Việc giám sát nhằm đưa ra các kiến nghị, đề xuất với Chính phủ để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai, tổ chức thực hiện việc hoàn thuế VAT được kịp thời, hiệu quả, không làm ảnh hưởng đến dự toán thu và bội chi ngân sách nhà nước năm 2023.
Quá trình giám sát, thường trực Uỷ ban Tài chính – Ngân sách nhận thấy, công tác hoàn thuế VAT thời gian qua đã phát sinh những vướng mắc, bất cập nhất định. Cụ thể, một số quy định còn chưa thống nhất, rõ ràng, việc xác minh hóa đơn, phối hợp xác minh hóa đơn để hoàn thuế trong thực tiễn còn nhiều bất cập, kéo dài thời gian thực hiện, hiệu quả đạt được chưa cao dẫn đến thời gian hoàn thuế trong nhiều trường hợp bị kéo dài. Một số nội dung hướng dẫn còn mang tính định tính, dễ gây cách hiểu và thực hiện chưa nhất quán. Đặc biệt, việc kéo dài thời hạn hoàn thuế đã phần nào ảnh hưởng tới nguồn lực tài chính của các doanh nghiệp.
Thông tin tại buổi làm việc của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải với thường trực Uỷ ban, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, qua giám sát, đoàn công tác đã trao đổi, đối chứng để làm rõ vấn đề từ hai phía, cả cơ quan thuế và các doanh nghiệp, để tìm hiểu nguyên nhân của vướng mắc, bất cập. Chủ nhiệm Lê Quang Mạnh phản ánh, sau chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, việc triển khai hoàn thuế đã được đẩy nhanh. Bộ Tài chính, Tổng Cục thuế đã có văn bản đôn đốc yêu cầu các đơn vị chủ động rà soát và đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản theo thẩm quyền.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận tại buổi làm việc với đoàn giám sát.
Đánh giá cao tinh thần làm việc của các đoàn công tác, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải lưu ý, đây là vấn đề được người dân, doanh nghiệp đặc biệt quan tâm. Do đó, Đoàn giám sát cần đẩy nhanh tiến độ để sớm kết thúc đợt khảo sát địa phương, họp Đoàn giám sát, làm việc với các cơ quan hữu quan để có báo cáo kết quả giám sát chính thức.
Trong bối cảnh tình hình sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn như hiện nay, theo Phó Chủ tịch Quốc hội, việc càng sớm đưa ra được những kiến nghị, đề xuất để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai, tổ chức thực hiện việc hoàn thuế VAT càng kịp thời, hiệu quả.
Qua giám sát, ông Hải yêu cầu làm rõ những vấn đề liên quan đến quy định pháp luật, rà soát các văn bản quy phạm pháp luật liên quan, đánh giá tình hình tổ chức thực hiện, trách nhiệm của ngành thuế. Ông cũng nhấn mạnh phải ghi nhận phản ánh từ doanh nghiệp, qua đó yêu cầu Bộ Tài chính có báo cáo theo đúng quy định. Đồng thời, cơ quan giám sát cần lấy ý kiến của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Bộ Nông nghiệp, Bộ Công thương báo cáo tổng hợp ý kiến của doanh nghiệp liên quan đến thủ tục xuất nhập khẩu, hoàn thuế… để có thêm căn cứ thực tiễn trong quá trình giám sát.
Nêu rõ hai mặt của vấn đề là vừa thực hiện hoàn thuế VAT kịp thời, bảo đảm quyền của doanh nghiệp, vừa chống gian lận thương mại, chống thất thoát ngân sách, Phó Chủ tịch Quốc hội để nghị giám sát cần đánh giá toàn diện vấn đề, những kết quả đạt được trong việc thực hiện, những vướng mắc và đề xuất giải pháp.
Trước đó, trong khuổn khổ phiên họp thứ 25 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Ban Dân nguyện cũng đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính chấn chỉnh kịp thời việc thực hiện trách nhiệm hoàn thuế VAT của cơ quan thuế đối với hồ sơ đề nghị hoàn thuế đã thực hiện đầy đủ quy định về hoàn thuế.
Cơ quan này kiến nghị xử lý nghiêm đối với các trường hợp lạm dụng chức trách, nhiệm vụ để đưa ra các yêu cầu trái quy định nhằm sách nhiễu, làm mất uy tín của doanh nghiệp có đề nghị hoàn thuế.
Cũng tại phiên họp này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, chống gian lận thuế, chống sai sót nhưng không phải vì thế mà làm trì hoãn việc hoàn thuế của doanh nghiệp.
“Hoàn thuế là trách nhiệm, nghĩa vụ của Nhà nước, doanh nghiệp không xin” – ông Huệ nêu quan điểm và cho rằng, cơ quan nhà nước phải hướng dẫn thủ tục. Ai sai, ai vi phạm pháp luật thì xử lý, cán bộ thuế sai thì phải xử lý cán bộ thuế. Không thể để trì trệ, loay hoay mãi.