Sau khi ra trường, về Đội CSĐTTP về TTXH CAQ1 thực tập và gắn bó đến nay đã 11 năm, Đại úy Nghĩa có đủ dũng khí và lòng đam mê với công việc của người lính cảnh sát hình sự (CSHS) đầy hiểm nguy này.
Anh có nụ cười thân thiện, thế nhưng đã nhiều phen cùng đồng đội vây bắt hàng trăm vụ phạm pháp hình sự như trộm cắp, cướp giật. Trong đó, có những đối tượng hình sự cộm cán, mang nhiều tiền án, tiền sự.
Địa bàn Q1 là khu vực trung tâm thành phố, tập trung nhiều cơ quan hành chính, khu du lịch, hàng ngày thu hút rất đông du khách trong nước và quốc tế đến thăm quan. Các đối tượng phạm pháp hình sự cũng tìm đến đây gây án. Trước thực trạng đó, Tổ HSĐN CAQ1 được giao trọng trách làm lực lượng nòng cốt trong công tác phòng, chống tội phạm xâm hại tài sản nơi công cộng.
Đại úy Nghĩa cùng đồng đội phải chia nhau tuần tra suốt 24/24 giờ khép kín địa bàn để phòng, chống tội phạm.
Anh chia sẻ: "CSHS phải có tố chất nhanh nhẹn, nhạy bén, khi chạm mặt đối tượng nghi vấn phải nhanh chóng nhận diện và đưa ra phán đoán kịp thời để đeo bám. Anh em phải có trí nhớ cực kỳ tốt để lưu trong đầu đặc điểm nhận dạng và biển số xe của đối tượng nghi vấn. Ngoài ra, mỗi trinh sát đều phải có tính tập thể và hành động liên hoàn, đoàn kết mang tính đồng đội".
Đại úy Trần Trung Nghĩa cùng đồng đội tuần tra phòng chống tội phạm trên đường phố
Đặc thù của trinh sát HSĐN đòi hỏi phải chạy xe tuần tra liên tục ngoài đường, dầm mưa dãi nắng, có lúc đi phá án vài ngày không về nhà là thường tình. Những lúc như vậy, anh Nghĩa cùng đồng đội chỉ kịp ăn vội ổ bánh mì, có khi phải chợp mắt ngay trên yên xe máy.
Ngày trước, chỉ cần nghe tiếng pô xe máy là nhận diện được đối tượng tình nghi, nhưng hiện nay các đối tượng lại rất tinh vi, xảo quyệt, ngụy trang bằng nhiều cách, như: giả dạng nhân viên văn phòng, ăn mặc lịch sự, chạy xe máy "xịn", đóng giả tài xế xe ôm công nghệ..., hòng tránh sự chú ý của lực lượng chức năng.
Chưa kể gần đây, các đối tượng hình sự rất manh động, thường thủ theo hung khí gây án. Khi bị phát hiện, truy bắt, chúng sẵn sàng chống trả và tìm mọi cách để thoát thân. Do đó, đại úy Nghĩa và đồng đội phải trang bị đầy đủ kỹ năng phòng tránh bị tấn công.
Mặc dù anh em trinh sát HSĐN đều có kỹ năng chạy xe rất điêu luyện, nhưng dù có cẩn trọng đến mấy thì khi truy đuổi đối tượng, việc té xe cũng khó tránh khỏi. Chỉ vào vết thương ở khuỷu tay và đầu gối, anh Nghĩa nhớ lại khoảnh khắc cách đây 1 năm: "Hôm đó đúng vào ngày sinh nhật mình.
Khi ấy, mình cùng đồng đội chốt tại giao lộ Đinh Tiên Hoàng - Điện Biên Phủ thì chứng kiến một đối tượng áp sát, giật tài sản của nam du khách, lập tức chúng tôi tăng ga truy đuổi. Đối tượng liên tục lạng lách, đánh võng để tìm cách "cắt đuôi".
Đến khu vực vòng xoay Điện Biên Phủ, tôi tăng ga áp sát, đạp xe kẻ gian. Do khu vực này người dân lưu thông rất đông, lại đang chạy xe với tốc độ cực lớn nên để tránh gây tai nạn cho người đi đường, tôi chủ động quăng xe để ngã. Kết quả, tôi bị thương ở đầu gối, trầy xước khuỷu tay, phải khâu nhiều mũi, nhưng quan trọng là người dân được an toàn...".
Nói về kỷ niệm đáng nhớ khi mới vào nghề, anh Nghĩa cho biết đó là lần cùng đồng đội đuổi theo đối tượng cướp giật rất manh động. Gã tháo chạy qua nhiều địa bàn, buộc anh em phải nổ nhiều phát súng chỉ thiên. Đến cầu Tân Thuận, tên cướp không chịu thúc thủ, buộc anh Nghĩa và đồng đội phải nổ súng bắn vào chân gã. Dù bị thương, tên cướp vẫn lao xuống con mương bên đường Nguyễn Văn Linh (Q7) để tẩu thoát.
Khu vực này trước kia còn hoang vu, trời lại tối, anh em phải ngụp lặn mò theo đối tượng suốt đêm. Anh em không thể ngờ, tên cướp lợi dụng bóng đêm và cây cối um tùm lần ra sông lớn tẩu thoát. Cả đêm thức trắng ở hiện trường, nhưng hôm sau hay tin tên cướp mò về Bến Tre lẩn trốn, các anh lại lên đường bắt hắn và di lý về CAQ1 để xử lý.
Đại úy Nghĩa khống chế một đối tượng phạm tội
Mặc dù thường đối mặt với hiểm nguy, nhưng những người lính CSHS đã quen nghề, yêu nghề và không nề hà gian khổ. "Anh em rất đoàn kết, cùng chịu cực khổ quen rồi. Ai cũng yêu và gắn bó với công việc. Thiệt thòi nhất có lẽ là gia đình, vợ con, nên mỗi khi có thời gian rảnh, mình đều dành quỹ thời gian hiếm hoi đó bên gia đình" - anh Nghĩa chia sẻ.
Với nỗ lực phấn đấu không ngừng nghỉ, từ người lính trinh sát hình sự được cấp trên và đồng nghiệp tin yêu, giờ đây khi giữ trọng trách Tổ trưởng Tổ HSĐN, hàng ngày Đại úy Nghĩa vẫn cùng đồng đội tuần tra khắp mọi nẻo đường. Trong 3 năm gần đây, anh cùng đồng đội bắt giữ khoảng 40 vụ phạm pháp hình sự, với hơn 70 đối tượng.
Ba năm liền anh đạt danh hiệu "Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở", nhận 7 giấy khen của Công an TPHCM, 1 bằng khen của Bộ Công an, 2 giấy khen của UBND Q1. Gần đây nhất, anh được nhận giấy khen của Ban giám đốc Công an TPHCM và công nhận là gương Đảng viên trẻ xuất sắc.