(CAO) Căng thẳng ngoại giao quanh cái chết của người được cho là Kim Jong Nam đang đẩy quan hệ ngoại giao Triều Tiên – Malaysia đến bờ vực. Động thái cấm công dân Malaysia xuất cảnh về nước của Bình Nhưỡng đã đi ngược lại mọi nguyên tắc ngoại giao, khiến cộng đồng quốc tế đồng loạt lên án.
'Bắt làm con tin'
Thường thì việc tuyên bố một đại sứ “không được chào đón” rồi ra lệnh trục xuất hay gặp trong các mối quan hệ ngoại giao gặp trắc trở không thể đàm phán. Kiểu ngoại giao “ăn miếng trả miếng” này thường gặp trong thời Chiến Tranh Lạnh, hay mới đây là việc Mỹ vào những ngày cuối trong nhiệm kỳ của Obama đã trục xuất đại sứ Nga và gia đình ông về nước liên quan đến các cáo buộc can thiệp vào bầu cử. Tuy nhiên việc cấm công dân nước ngoài xuất cảnh (trừ trường hợp tội phạm) như Triều Tiên áp lên công dân Malaysia rất hiếm gặp.
Sau quyết định trên, thủ tướng Malaysia Najib Razak đã tức giận cáo buộc Triều Tiên cố tình giữ công dân nước mình ở lại để “bắt làm con tin”.
Malaysia cho rằng có 2 trong 3 nghi phạm liên quan đến cái chết của người tên Kim Chol (được cho là Kim Jong Nam) hôm 13-2 đang trú ẩn trong sứ quán Triều Tiên tại Kuala Lumpur.
Sứ quán Triều Tiên tại Malaysia bị phong tỏa - Ảnh: Reuters
Triều Tiên tuyên bố cấm công dân Malaysia rời khỏi nước này “cho đến khi nào vụ việc được giải quyết”. Dù hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) cho biết tuy “bị cấm” xuất cảnh nhưng “công dân Malaysia vẫn làm việc và sinh sống bình thường ở Triều Tiên như từ trước đến nay”, việc cấm xuất cảnh đã gây nên chỉ trích dữ dội.
Cộng đồng mạng toàn cầu cho rằng Bình Nhưỡng chỉ có quyền trục xuất đại sứ Malaysia, còn công dân nước này không phải tội phạm mà bị cấm đi lại. Thủ tướng Najib của Malaysia được Reuters dẫn lời nhấn mạnh: “Hành động của Triều Tiên hoàn toàn không tôn trọng tất cả luật pháp quốc tế và những nguyên tắc về ngoại giao”.
Để đáp trả, Malaysia phải buộc lòng cấm tất cả công dân Triều Tiên rời khỏi nước này “cho đến khi được đảm bảo tất cả công dân Malaysia ở Triều Tiên được an toàn”.
Trước khi vụ Kim Jong Nam xảy ra, Triều Tiên và Malaysia từng có mối quan hệ hữu hảo khi Malaysia là một trong số rất ít nước trên Thế giới miễn thị thực cho công dân Triều Tiên. Mối quan hệ giữa hai nước được xây dựng từ những năm thập niên 70.
Tuy nhiên hành động “bắt giữ con tin” của Bình Nhưỡng đã đẩy quan hệ vào chân tường. Malaysia cho biết hiện có 11 công dân nước này ở Triều Tiên gồm 3 nhân viên sứ quán, 6 thành viên gia đình của những người này cùng 2 người khác.