(CAO) Cách đây đúng hai thập kỷ, gần 3.000 người đã thiệt mạng khi những kẻ khủng bố nhắm vào các tòa nhà ở Mỹ trong vụ tấn công 11-9 gây chấn động thế giới.
Buổi sáng rực rỡ của New York vào ngày 11- 9-2001 đã đột ngột thay đổi thành một khung cảnh hỗn loạn, tàn phá và thảm kịch sau khi hai chiếc máy bay lao vào Trung tâm Thương mại Thế giới ở Manhattan, New York.
Lầu Năm Góc ở Washington DC cũng bị một chiếc máy bay lao vào
Trong khi hành khách và phi hành đoàn trên chuyến bay của hãng hàng không United số hiệu 93 đã chế ngự các không tặc trước khi chúng có thể tấn công mục tiêu đã định ở Washington DC, được cho là nhắm vào Nhà Trắng hoặc Điện Capitol. United 93 đã đâm xuống một cánh đồng ở hạt Somerset, bang Pennsylvania, trước khi những kẻ khủng bố có thể thực hiện cuộc tấn công của chúng - giết chết tất cả 44 người trên máy bay.
Ngày 11-9-2021 đánh dấu kỷ niệm 20 năm vụ khủng bố tàn bạo nhất trong lịch sử Mỹ - nhưng Khalid Sheikh Mohammed, kẻ chủ mưu đằng sau các vụ tấn công, vẫn chưa phải đối mặt với phiên tòa và có thể sẽ không bị như vậy trong 20 năm nữa.
Mohammed bị bắt tại Pakistan vào tháng 3/2003 và bị giam giữ tại trại tạm giam Vịnh Guantanamo, Cuba từ năm 2006.
Năm 2008, hắn ta bị buộc tội ác chiến tranh, giết người và phiên tòa xét xử Mohammed đã được bắt đầu lại vào tuần này - nhưng luật sư bào chữa của hắn ta tin rằng việc hoàn tất phiên tòa có thể không xảy ra trong hai thập kỷ nữa.
David Nevin, người đã đại diện cho Mohammed từ năm 2008, giải thích với chương trình Today của BBC Radio 4: “Bạn có ở đây một cơn bão phức tạp hoàn hảo đến từ nhiều hướng nhưng hầu hết nó được thúc đẩy bởi sự tra tấn làm phức tạp thêm việc xử lý vụ việc".
Khalid Sheikh Mohammed - Ảnh: Reuters
Nevin nói thêm: "Nếu có kháng cáo, chúng sẽ kéo dài."
Nevin đã mô tả đây là "phiên tòa hình sự lớn nhất trong lịch sử Mỹ".
Trong khi phiên xét xử trước của Mohammed được tiếp tục vào tuần này, một số chuyên gia đồng ý với Nevin rằng có thể mất nhiều năm trước khi có bất kỳ kết quả nào - nếu một phiên tòa diễn ra.
James Connell, luật sư của tù nhân Guantanamo Ammar al Baluchi, nói thêm rằng “việc che đậy hành vi tra tấn” là “lý do mà tất cả chúng tôi tập trung tại Guantanamo cho phiên điều trần thứ 42 của ủy ban quân sự vụ 11-9 nhân kỷ niệm 15 năm ngày thuyên chuyển những người đàn ông (tù nhân) này đến đây”.
Các luật sư bào chữa cũng nói rằng đã mất nhiều năm để truy cập bằng chứng được phân loại chống lại thân chủ của họ và họ vẫn không có mọi thứ họ cần cho phiên tòa, NBC đưa tin.
Cảnh tượng toà tháp đôi bốc cháy sau vụ tấn công - Ảnh: AFP
'Kiến trúc sư trưởng'
Trong khi Osama Bin Laden là người có liên quan mật thiết nhất với vụ 11-9, thì Mohammed mới được mệnh danh là "kiến trúc sư chính", theo Ủy ban điều tra vụ 11-9, cơ quan điều tra các vụ tấn công.
Chính Mohammed là người đưa ra kế hoạch tấn công Mỹ bằng máy bay và đưa ý tưởng của mình lên al-Qaeda để được chấp thuận. Gã này có liên quan đến một âm mưu đánh bom nhắm vào các hãng hàng không quốc tế trên Thái Bình Dương vào những năm 1990 nhưng nỗ lực bắt giữ gã ở Qatar đã thất bại.
Sau khi tên của Mohammed có liên quan đến vụ tấn công 11-9, phải mất gần hai năm, hắn ta mới bị theo dõi và bị bắt ở Pakistan, sau đó bị đưa đến một cơ sở thẩm vấn của Cục tình báo trung ương Mỹ (CIA), nơi hắn ta phải chịu “các kỹ thuật thẩm vấn nâng cao” - bao gồm cả việc bị nhấn nước ít nhất 183 lần, cưỡng bức khỏa thân và thiếu ngủ.
Những gì còn xót lại của toà nhà - Ảnh: AFP
Mặc dù thú nhận với nhiều âm mưu trong giai đoạn này, một báo cáo của Thượng viện sau đó cho thấy rằng phần lớn cái gọi là thông tin tình báo chỉ đơn giản là do Mohammed tạo ra. Các nỗ lực để tổ chức một phiên tòa ở New York đã bị hủy bỏ sau phản ứng của công chúng và giới chính trị, trong khi sự chậm trễ về thủ tục và đại dịch COVID-19 đã khiến cho việc bắt đầu một phiên tòa quân sự ở Guantanamo đã bị loại bỏ.
Bất kỳ kết án nào cũng có thể phải đối mặt với nhiều năm kháng cáo do phương pháp tra tấn được sử dụng để lấy thông tin.