Phát biểu tại cuộc làm việc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng TPHCM có vị trí vô cùng quan trọng với cả nước, đóng góp lớn về GDP, thu ngân sách, năng suất lao động và nhiều ý tưởng sáng tạo, đột phá, công nghệ mới thường được triển khai ở TPHCM rồi lan rộng ra cả nước. Thành phố tăng thêm 1% GDP thì GDP cả nước tăng 0,21%.
Cơ cấu kinh tế của Thành phố thể hiện sự năng động, xu hướng tích cực. Kinh tế tư nhân chiếm 59% (cả nước 49%), kinh tế nhà nước 16%, FDI 25%. Đi liền với cơ cấu GDP là cơ cấu vốn. Theo số liệu năm 2015, vốn đầu tư tư nhân chiếm 65%, vốn nhà nước 20%, vốn FDI 15%. Điều này cho thấy kinh tế tư nhân đang là động lực mạnh dẫn dắt sự tăng trưởng của Thành phố.
Tuy nhiên, Thành phố gặp một số khó khăn trong việc đạt kế hoạch tăng trưởng GDP. Chỉ số năng lực cạnh tranh tụt hạng, chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế. Công nghiệp dịch vụ chiếm 99% GDP nhưng đất dành cho công nghiệp dịch vụ chỉ 7% diện tích, trong khi một ha đất công nghiệp dịch vụ tạo giá trị gia tăng 50 tỷ đồng trong khi 1 ha đất nông nghiệp tạo giá trị gia tăng 68 triệu đồng.
Chỉ ra bất cập về hạ tầng đô thị, ùn tắc, úng ngập, ô nhiễm, kết nối giao thông với sân bay, bến cảng, Thủ tướng cho rằng không thể để TPHCM đi vào vết xe của các thành phố khói bụi, ô nhiễm và tắc nghẽn, làm mất đi sức hấp dẫn và tính cạnh tranh. Bên cạnh đó, Thủ tướng còn nêu ra thách thức về tăng năng suất lao động, chất lượng nguồn nhân lực.
“Kết quả của chúng ta nổi bật, thách thức cũng rất lớn, cho nên các bộ, ngành gắn trách nhiệm của mình vào thách thức của Thành phố. Trung ương không đứng ngoài cuộc trước thách thức của Thành phố”, Thủ tướng nói.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu trong buổi làm việc với lãnh đạo TP.HCM Với tinh thần đó, Thủ tướng đưa ra quan điểm phát triển đối với TPHCM: Phải là Thành phố toàn cầu, là nơi hội tụ Đông Tây, đề cao các giá trị nhân văn, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa phương Nam của người Việt Nam (phóng khoáng, nghĩa hiệp, thân thiện, dũng cảm và hiếu khách), khẳng định vị thế quốc gia trong hội nhập quốc tế.
Gợi mở cho TPHCM, Thủ tướng nhắc lại tầm nhìn mà ông đã phát biểu cách đây 1 năm: “Đó là một nền kinh tế đổi mới sáng tạo, có sức lan tỏa, là động lực cho phát triển bền vững và là đầu tàu cho cả nước trong hội nhập sâu rộng có hiệu quả vào nền kinh tế khu vực và thế giới”.
Đặt vấn đề về các giá trị, nguyên tắc cốt lõi của TPHCM, Thủ tướng cho rằng đó là một đô thị thông minh với cơ sở hạ tầng thông minh, quản lý thông minh, đề cao kỹ trị, tôn trọng tiếng nói của người dân, xây dựng con người văn hóa, văn minh, xã hội gắn kết và rộng mở, tăng trưởng xanh, bền vững và sáng tạo. Thành phố cần phát triển bao trùm, tức là mọi người dân, mọi thành phần kinh tế đều bình đẳng về cơ hội phát triển, hưởng lợi công bằng từ thành quả phát triển, môi trường khởi nghiệp thuận lợi cho mọi tài năng trẻ và bất kỳ ai có ý chí vươn lên.
Nguyên tắc cốt lõi nữa là năng động, hội nhập và phát huy bản sắc văn hóa phương Nam, xây dựng thương hiệu TPHCM năng động, hiện đại, hội nhập, giàu tính nhân bản và có chiều sâu văn hóa, luôn trân trọng, ghi nhớ, giữ gìn, phát huy những thành quả khai phá, những giá trị di sản và dấu ấn lịch sử của các bậc tiền nhân và mọi thế hệ người Việt trong tiến trình phát triển trên 300 năm của Thành phố.
Thủ tướng đặt mục tiêu then chốt cho TPHCM là tạo việc làm với thu nhập ngày càng cao cho người dân, tạo nguồn thu ngân sách bền vững. Chú trọng phát triển Thành phố bền vững, cạnh tranh. Tỉ trọng dịch vụ và sáng tạo trong cơ cấu kinh tế phải tăng nhanh và ngày càng lớn.
Bí thư Thành uỷ TPHCM Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại buổi làm việc
Nhất trí với 7 chương trình đột phá mà Đại hội X của Đảng bộ TPHCM đề ra, Thủ tướng nhấn mạnh một số nội dung mà Thành phố cần có kế hoạch cụ thể cả trước mắt, lâu dài để triển khai. Đó là tiếp tục quy hoạch Thành phố, có tầm nhìn xa và đổi mới cách làm quy hoạch. Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với các bộ liên quan và Thành phố rà soát, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, báo cáo Thủ tướng trong tháng 8/2017.
Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, nhất là 4 chỉ số còn tồn tại mà Thủ tướng đã nêu (chi phí không chính thức, cạnh tranh bình đẳng, thiết chế pháp lý, tính năng động). Thành phố phải dẫn đầu cả nước về cải cách hành chính và cơ chế một cửa; phải nằm trong 5 địa phương có chỉ số cạnh tranh tốt nhất, là nơi thu hút đầu tư nước ngoài cao hơn cả nước. Cần tạo ra đột phá mới trong đầu tư tư nhân.
Cùng với Hà Nội, TPHCM cần đi tiên phong, trở thành trung tâm khởi nghiệp, trung tâm sáng tạo của cả nước, trung tâm giáo dục quốc tế, trung tâm y tế quốc tế. Thành phố phải tạo dựng môi trường tốt, cơ chế tốt để thu hút người giỏi trong nước và quốc tế đến TPHCM.
TPHCM cần đặc biệt lưu ý đến phát triển bền vững, đòi hỏi giải pháp căn cơ, dài hạn trong chống ngập và phải làm sớm. Thành phố có khối lượng chất thải công nghiệp dịch vụ lớn gấp 10-20 lần cả nước, phải xem lại chiến lược xử lý rác bằng giải pháp công nghệ mới. “Ta tôn trọng giấy phép đầu tư đã cấp nhưng không thể tiếp tục mở rộng chôn lấp rác”, Thủ tướng yêu cầu phải biến rác thành năng lượng, thành phân bón, rác phải được tái chế, sử dụng.
Thành phố cần chủ động xây dựng cơ chế thúc đẩy liên kết vùng, tạo sức hút mạnh hơn về cung-cầu và lan tỏa về công nghệ, sáng tạo giữa TPHCM với các địa phương. Cần cơ chế để phát huy vai trò dẫn dắt cũng như điều phối phát triển vùng của TPHCM, Thủ tướng nói và bày tỏ ủng hộ TPHCM lập đề án phát triển vùng để tìm ra một cơ chế khuyến khích các dự án liên kết vùng.
Thủ tướng đề nghị Thành phố xây dựng các giải pháp phát triển đô thị thông minh. Đó là sự thay đổi căn bản, toàn diện phương thức quản lý đô thị nhờ vào công nghệ mới trong đó lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm và mục đích phục vụ của một thành phố thông minh, hướng tới yếu tố “đáng sống” của Thành phố. Trên cơ sở đó thu hút và giữ chân người tài.
TPHCM phải tiếp tục suy nghĩ để thí điểm những cơ chế mới, nhanh chóng xử lý các vấn đề điểm nghẽn, nhất là các điểm nghẽn như cơ chế khuyến khích và quản lý cán bộ, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, nguồn lực tài chính, cơ chế đất đai. “Người ta thường hay nói “cái áo đã quá chật”. Các đồng chí tiếp tục nêu ra với Bộ Chính trị, với Chính phủ xem cái áo quá chật này là như thế nào, ở đâu?”, Thủ tướng yêu cầu.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh các giải pháp về bảo đảm an ninh an toàn, xây dựng cuộc sống trong lành, an bình, các điều kiện an sinh cho người dân.
Cuối cùng, Thủ tướng nhấn mạnh: Đội ngũ của TPHCM, cấp ủy, chính quyền, hệ thống chính trị cần đổi mới tư duy, dám nghĩ dám làm; vượt qua suy nghĩ Thành phố đã đạt đến ngưỡng rồi, không thể phát triển bứt phá. Chúng ta hãy nhìn ra những thành công trong khu vực và thế giới. Hãy vượt qua tâm lý “an toàn là trên hết” để tìm cách đột phá, tìm những ý tưởng mới. Chính phủ sẽ cùng giải quyết các khó khăn và ủng hộ, song hành cùng cách làm mới của Thành phố.
Tại cuộc làm việc, Thủ tướng cho ý kiến, xử lý, giải quyết các kiến nghị của TPHCM.
Cũng tại buổi làm việc, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân cam kết từ nay đến cuối năm Thành phố sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế đạt mục tiêu đề ra, nộp ngân sách đạt và vượt kế hoạch.
Liên quan tới dự án sân golf gần sân bay Tân Sơn Nhất, đại diện Bộ Quốc phòng cho biết Bộ đã chỉ đạo dừng toàn bộ dự án để kiểm tra, thực hiện nghiêm ý kiến của Thủ tướng về vấn đề này. Quan điểm của Bộ Quốc phòng là ưu tiên phát triển hàng không.