Theo ông Kim, nếu kéo dài tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến việc tâm tư, nguyện vọng của nhân dân không được giải quyết.
“Đơn thư cần được phân loại, cái nào đúng, cái nào không đúng. Đúng thì phải giải quyết, không đúng thì cũng phải trả lời, nói đầy đủ cho dân hiểu. Chứ cứ né tránh, chuyển đơn thư lòng vòng để làm gì” - ông Kim thẳng thắn.
Đại biểu Vũ Trọng Kim chia sẻ bên hành lang Quốc hội sáng 14-11
Phóng viên: Chủ tịch các cấp thường viện dẫn lý do “bận” nên không sắp xếp được lịch tiếp công dân, thưa ông?
+ Không thể nói như vậy được. Hành chính nhà nước chính là công việc phải giải quyết với người dân. Bởi vì anh là người phục vụ cho đời sống mọi mặt của người dân, chỉ có anh là người đưa ra các quyết định hành chính để giải quyết các vấn đề theo chức năng, thẩm quyền của anh liên quan đến lợi ích, nguyện vọng của người dân theo pháp luật.
Đời sống mọi mặt của xã hội, của người dân hàng ngày đều liên quan đến pháp luật, từ khai sinh, khai tử, làm nhà, quản lý đất đai…, đều liên quan đến chính quyền. Người dân có quyền đề nghị, yêu cầu lãnh đạo giải quyết đúng thẩm quyền và đúng pháp luật.
Theo Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải, việc tiếp công dân định kỳ của Chủ tịch UBND cấp tỉnh, huyện, xã ở hầu hết các địa phương đều chưa đủ số kỳ tối thiểu theo quy định Luật Tiếp công dân.
Cụ thể, đối với Chủ tịch UBND cấp tỉnh, số buổi tiếp công dân định kỳ chỉ đạt tỷ lệ bình quân 48,3% so với quy định, còn 36 tỉnh chưa đạt mức theo quy định, 24 tỉnh không báo cáo số liệu. Việc uỷ quyền cho cấp phó thực hiện tiếp công dân còn khá phổ biến ở các cấp, đặc biệt là cấp tỉnh, tỷ lệ ủy quyền còn nhiều, trung bình chiếm 64,35%.
Đối với Chủ tịch UBND cấp huyện, tiếp công dân định kỳ đạt tỷ lệ bình quân 71,8% so với quy định, còn 35 tỉnh có tỷ lệ tiếp định kỳ của Chủ tịch cấp huyện chưa đạt mức quy định, 21 tỉnh không báo cáo số liệu.
Đặc biệt, tỷ lệ tiếp công dân định kỳ trung bình của Chủ tịch UBND xã đạt rất thấp, so với quy định chỉ đạt 24% (đáng lưu ý có tỉnh lệ này chỉ đạt dưới 5%); có 25 tỉnh không báo cáo số liệu.
- Sáng nay Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong đang tiếp dân lần thứ 3 để tháo gỡ các nút thắt trong vụ Thủ Thiêm, ông có bình luận gì về việc này ?
+ Tôi cho rằng việc xin lỗi như vừa qua của lãnh đạo TPHCM là một hành động văn minh, lịch sự trước người dân. Nhưng có xin lỗi nhiều lần thì cũng cần phải bắt tay vào giải quyết cho dứt điểm. Anh phải bám vào cái sai, rà vào chính sách pháp luật để mà sửa sai, đảm bảo quyền lợi của người dân.
Trong câu chuyện này, có những việc giải quyết được, có những việc bất khả kháng thì anh phải giải thích với người dân, phải có lựa chọn phù hợp. Chuyện xảy ra hai mươi năm rồi, có những việc không thể đi lại từ đầu. Những cái sai thì đã sai rồi, bây giờ là chữa cháy, mà đã chữa cháy thì phải có đa số người dân ủng hộ.
- Luật Tiếp công dân đã quy định về việc tiếp công dân định kỳ của Chủ tịch các cấp nhưng dù tỷ lệ tiếp dân đúng pháp luật rất hạn chế song lại thiếu chế tài...?
+ Chế tài là đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ. Nếu một năm mà anh không thực hiện được việc đó thì anh phải rời ghế đi. Công việc của anh là công việc với dân mà anh không làm được thì nên nghỉ. Việc của anh là việc với dân chứ không chỉ là việc với cơ quan này cơ quan khác, đi thăm chỗ nọ chỗ kia.
Đối tượng làm việc chính của anh là với dân. Nội dung chính của Chủ tịch UBND các cấp là với dân, là đời sống nhân dân. Anh không thể nói là bận công việc với cơ quan này cơ quan khác. Cho nên phải dành thời gian cho dân, gần dân.
Không thể nói rằng tôi bận đi làm việc với cơ quan này, cơ quan khác, còn việc dân thì anh lại bỏ. Anh không ý thức đúng vấn đề chứ không phải là không sắp sếp được công việc.
- Một số chủ tịch UBND các cấp không chỉ "lười" tiếp dân, mà còn né tránh nghĩa vụ tham gia các phiên toà hành chính khi bị dân kiện, mặc dù đây là quy định của pháp luật…
+ Vừa rồi Uỷ ban Tư pháp đã tổng kết, có tỉnh, TP có tỷ lệ 100% vụ án hành chính người đứng đầu chính quyền không thương lượng với dân và không tham gia phiên toà. Tôi cho rằng nếu Chủ tịch không làm thì uỷ quyền cho Phó chủ tịch chứ không thể uỷ quyền cho cấp tham mưu, cho văn phòng được.
- Vậy theo ông thì nên chế tài thế nào cho các vị chủ tịch như vậy?
+ Tốt nhất là ông nên nghỉ đi. Pháp luật quy định như vậy mà ông không làm, ông tránh né, thì ông không nên làm chủ tịch nữa.