

Từ ngày 01 đến 10/4/2023, UBND xã Vạn Phước đã 3 lần mời các hộ dân làm việc với đại diện TTPTQĐ H.Vạn Ninh và tổ vận động để "thông suốt chủ trương, bàn giao mặt bằng". Tại 3 buổi làm việc, các hộ dân đặt ra những vấn đề liên quan cũng như đề đạt nguyện vọng của từng cá nhân chịu ảnh hưởng bởi dự án.

Các hộ dân bày tỏ bức xúc: Trong khi khiếu nại liên quan đến việc xác định đất thu hồi nằm "trong" hay "ngoài" khu dân cư chưa được làm rõ, xử lý, thì ngày 26/4/2023, UBND H.Vạn Ninh ban hành hàng loạt QĐ "cưỡng chế thu hồi đất", ấn định thời gian thực hiện sau 15 ngày, kể từ ngày giao QĐ...

Một góc khu đất được thu hồi cho dự án Khu TĐC

Cần xem xét thấu lý, đạt tình

Trong đơn kêu cứu khẩn cấp gửi lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa và cơ quan chức năng, các hộ dân khẩn thỉnh xem xét lại việc thu hồi đất, bảo đảm quyền lợi chính đáng cũng như hỗ trợ, chăm lo các gia đình có đất bị thu hồi ổn định cuộc sống theo chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Những vấn đề cần được xem xét như sau:

Thứ nhất, UBND H.Vạn Ninh đã ban hành hàng loạt QĐ thu hồi đất, QĐ phê duyệt giá bồi thường, QĐ cưỡng chế thu hồi đất... có đảm bảo tuân thủ quy định theo Luật Đất đai và các quy định pháp luật có liên quan?

Thứ hai, tại sao Hội đồng bồi thường vận động người dân ký bàn giao mặt bằng ngày 10/12/2022, đưa ra đơn giá đất bồi thường là 370.802 đồng/m2, đến khi UBND H.Vạn Ninh ban hành QĐ phê duyệt thì giá chỉ 161.948 đồng/m2? Điều đáng nói, đơn giá đất 370.802 đồng/m2 không phải người dân yêu cầu mà do chính TTPTQĐ H.Vạn Ninh đưa ra.

Thứ ba, trước khi lập phương án bồi thường, TTPTQĐ H.Vạn Ninh cùng các cơ quan chức năng đã tiến hành khảo sát thực tế, xác định các thửa đất thu hồi đường 2/9 nằm "trong khu dân cư” mới đưa ra đơn giá 370.802 đồng/m2. Vậy, Sở TNMT tỉnh Khánh Hòa đã hướng dẫn điều gì và các cơ quan ban ngành đã thẩm định ra sao để biến các thửa đất từ "trong" thành "ngoài" khu dân cư?

Thứ tư, các tài liệu, chứng cứ và cơ sở pháp lý để xác định các thửa đất đường 2/9 nằm ngoài khu dân cư? Việc xác định nằm "trong" hay "ngoài" ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi chính đáng, hợp pháp của nhiều hộ dân. Đã có sự khác biệt trong đánh giá, nên cần thiết có đoàn công tác (gồm đại diện các cơ quan chức năng từ huyện đến tỉnh) tiến hành khảo sát thực địa, đối chiếu bản đồ quy hoạch sử dụng đất cùng các tài liệu khác có liên quan để đánh giá, đưa ra kết luận khách quan. Các hộ dân đã có kiến nghị nhưng chưa được hồi âm?

Một trong nhiều thông báo thụ lý khiếu nại của các hộ dân

Tiếp nhận đơn khiếu nại của các hộ dân, sau khi xem xét, Chủ tịch UBND H.Vạn Ninh Đàm Ngọc Quang đã ký nhiều thông báo "thụ lý giải quyết" trong ngày 11/5/2023. Cụ thể như hộ các ông, bà Trần Xuân Quế, Nguyễn Tấn Túc (cùng trú thôn Tân Phước Tây, xã Vạn Phước); ông Nguyễn Phước Trường Chinh (ngụ thôn Lộc Thọ, xã Vạn Long) yêu cầu được bồi thường với đơn giá 370.802 đồng/m2 đất. Hộ bà Diệp Thị Thu Thảo (trú thôn Tân Phước Nam, xã Vạn Phước) yêu cầu bồi thường 370.802 đồng/m2 và cấp 1 nền TĐC. Hộ bà Trần Thị Lệ Thủy (trú thôn Tân Phước Tây) không đồng ý giá bồi thường thấp; yêu cầu được cấp 1 nền TĐC. Hộ Nguyễn Tuất đề nghị được bồi thường theo đơn giá thị trường; hoán đổi đất có diện tích và vị trí tương đương với đất bị thu hồi.

Tiếp theo các thông báo "thụ lý giải quyết", ngày 16/5/2023, ông Nguyễn Thanh Sơn - Phó Chủ tịch UBND H.Vạn Ninh, Phó trưởng Ban thực hiện cưỡng chế thu hồi đất, ký nhiều thư mời các hộ dân tham gia buổi đối thoại được tổ chức vào chiều 22/5/2023 tại hội trường UBND xã Vạn Phước...