(CAO) Thuỷ điện Đăk Re khi được triển khai đã "ngốn" hơn 100 héc - ta đất rừng của Kon Tum. Trong quá trình thi công, thuỷ điện Đăk Re còn bị người dân tố làm trôi hoa màu, sạt lở, bồi lấp đất canh tác.
Mất ruộng, hoa màu bên công trình thuỷ điện
Ông A Lương (thôn 1, xã Hiếu, H. Kon Plông, Kon Tum) đang như ngồi trên đống lửa khi vụ Đông Xuân đã đến ngày gieo trồng mà ruộng của mình thì không còn.
Ông A Lương bức xúc nói: Các đơn vị thi công thuỷ điện Đăk Re bỏ ống cống ở suối, lũ về nước thoát không kịp đã gây sạt lở, bồi lấp hơn 1000m2 đất ruộng của gia đình. Toàn bộ hơn 1000m2 hiện không thể sản xuất được, đành bỏ hoang. Ngay sau khi xảy ra sự việc, gia đình đã làm đơn kiến nghị lên UBND xã Hiếu để được giải quyết, nhưng đến nay vẫn chưa được đền bù phần thiệt hại.
Thi công hệ thống dẫn nước của thuỷ điện Đăk Re
Ông A Let (thôn 1, xã Hiếu) là một trong những hộ chịu thiệt hại nặng nề khi vườn sâm đương quy bị nước cuốn trôi. Ông A Let buồn bã cho biết, gia đình có vườn sâm đương quy hơn 1.000 gốc, cách đây 2 tháng, thuỷ điện Đăk Re thi công, nước chảy về không thoát được cuốn trôi toàn bộ số sâm đương quy. Đất đai cùng bị nước cuốn trôi, không thể sản xuất tiếp. Hiện mới thấy cơ quan chức năng và phía thuỷ điện Đăk Re tiến hành đo đếm nhưng chưa thấy đền bù.
Theo báo cáo kết quả về thiệt hại của UBND xã Hiếu, có khoảng 12 héc-ta đất của 73 hộ dân trên địa bàn xã bị ảnh hưởng. Phần lớn diện tích đất này bị sạt lở, đất đá vùi lấp, không thể sản xuất. Nguyên nhân được UBND xã Hiếu xác định là do thi công thuỷ điện Đăk Re gặp phải mưa bão gây sạt lở, bồi lấp.
Ruộng lúa của ông A Lương sạt lở, bồi lấp không thể canh tác
Ông Hoàng Văn Đạo - Phó Chủ tịch UBND xã Hiếu cho biết, dự án thuỷ điện Đăk Re nằm trên địa bàn thôn 1, thôn 2 và thôn Kon Plinh. Mới đây, người dân có phản ánh, việc thi công thuỷ điện và mưa bão có gây sạt lở, bồi lấp đất rẫy, vùi lấp ao cá của người dân, UBND xã đã đi ghi nhận thực tế và báo cáo UBND huyện Kon Plông.
Ngay sau đó, các phòng ban chuyên môn của huyện, UBND xã Hiếu và phía chủ đầu tư thuỷ điện Đăk Re đã đi kiểm tra, kiểm kê thiệt hại và lập biên bản để có phương án giải quyết. Phía chủ đầu tư thuỷ điện Đăk Re cam kết sẽ khắc phục những thiệt hại của người dân do thi công.
Chuyển mục đích sử dụng hơn 100 héc-ta đất rừng để làm thuỷ điện
Để xây dựng dự án thuỷ điện Đăk Re, đến nay, UBND Kon Tum đã ban hành 3 quyết định thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất cho Công ty CP Thiên Tân thuê xây dựng công trình thuỷ điện Đăk Re. Trong đó đáng chú ý là đã thu hồi, chuyển mục đích hơn 100 héc-ta đất rừng để tho thuỷ điện Đăk Re thuê.
Quyết định thứ nhất là ngày 16-3-2016, trong đó thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất của hơn 95 héc-ta héc-ta đất rừng sản xuất do Ban Quản lý rừng phòng hộ Thạch Nham quản lý để cho thuỷ điện Đăk Re thuê, thời hạn cho thuê đất đến ngày 5-5-2048.
Ngày 27-6-2016, UBND tỉnh Kon Tum ký tiếp tuyết định thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất cho Công ty CP thuỷ điện Thiên Tân thuê đất xây dựng công trình thuỷ điện Đăk Re. Lần này là cho thuê 2,8 héc-ta đất rừng tự nhiên sản xuất do Công ty TNHH MTV Kon Plông quản lý.
Thuỷ điện Đăk Re đã "ngốn" không ít rừng
Còn gần nhất là vào ngày 16-9-2019, UBND tỉnh Kon Tum có ký quyết định thu hồi, chuyển mục đích gần 5,6 héc – ta đất rừng để cho thuỷ điện Đăk Re thuê. Việc trồng rừng thay thế theo hình thức Công ty CP thuỷ điện Thiên Tân nộp tiền trồng rừng.
Hạt Kiểm lâm huyện Kon Plông cho biết, hiện nay việc khai thác, tận thu gỗ đối với diện tích rừng được thu hồi, chuyển đổi cho thuỷ điện Đăk Re thuê đã hoàn thành.
Được biết, Dự án thủy điện Đăk Re do Công ty cổ phần thuỷ điện Thiên Tân làm chủ đầu tư, xây dựng trên địa bàn H. Kon Plông (tỉnh Kon Tum) và H. Ba Tơ (tỉnh Quảng Ngãi). Thuỷ điện Đăk Re có công suất thiết kế 60 MW, bao gồm 2 tổ máy phát điện.