Tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nhà ở, nhưng không hợp thức hóa sai phạm của ‘chung cư mini’

Trong phiên làm việc chiều 16/11, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi).

Trình bày báo cáo tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho hay, tiếp thu ý kiến đa số đại biểu Quốc hội, quy định về nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân (chung cư mini) đã được chỉnh lý phù hợp, khả thi hơn.

“Việc này để khắc phục các tồn tại, hạn chế thời gian qua, tăng cường quản lý chặt chẽ nhưng vẫn bảo đảm đáp ứng nhu cầu của một bộ phận người dân đối với loại hình nhà ở này” - ông Tùng nêu quan điểm.

Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng báo cáo tại phiên họp

Cụ thể, điều 57 dự thảo luật được chỉnh lý theo hướng không quy định các yêu cầu riêng mà dẫn chiếu điều kiện quản lý loại hình nhà ở này đến các yêu cầu về nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành, yêu cầu của pháp luật về phòng cháy chữa cháy.

Dự thảo luật cũng quy định phân cấp cho UBND cấp tỉnh quy định về đường giao thông để phương tiện chữa cháy thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại nơi có nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân.

Đáng chú ý, dự thảo luật bổ sung quy định điều chỉnh với các loại hình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ mà có mục đích hỗn hợp cả bán, cho thuê mua, cho thuê.

Điều hành phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, dự luật cần quy định với tinh thần tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nhà ở, nhưng “không hợp thức hóa các sai phạm của chung cư mini”.

Với nhà ở xã hội, tiếp thu ý kiến đa số đại biểu, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật báo cáo, dự thảo luật quy định Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội thuê.

Cạnh đó, dự luật cũng chỉnh lý quy định về ưu đãi chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội theo hướng kế thừa quy định của pháp luật nhà ở hiện hành.

Theo đó, bổ sung quyền được xây dựng cả nhà ở thương mại trong quỹ đất 20% của tổng diện tích đất ở trong phạm vi dự án nhà ở xã hội. Chủ đầu tư nộp tiền sử dụng đất với phần diện tích này theo quy định của pháp luật về đất đai.

“Điều này để vừa thu hút đầu tư, vừa quản lý chặt chẽ nguồn thu ngân sách Nhà nước” – ông Tùng nói.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đề nghị tiếp tục nghiên cứu, cân nhắc quy định này. Ông nói, quy định như dự thảo nhằm thu hút nguồn lực đầu tư xã hội hóa, nhưng cũng xuất hiện một số vấn đề bất hợp lý phát sinh trong quá trình thực hiện.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà bày tỏ quan điểm

Vẫn tại dự thảo mới nhất, cơ quan tiếp thu, giải trình đã bỏ quy định về hiệu lực sớm hơn của các quy định về phát triển nhà ở xã hội.

“Vì các dự án xây dựng nhà ở xã hội luôn gắn liền với đất, nên cần có hiệu lực chung theo quy định của Luật Nhà ở và Luật Đất đai để bảo đảm tính khả thi, tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật” - ông Tùng giải thích.

Nhưng dự kiến, Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi sẽ trình Quốc hội chưa thông qua tại kỳ họp thứ 6, trong khi Luật Nhà ở thông qua tại kỳ họp này. Vì vậy, thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, có ý kiến thống nhất ngày có hiệu lực của Luật Nhà ở từ ngày 01/01/2025.

Ông Tùng nhìn nhận, việc xác định thời điểm có hiệu lực như vậy cũng phù hợp với Luật Đất đai (dự kiến được Quốc hội thông qua chậm nhất tại kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2024) để Chính phủ kịp ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, đáp ứng yêu cầu khẩn trương đưa luật vào cuộc sống.

Thay mặt cơ quan soạn thảo tiếp thu vào cuối phiên họp, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị mong muốn những nội dung liên quan đến nhà ở xã hội sẽ có hiệu lực sớm hơn, để đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, trong điều kiện nguồn cung nhà ở xã hội đang rất thiếu.

Theo chương trình nghị sự, Luật Nhà ở sửa đổi sẽ được Quốc hội xem xét thông qua vào sáng ngày 27/11 tới đây.