Đảm bảo mọi hoạt động chuyển đổi số trên toàn quốc diễn ra thống nhất, an toàn và hiệu quả

Chiều 01/12, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Chuyển đổi số. Một trong những nội dung nhận được sự quan tâm đóng góp ý kiến của các ĐBQH là bảo vệ dữ liệu cá nhân khi tham gia vào không gian số, môi trường số.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH TP Hải Phòng, dự án Luật cần quy định rõ về một số nội dung liên quan đến quyền cá nhân, tổ chức khi tham gia vào không gian số như: Quyền kiểm soát dữ liệu cá nhân; Quyền được quên; Quyền chuyển dữ liệu giữa các nền tảng; Trách nhiệm bồi thường khi hệ thống số tự động đưa ra quyết định sai; Bảo vệ trẻ em trên môi trường số, bao gồm phân loại nội dung theo độ tuổi.

Quang cảnh phiên thảo luận chiều 1/12

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, với xu hướng quản trị dựa trên dữ liệu, các hệ thống tự động sẽ ngày càng tham gia vào quyết định hành chính. Với các phương pháp quản trị, thu thập, khai thác, sử dụng dữ liệu hiện nay đang tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ vi phạm quyền riêng tư, sai lệch dữ liệu, lộ lọt dữ liệu... Vì vậy, dự án Luật cần rà soát và tiếp tục bổ sung các quy định chặt chẽ, cụ thể về các quyền được tôn trọng, bảo vệ thông tin của người dân khi tham gia vào không gian số.

Còn đại biểu Phạm Trọng Nhân – Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh nêu ý kiến cần có quy định rõ về quyền tự quyết dữ liệu, minh bạch xử lý dữ liệu, cơ chế khiếu nại, bồi thường hay tiêu chuẩn quyền riêng tư từ thiết kế. Luật cần tạo hành lang bảo vệ đủ mạnh để người dân vững tâm thế bước vào kỷ nguyên chuyển đổi số.

Đại biểu Phạm Trọng Nhân – Đoàn ĐBQH TP.Hồ Chí Minh

Theo đại biểu Phạm Trọng Nhân, quyền và nghĩa vụ công dân số tại Chương 5 cần quy định bộ công cụ tối thiểu của công dân số gồm căn cước điện tử, chữ ký số, tài khoản thanh toán số, tài khoản dịch vụ dịch vụ công duy nhất cùng nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân theo chuẩn quốc tế do Chính phủ phổ cập kỹ năng số, thiết kế dịch vụ công để người dùng dễ tiếp cận cho mọi nhóm dân cư.

Góp ý cho dự thảo luật, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng – Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh đề nghị Ban soạn thảo xem xét bổ sung quy định về đánh giá rủi ro thuật toán và nghĩa vụ công bố tiêu chí vận hành thuật toán ở mức cần thiết để bảo vệ người tiêu dùng, qua đó phòng ngừa nguy cơ bóp méo cạnh tranh, thao túng hành vi tiêu dùng, lạm dụng dữ liệu cá nhân và lan truyền nội dung sai lệch có chủ đích.

Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đề nghị bổ sung vào khoản 5 của Điều 46 là: Xác định dữ liệu công là tài sản quốc gia và thúc đẩy việc mở, chia sẻ dữ liệu không thuộc danh mục bí mật Nhà nước. Dữ liệu cá nhân hoặc dữ liệu được pháp luật quy định phải bảo mật. Ban hành cơ chế, lộ trình và các tiêu chuẩn kỹ thuật để các cơ quan Nhà nước thực hiện việc công bố dữ liệu mở một cách hệ thống và dễ dàng tái sử dụng.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng – Đoàn ĐBQH TP.Hồ Chí Minh

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng nhấn mạnh, dữ liệu do cơ quan Nhà nước nắm giữ là nguồn dữ liệu lớn nhất và có giá trị cao nhất cho sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Việc Nhà nước chủ động mở dữ liệu chất lượng cao sẽ tạo ra hạt giống kích thích đổi mới sáng tạo và tạo lập thị trường dịch vụ dựa trên dữ liệu với chính sách dữ liệu mở gắn liền với minh bạch, giúp người dân và doanh nghiệp giám sát hiệu quả.

Giải trình ý kiến của các ĐBQH, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, Luật chuyển đổi số được thiết kế theo hướng là luật khung quy định các nguyên tắc chung về chuyển đổi số, các nguyên tắc thiết kế và kiến trúc số yêu cầu tối thiểu đối với các hệ thống số; trách nhiệm của các chủ thể tham gia cơ chế điều phối và các biện pháp thúc đẩy nhằm đảm bảo mọi hoạt động chuyển đổi số trên phạm vi toàn quốc diễn ra thống nhất, an toàn và hiệu quả.

Trên cơ sở những đóng góp ý kiến, đề xuất, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ nghiên cứu tiếp thu tối đa các ý kiến của các ĐBQH để hoàn thiện dự án Luật Chuyển đổi số và đề nghị Quốc hội xem xét ban hành Luật để tạo ra sự thống nhất về chuyển đổi số của Việt Nam.