Quang cảnh phiên họp.
Xuất phát từ truyền thống nhân đạo của dân tộc ta và chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước đối với người phạm tội, ngày 30/6/2021, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã ban hành Quyết định về đặc xá năm 2021 nhân dịp kỷ niệm 76 năm Quốc khánh 2/9, đồng thời Quyết định thành lập Hội đồng tư vấn đặc xá năm 2021 gồm 10 thành viên là lãnh đạo Chính phủ và lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương.
Hội đồng do Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình làm Chủ tịch, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng làm Ủy viên Thường trực.
Trình bày kế hoạch và hướng dẫn về công tác đặc xá năm 2021, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng cho biết, thời gian đã chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 31/8/2021.
Đối tượng đặc xá bao gồm người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện như:
Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là một phần hai thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù;
Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù;
Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí; đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội tham nhũng; khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự…
Các trường hợp bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc; hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; gián điệp; bạo loạn; khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; phạm tội giết người có tổ chức; giết người có tính chất côn đồ; cố ý gây thương tích có tổ chức hoặc có tính chất côn đồ hoặc phạm tội nhiều lần đối với một người hoặc một lần với nhiều người hoặc dùng axit, hóa chất nguy hiểm… không được đề nghị đặc xá.
Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, công tác đặc xá thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng, Nhà nước và truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta đối với người bị kết án phạt tù, khuyến khích họ phấn đấu học tập, rèn luyện tiến bộ trở thành người có ích cho xã hội.
Mặc dù năm 2020, tình hình tội phạm giảm nhưng tội phạm về ma túy, tham nhũng, tội phạm xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, tội phạm xâm phạm sở hữu, tội phạm chống người thi hành công vụ… vẫn diễn biến phức tạp, thậm chí, có loại tội phạm còn gia tăng.
Do đó, để đảm bảo yêu cầu phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, Quyết định về đặc xá năm 2021 được ban hành vừa phải đảm bảo quy định của Luật Đặc xá năm 2018, nhưng vẫn phải chặt chẽ như đặc xá các lần trước đây.
Nhấn mạnh nhấn mạnh đợt đặc xá lần này được thực hiện trong điều kiện dịch Covid-19 đang diễn biến hết sức phức tạp, Phó Thủ tướng yêu cầu phải phân công cụ thể trách nhiệm để tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả, đảm bảo an toàn, khách quan, nghiêm túc, chặt chẽ, công bằng, dân chủ, công khai, minh bạch, đúng đối tượng, tuyệt đối không để xảy ra sai sót.
Bộ Công an – cơ quan thường trực của Hội đồng Tư vấn đặc xá Trung ương - thực hiện nghiêm quy định của Luật Đặc xá, Quyết định của Chủ tịch nước, các hướng dẫn và chỉ đạo của Hội đồng Tư vấn đặc xá Trung ương, phải đảm bảo công khai, minh bạch, kiên quyết không để người không đủ điều kiện được đề nghị đặc xá, cũng như không để sót những người có đủ điều kiện mà không được xét đặc xá. Xem xét chặt chẽ từng trường hợp đề nghị đặc xá với quy trình chặt chẽ của Tổ công tác liên ngành.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Công an khẩn trương ban hành kế hoạch công tác của Hội đồng Tư vấn đặc xá và chuẩn bị các điều kiện triển khai thực hiện đặc xá; đôn đốc hướng dẫn các bộ, ngành địa phương triển khai, tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Bộ Quốc phòng chỉ đạo việc xét các trường hợp đặc xá thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Quốc phòng. Tòa án nhân dân Tối cao có trách nhiệm hướng dẫn Tòa án nhân dân các cấp và Tòa án quân sự các cấp thực hiện đặc xá cho người đủ điều kiện.
Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan thông tấn báo chí đưa tin để mọi người dân, phạm nhân hiểu rõ điều kiện, tiêu chuẩn đặc xá; bảo vệ quyền, lợi ích của người được đặc xá; đối chiếu giám sát hoạt động của cơ quan chức năng trong thực hiện Quyết định của Chủ tịch nước về đặc xá.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo các tổ liên ngành, các trại giam thực hiện hiệu quả phòng, chống Covid-19 trong các cơ sở giam giữ, đảm bảo an toàn tuyệt đối các cơ sở giam giữ.
UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các sở, ngành thực hiện nghiêm Quyết định của Chủ tịch nước; tổ chức tuyên truyền sâu rộng về đặc xá để các phạm nhân và mọi người dân biết, thực hiện, giám sát; tiếp tục theo dõi, quản lý, giáo dục, dạy nghề cho người được đặc xá trở về để hạn chế tái phạm. Những trường hợp tái phạm, cần xử lý nghiêm.
Các bộ, ngành, địa phương trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao, nghiêm túc triển khai có hiệu quả công tác đặc xá năm 2021 theo Quyết định của Chủ tịch nước và các quyết định của Hội đồng Tư vấn đặc xá Trung ương.