(CAO) Sáng 16-4, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân lưu ý, đây là luật khó với nhiều chính sách mới mang tính thử nghiệm, đột phá.
Các quy định trong luật này có thể khác luật khác nhưng phải trong khuôn khổ Hiến pháp và chủ trương của Đảng.
Minh bạch hồ sơ dự án đầu tư
Theo Uỷ ban Pháp luật, sau khi tiếp thu ý kiến của các ĐBQH, ý kiến chỉ đạo của UBTVQH, các cơ quan đã thống nhất chỉnh lý cơ bản các quy định liên quan đến thủ tục đầu tư kinh doanh nhằm bảo đảm thu hút đầu tư bằng “cơ chế” trên cơ sở phân quyền việc xem xét chấp thuận dự án đầu tư cho chính quyền đặc khu.
Đặc biệt, cải cách tối đa thủ tục hành chính, đơn giản, thuận tiện hơn so với pháp luật đầu tư hiện hành; tăng tính công khai, minh bạch nhằm tạo thuận lợi cho nhà đầu tư trong tiếp cận và thực hiện các thủ tục đầu tư.
Theo đó, trong quyết định chủ trương đầu tư và cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư sẽ thu hẹp tối đa các dự án phải quyết định chủ trương đầu tư và rút ngắn thời gian cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư còn 15 ngày, đối với các dự án đáp ứng điều kiện theo quy định thì rút ngắn thời gian cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư còn từ 5 - 10 ngày.
Các dự án đầu tư tại đặc khu phải phê duyệt chủ trương đầu tư sẽ chỉ bao gồm: dự án đầu tư công theo pháp luật về đầu tư công; dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội theo quy định của Luật Đầu tư; dự án đầu tư về kinh doanh cá cược, đặt cược, casino theo quy định của Luật Đầu tư.
Đi liền với nội dung trên, dự luật quy định thống nhất và minh bạch về hồ sơ dự án đầu tư, nội dung đánh giá hồ sơ dự án khi đăng ký đầu tư; trách nhiệm của Chủ tịch UBND đặc khu về cải cách thủ tục hành chính, hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện thủ tục đầu tư kinh doanh.
Không nên miễn, giảm thuế tràn lan
Trước các ý kiến đề nghị cân nhắc về đối tượng được hưởng ưu đãi, mức độ và thời hạn ưu đãi về thuế vì sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách, thường trực Uỷ ban Pháp luật giải trình: ưu đãi về thuế cho các nhà đầu tư tại đặc khu là cần thiết để thu hút đầu tư trong giai đoạn đầu xây dựng các đặc khu, khi thủ tục đầu tư và môi trường đầu tư kinh doanh chưa được cải thiện đáng kể.
Mặc dù vậy, tiếp thu ý kiến của các vị ĐBQH, dự thảo luật cũng đã có những điều chỉnh trong nội dung này, theo đó một số ưu đãi cụ thể (về thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt) đã được chỉnh lý theo hướng giảm bớt mức ưu đãi và thời hạn ưu đãi đối với các dự án đầu tư trong một số ngành, nghề có tỷ suất lợi nhuận cao.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân
phát biểu ý kiến
Riêng đối với dự án xây dựng và kinh doanh khu dịch vụ, du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp có casino, tiếp thu một phần ý kiến đại biểu Quốc hội, các cơ quan thống nhất chỉnh lý theo hướng giảm một số ưu đãi.
Cụ thể, chỉ được miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước tối đa 30 năm nhưng không quá một nửa thời hạn sử dụng đất tại các đặc khu Vân Đồn, Bắc Vân Phong; tối đa 19 năm nhưng không quá một nửa thời hạn sử dụng đất tại đặc khu Phú Quốc (dự thảo Luật Chính phủ trình Quốc hội quy định được miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước tối đa cho cả thời gian thuê); không áp dụng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp và giảm ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt cả về thuế suất và thời hạn ưu đãi: tăng thuế suất từ 10% lên 15%; giảm thời hạn ưu đãi từ 10 năm còn 5 năm.
Thảo luận tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân góp ý, việc lập 3 đặc khu để thu hút nguồn lực, tạo 3 vùng động lực chứ không phải để Nhà nước bỏ ra 1 triệu tỷ đồng. Kế hoạch đầu tư công trung hạn chỉ có 2 triệu tỷ đồng trong khi 3 đặc khu cần 1 triệu tỷ đồng thì cần xác định nguồn ở đâu, so với kế hoạch trung hạn thế nào để đảm bảo khả thi.
“Vấn đề là thu hút đầu tư chứ không phải Nhà nước đổ tiền vào rồi miễn, giảm... thuế, không thu khoản này khoản nọ. Mục đích cuối cùng là đặc khu ra để được cái gì đó, bỏ ra 1 đồng để thu lại vài chục đồng, vài trăm đồng chứ không thể 10 năm, 20 năm tới ngồi đánh giá tổng kết lại thấy không được gì” – Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm.
Chung nỗi băn khoăn, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng cần tính toán nguồn lực một cách cụ thể. Theo ông Hiển, chính sách thuế cần có quy định thể hiện tính nổi trội nhưng phải tính toán kỹ, vì không cẩn thận thì chúng ta chẳng thu được gì nhiều lắm so với số bỏ ra, thậm chí tạo gánh nặng ngân sách, nhất là dùng chính sách miễn, giảm, giãn tràn lan.
“Nên có chính sách hợp lý hơn, chứ không nên miễn, giảm quá mức như thế này” – ông Phùng Quốc Hiển bày tỏ quan ngại và đề nghị cần có ưu tiên phát triển khác nhau để phát huy lợi thế so sánh của Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc.