Sáng 13/5, tại TPHCM, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì buổi làm việc với TPHCM về tình hình kinh tế-xã hội những tháng đầu năm 2021 và một số nhiệm vụ trọng tâm, giải quyết kiến nghị của TP.
Cùng tham dự có Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình; Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái; Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Thành cùng lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương.
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên cùng lãnh đạo TPHCM tiếp và làm việc với đoàn công tác Chính phủ.
Phấn đấu tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt trên 6,5%
Phát biểu khai mạc buổi làm việc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, đây là buổi làm việc đầu tiên của Thủ tướng trên cương vị mới với một địa phương trên cả nước sau khi Chính phủ được kiện toàn nhân sự.
Để chuẩn bị cho buổi làm việc này, Thường trực Chính phủ và các thành viên Chính phủ đã nghiên cứu, thảo luận về báo cáo, đề xuất của TP. Thủ tướng cũng lưu ý, TP phải tiếp tục tập trung cao độ cho công tác phòng chống COVID-19.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: Huyền Mai
Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội của TPHCM trong 4 tháng đầu năm 2021, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong cho biết, TP đã quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm các Nghị quyết, chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội bằng các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể ngay từ đầu năm; đã xây dựng kế hoạch triển khai chủ đề “Năm xây dựng chính quyền đô thị và cải thiện môi trường đầu tư” và tập trung triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP lần thứ XI.
Cùng với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp Nhân dân, TP đã kiểm soát được dịch COVID-19, tiếp tục thực hiện “mục tiêu kép”, vừa chủ động phòng, chống dịch, vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội đạt nhiều kết quả tích cực. Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) quý I năm 2021 đạt 329.600 tỷ đồng, tăng 4,58% so với cùng kỳ (cùng kỳ tăng 0,42%).
Để hoàn thành tốt mục tiêu kế hoạch năm 2021 đã đề ra, TP xác định sẽ chủ động, tích cực hơn, năng động, sáng tạo hơn, với các giải pháp trọng tâm xác định công tác phòng, chống dịch là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu hiện nay; tập trung kiểm soát tốt dịch bệnh COVID-19 và triển khai có hiệu quả các chương trình hồi phục kinh tế TP.
TP sẽ huy động cả hệ thống chính trị thể hiện quyết tâm cao nhất, nỗ lực lớn nhất để hoàn thành các nhiệm vụ, chỉ tiêu trong năm 2021, trong đó phấn đấu tốc độ tăng trưởng kinh tế trên địa bàn TP (GRDP) đạt trên 6,5%, cao hơn Nghị quyết HĐND TP đề ra (6%) và cao hơn mức tăng GDP của cả nước, góp phần tích cực cùng cả nước hoàn thành các nhiệm vụ kinh tế - xã hội trong năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII.
Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong báo cáo tại cuộc họp. Ảnh: Huyền Mai
Nhiều khó khăn, thách thức
Theo Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong, để triển khai thực hiện các mục tiêu nhiệm vụ đề ra thời gian tới, bên cạnh các thuận lợi, thế mạnh có được, TPHCM phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, tác động lớn đến sự phát triển nhanh hơn, bền vững hơn của TP.
Trong đó sự quá tải về hạ tầng kinh tế-xã hội đang ngày càng gia tăng; hạ tầng giao thông lạc hậu, chậm được mở rộng và nâng cấp, hệ thống giao thông kết nối liên vùng còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu phát triển cũng như vị thế trung tâm liên kết của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Nhu cầu đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và nhu cầu kinh phí để đảm bảo các chính sách, chế độ ngày càng tăng cao, gây áp lực lớn cho ngân sách TP. Thành phố có hoạt động kinh tế lớn nhất cả nước (chiếm hơn 22% GDP cả nước) song việc thu hút đầu tư nước ngoài chưa vượt trội (số vốn bình quân đầu tư trên mỗi dự án chưa đạt 1 triệu USD), quy mô doanh nghiệp chủ yếu là nhỏ và siêu nhỏ chiếm gần 98% với số vốn đăng ký chỉ chiếm hơn 27% tổng số vốn đăng ký của doanh nghiệp trên địa bàn.
Thành phố là đô thị đặc biệt, có tốc độ đô thị hóa nhanh, tập trung đông dân cư cho nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ về an ninh, trật tự an toàn xã hội với nhiều loại tội phạm, trong đó tội phạm liên quan đến ma túy rất phức tạp, là nguồn cơn của nhiều loại tội phạm khác.
Kinh tế TP có độ mở lớn, hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng sẽ luôn là một trong những địa phương chịu sự tác động mạnh nhất của đại dịch COVID-19.
Thành phố là địa phương có năng suất lao động và thu nhập đầu người cao nhất cả nước (gấp khoảng 2,7 lần so với bình quân cả nước), song tỷ suất sinh lại thấp nhất cả nước (khoảng 1,3 trẻ/phụ nữ so với bình quân cả nước là 2,1 trẻ/phụ nữ). Điều này sẽ ảnh hưởng đến việc cung cấp nguồn nhân lực phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của TP trong tương lai...
5 nhóm vấn đề lớn kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ
Từ kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian qua; mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới và những khó khăn, thách thức mà TP đang phải đối mặt, TPHCM đề xuất, kiến nghị Chính phủ 5 nhóm vấn đề trọng tâm gồm:
Về phân cấp, phân quyền, TPHCM kiến nghị Chính phủ chấp thuận chủ trương giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp TPHCM và các Bộ, ngành Trung ương sớm xây dựng Đề án ban hành Nghị định thay thế Nghị định số 93/2001/NĐ-CP của Chính phủ về phân cấp một số lĩnh vực cho TP trong quý II năm 2021.
Hiện nay, một số nội dung trong Nghị định số 93/2001/NĐ-CP không còn phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành và không tạo cơ chế thuận lợi cho sự phát triển của Thành phố.
Về khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 54/2017/QH14 của Quốc hội, TPHCM có kiến nghị Bộ Chính trị chấp thuận chủ trương điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP giai đoạn 2022 - 2025 là 23%; kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định về danh mục doanh nghiệp nhà nước cổ phần hóa giai đoạn 2021 - 2025 và Đề án cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2021 - 2025 để địa phương có sơ sở thực hiện.
Toàn cảnh cuộc họp. Ảnh: Huyền Mai
TP kiến nghị Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn việc chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp, trong đó có quy định việc chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn giữa các doanh nghiệp có cùng cơ quan đại diện chủ sở hữu và chuyển giao công ty TNHH một thành viên do doanh nghiệp nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ về cơ quan đại diện chủ sở hữu.
Đối với vốn ngân sách TP qua rà soát, tự cân đối, TP có thể bố trí vốn đầu tư phát triển giai đoạn 2021 - 2025 khoảng 218.576 tỷ đồng cao hơn 90.892 tỷ đồng so với kế hoạch dự kiến của Trung ương giao.
Từ cơ sở trên, TP kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận thông báo điều chỉnh lại mức vốn dự kiến đầu tư công kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 từ các nguồn vốn đầu tư TP có thể huy động được theo đúng khả năng cân đối và nhu cầu của TP là 261.967 tỷ đồng.
Đối với các kiến nghị liên quan đến TP.Thủ Đức, TPHCM kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành Trung ương phối hợp TP xây dựng Đề án về cơ chế, chính sách đặc thù đối với TP Thủ Đức theo Nghị quyết số 131/2020/QH14 và Nghị quyết số 1111/NQ-UBTVQH14, trình Chính phủ trong quý II năm 2021.
Đồng thời, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép TP tiếp tục thực hiện việc điều chỉnh Dự án xây dựng hạ tầng khu dân cư phía Bắc và hoàn thiện đường trục Bắc - Nam (theo chấp thuận trước đây của Thủ tướng Chính phủ) để bổ sung công trình xây dựng 4 cầu; nạo vét rạch, đào hồ trung tâm và các kênh mới vào Dự án BT xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu dân cư phía Bắc (Khu chức năng số 3 và số 4) và hoàn thiện đường trục Bắc - Nam theo thẩm quyền quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư.
Về quản lý đô thị, TPHCM kiến nghị Chính phủ ban hành Nghị quyết ủy quyền cho UBND TPHCM điều chỉnh cục bộ đồ án quy hoạch chung TP tại một số khu vực như xung quanh nhà ga Metro theo mô hình TOD (mô hình phát triển đô thị gắn với các đầu mối giao thông công cộng), một số khu vực dự án như: khu đất 384,2ha thuộc xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn; khu công nghiệp ứng dụng công nghệ cao (380ha) tại xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh; khu công viên khoa học và công nghệ, phường Long Phước, TP Thủ Đức và các dự án hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội cấp thiết, sau đó cập nhật vào quá trình lập, trình thẩm định và phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.
TP cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép UBND TP quyết định điều chỉnh mục tiêu dự án, quỹ nhà phục vụ tái định cư sang nhà ở xã hội hoặc thương mại thay cho Bộ Xây dựng theo Nghị định 99/2015/NĐ-CP ngày 20 tháng 10 năm 2015 của Chính phủ; cho phép nhà đầu tư tham gia xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ, xuống cấp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và tiền chuyển mục đích sử dụng đất (nếu có) đối với toàn bộ diện tích đất thu hồi và giao trong phạm vi thực hiện dự án; đồng thời, cho phép TP lựa chọn chủ đầu tư thực hiện xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ (cấp B, C, D) theo hình thức chỉnh trang đô thị.
Về Dự án đường cao tốc TPHCM - Mộc Bài, TP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan rà soát, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt để triển khai thực hiện và đề xuất Chính phủ hỗ trợ 100% vốn ngân sách Trung ương để thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng trên địa bàn TP.
Về các dự án khép kín đường Vành đai 3, TP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ quan tâm, chỉ đạo triển khai hoàn thành trong giai đoạn 2021 - 2025. Về Dự án tuyến Vành đai 4 kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải chủ trì nghiên cứu toàn diện các nội dung về vành đai 4, trong đó có tổng thể phương án, quy mô đầu tư, phân kỳ đầu tư, hình thức đầu tư, kết nối với các tuyến giao thông chính trong vùng; phối hợp Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các Bộ, ngành liên quan xem xét có cơ chế hỗ trợ một phần vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021 - 2025 cho tuyến đường này theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 307/TB-VPCP.