Chất vấn Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc sáng nay (8/6), đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) phản ánh, thời gian qua, giá xăng, dầu trên thị trường thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp và hiện đang đứng ở mức cao.
Hiện có nhiều ý kiến cho rằng Nhà nước cần tiếp tục có các biện pháp về giảm các khoản thuế đang thu vào xăng, dầu để hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp. Đại biểu hỏi quan điểm của Bộ trưởng về vấn đề này?
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) chất vấn Bộ trưởng Tài chính về giá xăng dầu
Thừa nhận giá xăng, dầu hiện nay tăng cao, song Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, so với các nước xung quanh Việt Nam thì giá xăng, dầu của Lào vẫn cao hơn giá xăng, dầu Việt Nam khoảng 10.000 đến 11.000 đồng/lít. Giá xăng, dầu của Thái Lan và Campuchia cũng cao Việt Nam từ 2.000 – 3.000 đồng/lít.
“Hiện nay giá xăng, dầu của chúng ta đã lên cao thì có giảm thuế không? Giảm thuế hay không thuộc thẩm quyền của Thường vụ Quốc hội và Quốc hội” – Bộ trưởng khẳng định.
Đề cập đến việc giảm thuế môi trường trong xăng, dầu, ông Phớc cho biết, vừa rồi đã đề xuất giảm 4.000 đồng mỗi lít, được Thường vụ Quốc hội chấp thuận giảm 2.000 đồng/lít. “Như vậy, cả nước giảm 24.000 tỷ tiền thu ngân sách” – ông Phớc nói và cho biết, còn 2.000 nữa, theo quy định của luật, Thường vụ Quốc hội chỉ được quyết định giảm thêm 1.000 nữa, còn nếu muốn giảm tiếp 2.000 giá thuế môi trường trong xăng dầu thì thẩm quyền là của Quốc hội.
Liên quan đến các loại thuế khác như thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập khẩu hay thuế VAT, Bộ trưởng thông tin, thuế nhập khẩu hiện nay là 8%, thuế tiêu thụ đặc biệt là 10% và thuế VAT là 10%.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội
“Có giảm thuế tiêu thụ đặc biệt nữa hay không thì cũng thuộc thẩm quyền của Quốc hội” – Bộ trưởng nói. Trước mắt, ông Phớc cho biết, sẽ đánh giá tác động và sẽ báo cáo với Chính phủ để trình với Thường vụ Quốc hội và Thường vụ Quốc hội giải trình với Quốc hội để có thể giảm thuế trong xăng dầu, để giảm giá, xăng dầu xuống.
“Tuy nhiên, chúng ta phải thực hiện một chính sách đồng bộ, nếu chúng ta chỉ giảm thuế để giảm giá xuống mà chúng ta vẫn để buôn lậu xảy ra thì vô hình chung là dòng tiền của chúng ta lại chạy sang nước ngoài” – Bộ trưởng lưu ý.
Khẳng định giá xăng, dầu không chỉ phụ thuộc vào thuế mà còn phụ thuộc vào quan hệ cung - cầu, lãnh đạo Bộ Tài chính nêu vấn đề: “Bây giờ chúng ta mua ở đâu? Việc này phải tìm nguồn cung. Sau này chúng tôi sẽ bàn với Bộ Công Thương, Bộ Công Thương chủ trì chuyện này để xem thử các công ty đầu mối mua ở đâu”.
Về đẩy mạnh sản xuất xăng, dầu trong nước, theo Bộ trưởng, nhà máy Nghi Sơn sản lượng rất thấp, có những giai đoạn dừng sản xuất, do đó phải có biện pháp để nâng lên nữa.
“Chúng tôi xin tiếp thu ý kiến của đại biểu, chúng tôi sẽ đánh giá tác động để tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ và tham mưu cho Thường vụ Quốc hội và Quốc hội” – Bộ trưởng Tài chính cam kết.
Ông cũng cho biết thêm, Bộ Tài chính đã định có văn bản đề nghị với Chính phủ để đề nghị với Quốc hội ủy quyền cho Thường vụ Quốc hội quyết định thuế trong xăng dầu để linh hoạt, bởi Quốc hội 6 tháng họp một lần. Tuy nhiên, sau khi đối chiếu Hiến pháp, cơ quan này thấy các quy định nghĩa vụ thuế là theo quy định của pháp luật, nên chỉ khi được Quốc hội đồng ý thì Bộ Tài chính mới có cơ sở để trình.
Chưa đồng tình với Bộ trưởng Phớc về giá xăng dầu, đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) phân tích: “Kinh tế của chúng ta là kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa, cho nên can thiệp vào giá xăng dầu quá nhiều thì nó không vận hành phù hợp với giá thị trường. Hãy để giá đó tự nhiên theo giá tăng, giảm của thế giới, chúng ta có can thiệp thì chúng ta can thiệp phần nào thôi”.
Theo đại biểu Thân, không nên cố gắng để làm sao giảm tối thiểu nhất và giá rẻ nhất so với các nước xung quanh.
Phản hồi đại biểu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng xăng dầu là mặt hàng bình ổn giá, do Nhà nước bình ổn, vì vậy đến một lúc nào đó thì Nhà nước phải can thiệp vào để giảm giá xăng dầu.
Việc giảm giá xăng dầu, theo người đứng đầu Bộ Tài chính, sẽ có lợi ích là giảm được giá thành sản xuất, thúc đẩy tăng trưởng, thúc đẩy sức cạnh tranh và giải quyết được lao động, từ đó sẽ có tích lũy cho nền kinh tế.
“Chúng ta lại thu được thuế thông qua giá trị gia tăng của nền kinh tế, cho nên chúng tôi cho rằng đây cũng là một giải pháp, tuy nhiên là giảm đến mức nào thì phải đánh giá tác động” – Bộ trưởng bày tỏ quan điểm.
Chủ tịch Quốc hội nêu ý kiến từ vị trí điều hành phiên chất vấn
Từ vị trí điều hành, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Bộ trưởng Tài chính rà soát lại các loại thuế và phí. “Cái nào là trách nhiệm của Quốc hội, cái nào là của Thường vụ Quốc hội và cái nào là của Chính phủ. Ví dụ như biểu thuế xuất nhập khẩu mà nhập khẩu trong công thức giá cơ sở là trách nhiệm của ai, có phải của Chính phủ không?” – Chủ tịch Quốc hội nêu.
Vẫn theo Chủ tịch Quốc hội, “không phải thuế nào cũng là Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội”.
Nhìn nhận vấn đề về thuế dù thuộc phạm vi thẩm quyền của Bộ hay của Chính phủ hay là của Quốc hội và Thường vụ Quốc hội thì cũng cần phải có đề xuất từ Bộ quản lý nhà nước, Chủ tịch Quốc hội lưu ý Bộ trưởng cử tri và người dân đang trông chờ phản ứng chính sách này nên Bộ trưởng cần quan tâm và thể hiện quan điểm nguyên tắc của mình bằng những văn bản, những đề xuất rất cụ thể để các cơ quan có thẩm quyền xem xét để quyết định.
“Trong giá cơ sở của mặt hàng xăng dầu còn liên quan rất nhiều thứ nữa chứ không phải chỉ có vấn đề về thuế và phí, còn có chi phí định mức, lợi nhuận định mức…” – Chủ tịch Quốc hội bình luận.