(CATP) Trước thông tin Tòa Trọng tài Thường trực quốc tế (PCA) tuyên bố Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lịch sử với các nguồn tài nguyên bên trong “đường lưỡi bò” trên Biển Đông, ngư dân các tỉnh miền Trung tỏ ra hết sức vui mừng. Ngư dân mong muốn các phán quyết này được thực thi, để bà con được tự do đánh bắt cá trong vùng biển của Tổ quốc.
PHÁN QUYẾT PHẢI ĐƯỢC THỰC THI
Trên tàu cá mang số hiệu BĐ 97556 TS của ngư dân Võ Minh Trí (ngụ huyện Hoài Hương, Bình Định), ngư dân vừa sửa soạn lưới để chuẩn bị mở phiên biển mới, vừa lắng nghe chương trình thời sự phát qua máy Icom. Thông tin mà ngư dân hết sức quan tâm là những bình luận xung quanh phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực quốc tế tuyên bố, về kết quả phiên xử vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc.
Nhiều ngư dân cho rằng, từ nay Trung Quốc không còn cơ sở để nói Biển Đông nằm trong “đường lưỡi bò” là của mình nữa. Bà con đi ra ngoài biên 10 (tức 110 độ kinh Đông) thì không còn bị tàu tuần tra của họ lùa ngược vô nữa. Thuyền trưởng Võ Minh Trí chỉ những vết đạn lõm vào gỗ khoảng 1 - 2cm trên thân tàu. Anh cho biết trong chuyến biển trước, con tàu này chạy qua đảo Gạc Ma (quần đảo Trường Sa), bị tàu Trung Quốc rượt đuổi, sau đó bắn đạn cao su vào ca-bin tàu.
Trên một số tàu cá tại Tam Quan Bắc (huyện Hoài Nhơn, Bình Định), những ngư dân cũng cho rằng đây là tin vui. Anh Sinh cho biết: “Ngư dân Việt Nam chúng tôi nghe tòa án thế giới quyết định Biển Đông không phải của Trung Quốc thì rất mừng. Chúng tôi rất cảm ơn và ráng phấn đấu ra khơi để kiếm cơm nuôi gia đình”.
Tàu cá QNg 27642 TS của ngư dân xã Nghĩa An (TP.Quảng Ngãi) cũng mới cập bến Sa Kỳ. Tàu này chuyên câu bủa, phải đi đánh bắt rất xa bờ, trong đó có cả những vùng biển thuộc tuyến hàng hải quốc tế, tàu bè đi lại tự do. Ngư dân cho biết, khi đi câu họ thường bị xua đuổi, chặn đường, nhưng bà con quyết không bỏ ngư trường.
Ngư dân Trần Đình Ru (bên trái) yêu cầu luật pháp quốc tế phải được thực thi và giám sát. Thuyền trưởng Trương Đình Đức đề nghị vụ đâm chìm tàu cá của ông Võ Văn Lựu phải được bồi thường
Ngư dân Trần Đình Ru nói: “Mấy hôm ngoài biển, tôi đều theo dõi hết. Phán quyết của tòa trọng tài quốc tế không công nhận “đường lưỡi bò” của Trung Quốc. Tôi rất vui mừng vì trả lại sự tự do trên Biển Đông cho ngư dân chúng tôi. Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc phải thực thi đầy đủ phán quyết trên”.
Rất nhiều ngư dân bàn về việc phải thực thi công lý trên Biển Đông. Nếu ngư dân bị đâm chìm tàu như vụ tàu cá của ngư dân Võ Văn Lựu thì phải bồi thường, chứ không phải cứ bỏ qua hoài được. Thuyền trưởng Trương Đình Đức (ngụ xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) kể: khoảng 23 giờ ngày 9-7-2015, tàu ông hành nghề gần khu vực đảo Phú Lâm (quần đảo Hoàng Sa), bị tàu Trung Quốc rượt đuổi, bắn thủng bồn dầu, đâm vào phía sau làm tàu chìm, 11 ngư dân phải đu trên đống phao, chờ tàu ngư dân khác đến cứu.
Kể lại sự việc trên, các ngư dân trên tàu bị đâm chìm kết luận rằng, nếu phán quyết của tòa án quốc tế không được thực thi đúng pháp luật thì ngư dân sẽ còn khổ, còn nhiều tàu cá bị đâm chìm, nguy hiểm đến tính mạng.
CƠ HỘI ĐỂ NGƯ DÂN BÁM BIỂN
Phía ngoài quần đảo Hoàng Sa khoảng 70 hải lý có một vùng rạn san hô ngầm rộng 6.448km2 có tên gọi là Mác Léc Phiêu. Vùng biển này được ví như một cao nguyên trên Biển Đông với nhiều độ sâu, có nơi chỉ vài mét, có nơi vài trăm mét và nằm chìm hoàn toàn dưới biển. Nơi đây là vựa tôm cá rất phong phú, nằm trên tuyến đường hàng hải quốc tế.
Hơn 30 năm qua, ngư dân Việt Nam đã ra làm chủ ở vùng biển này. Ông Nguyễn Trung (ngư dân ở Quảng Ngãi) cho biết, hồi trước chỉ có ngư dân Việt Nam ra đây. Tuy nhiên vài năm nay, tàu tuần tra Trung Quốc đã xuất hiện, thông báo đây là đảo Trung Sa thuộc lãnh thổ của Trung Quốc. Theo các ngư dân, bây giờ Tòa Trọng tài Thường trực quốc tế đã phán quyết thì bà con sẽ đi lại tự do ở bãi ngầm Mác Léc Phiêu.
Thuyền trưởng Võ Minh Trí chỉ vào những vết đạn trên tàu và hy vọng những vụ hành hung trên sẽ chấm dứt
Ông Nguyễn Thanh Hùng - Chủ tịch Nghiệp đoàn Nghề cá xã Bình Châu (huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) - cho biết: “Trước thông tin về phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực quốc tế trong vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc, bà con ngư dân rất vui mừng. Nhân cơ hội này, chúng tôi phát động các đoàn viên trong nghiệp đoàn tranh thủ sắm tàu lớn vươn khơi. Để phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực quốc tế có hiệu lực, bà con ngư dân khi ra biển đánh bắt, nếu bị sự cố xua đuổi và bắt giữ thì báo cáo ngay cho các nhà chức trách Việt Nam. Vì hành động trên là vi phạm luật pháp quốc tế”.