Vì vậy, khi chính quyền Hong Kong tăng mức lương tối thiểu lên 32 cent vào ngày 1-5, các nhà hoạt động và nhân viên cộng đồng đã phản ứng gay gắt.
“Chúng tôi nghĩ rằng điều này là không thể chấp nhận được” - Wong Shek-hung, một chuyên gia cho biết. Nó không thể đáp ứng các nhu cầu cơ bản ở Hồng Kông”.
Mức lương tối thiểu mới hiện ở mức 40 đô la Hồng Kông (5,1 USD) mỗi giờ, tăng so với mức 37,5 đô la Hồng Kông (4,78 USD) trước đây.
Mức lương tối thiểu, lần đầu tiên được thiết lập vào năm 2011, được cho là sẽ được xem xét hai năm một lần - nhưng nó đã bị giữ nguyên ở mức trước đó vào năm 2021 do nền kinh tế của thành phố chao đảo vì dịch Covid khi các nhà chức trách vào thời điểm đó lập luận rằng việc tăng lương sẽ khiến “tăng thêm áp lực lên doanh nghiệp” và dẫn đến nguy cơ cắt giảm việc làm lương thấp.
Nhưng Wong cho biết mức tăng mới này sẽ tạo ra một chút khác biệt ở Hồng Kông, nơi luôn được xếp hạng là một trong những thành phố đắt đỏ nhất thế giới.
Vào năm 2022, nó cùng với Los Angeles ở vị trí thứ tư trong Chỉ số chi phí sinh hoạt toàn cầu, do Economist Intelligence Unit (EIU) công bố. New York, Singapore và Tel Aviv ở ba vị trí đầu.
Nhóm người cầm biểu ngữ đòi chính quyền Hong Kong tăng lương tối thiểu - Ảnh: Getty
Để so sánh, New York có mức lương tối thiểu là 15 đô la một giờ và Los Angeles có 16,78 đô la một giờ; Tel Aviv dao động từ $8,27 đến $8,45 mỗi giờ tùy thuộc vào tổng số giờ làm việc. Singapore đưa ra các mức lương tối thiểu khác nhau tùy thuộc vào lĩnh vực, chỉ áp dụng cho công dân và thường trú nhân.
Các nhà hoạt động cho biết mức lương mới vẫn thấp hơn mức mà một gia đình hai người sẽ nhận được thông qua chương trình an sinh xã hội của thành phố và sẽ khiến người lao động mất động lực làm việc. Họ đã thúc giục chính quyền Hong Kong tăng mức lương tối thiểu lên ít nhất 45,4 đô la Hồng Kông (5,78 USD) một giờ, đồng thời gọi mức tăng mới là “gần như không đáng kể”.
Nhưng Bộ trưởng Lao động và Phúc lợi Hong Kong Chris Sun đã bác bỏ lập luận này vào tháng 1, khi cho rằng “nhiều người… thà làm việc hơn là nhận phúc lợi xã hội vì họ nghĩ rằng điều đó tạo ra nhiều giá trị hơn trong cuộc sống của họ”.
“Rốt cuộc mọi người có thích đi làm hay không? Thực tế, đi làm không chỉ để kiếm tiền. Điều quan trọng là tinh thần và sức khỏe của một người” - Sun nói, theo đài truyền hình công cộng RTHK. Hiệp hội các tổ chức cộng đồng Hồng Kông (SOCO), cũng đề xuất mức lương tối thiểu cao hơn, ít nhất là 53,4 đô la Hồng Kông (6,8 USD) mỗi giờ, và cho rằng thành phố nên học theo các quốc gia khác.
Theo Cục Điều tra và Thống kê, mức lương trung bình mỗi giờ của thành phố vào năm ngoái là 77,4 đô la Hồng Kông (9,86 USD). Mức lương tối thiểu không áp dụng cho lao động giúp việc nước ngoài - một phần quan trọng trong cơ cấu kinh tế và xã hội của thành phố, những người đến từ các quốc gia như Philippines và Indonesia và theo luật phải sống trong các hộ gia đình của người sử dụng lao động.
Nền kinh tế Hồng Kông đã bị rung chuyển trong những năm gần đây bởi đại dịch Covid-19. Đại dịch đã tàn phá ngành thực phẩm, đồ uống, khách sạn và du lịch. Trong nhiều năm, hàng nghìn người biểu tình sẽ xuống đường vào ngày quốc tế Lao động 1 tháng 5 để bày tỏ sự bất bình hoặc yêu cầu các điều kiện làm việc tốt hơn. Nhưng các cuộc biểu tình rầm rộ gần như đã biến mất kể từ khi luật an ninh quốc gia được thông qua.
Theo một nghiên cứu công bố vào tháng 10 năm ngoái, đại dịch cũng làm gia tăng khoảng cách giàu nghèo vốn đã nghiêm trọng, với những hộ gia đình giàu nhất hiện kiếm được gấp 47 lần so với những hộ nghèo nhất.
Cuộc sống của người lao động ở Hong Kong ngày càng chật vật giữa cơn bão giá - Ảnh: Getty
Tỷ lệ người dân sống với mức lương tối thiểu - chủ yếu bao gồm những người lao động trong lĩnh vực vệ sinh, dọn dẹp, an ninh và bán lẻ - hiện nay thực sự thấp hơn so với một thập kỷ trước, Wong cho biết. Chỉ 2,6% nhân viên kiếm được dưới 40 đô la một giờ vào năm 2021, so với 6,4% vào năm 2011.
Tuy nhiên, bà nói thêm, khoảng cách giữa mức lương trung bình và mức lương tối thiểu đã tăng lên, có nghĩa là sự chênh lệch giàu nghèo ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Bà nói, ngay cả khi mức lương tối thiểu tăng có nghĩa là người lao động đang kiếm được nhiều tiền hơn một chút nhưng “về mặt tuyệt đối… thì họ không thể chia sẻ tốc độ tăng trưởng kinh tế của thành phố với tốc độ như nhau”.
Điều này đã đặt ra một thách thức đặc biệt khi đối mặt với lạm phát toàn cầu, vốn đã làm xói mòn mức sống của người dân.
Chi phí mua thực phẩm ở Hồng Kông đã tăng hơn 7% trong giai đoạn từ tháng 12 năm 2019 đến tháng 12 năm 2022, Wong cho biết, trích dẫn chỉ số giá tiêu dùng (CPI) – nghĩa là những người sống ở mức lương tối thiểu “phải tiết kiệm (rất nhiều) tiền, và có thể họ không có đủ tiền để chi trả cho một chế độ ăn uống bổ dưỡng để duy trì một cuộc sống khỏe mạnh.
Bà cho biết chi phí năng lượng cũng đã tăng hơn 11% trong cùng thời kỳ, phản ánh mức tăng tương tự trên toàn thế giới. “Đây là một gánh nặng rất lớn đối với những gia đình có thu nhập thấp” - Wong nói.