Nếu như những năm trước, học sinh cả nước sẽ quần áo chỉnh tề, tay cầm cờ hoa, nô nức háo hức đến trường trong ngày đầu tiên của năm học mới, thì năm nay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 hàng triệu học sinh ở rất nhiều địa phương lại chỉ có thể dự lễ khai giảng năm học mới theo hình thức trực tuyến, qua màn hình tivi, máy tính.
Do ảnh hưởng dịch COVID-19, tại nhiều tỉnh, thành phố không tổ chức khai giảng năm học mới 2021-2022 (TPHCM, Bình Dương, Long An, Đồng Nai, Hậu Giang…). Một số địa phương như Hà Nội, Bắc Ninh, Nghệ An, Hà Tĩnh, Thừa Thiên-Huế…tổ chức lễ khai giảng tại 1 trường học duy nhất và buổi lễ được phát trên sóng truyền hình, trực tuyến trên mạng internet.
Những địa phương không ghi nhận các ca mắc COVID-19 mới hoặc không có ca lây nhiễm thứ phát trong 14 ngày vừa qua như Phú Thọ, Thái Bình, Yên Bái, Hà Giang… chọn hình thức khai giảng trực tiếp hoặc trực tuyến tùy theo điều kiện cụ thể của từng trường. Bên cạnh đó, một số tỉnh phải lùi ngày khai giảng do dịch bệnh còn phức tạp (Trà Vinh...).
Chương trình được tổ chức với các nghi thức: Lễ chào cờ, diễn văn khai giảng, đọc thư Chủ tịch nước, phát biểu của lãnh đạo ngành giáo dục hoặc lãnh đạo tỉnh, đánh trống khai trường...
Học sinh ở Hà Nội dự lễ khai giảng theo hình thực truyền hình trực tiếp
Nhân dịp năm học mới 2021-2022, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc có Thư gửi ngành Giáo dục. Trong thư, Chủ tịch nước chia sẻ: Nhiều học sinh, sinh viên đã trải qua những tháng ngày hết sức khó khăn do phong tỏa, giãn cách. Việc học trực tuyến còn những hạn chế, bất cập và không đồng bộ, nhất là vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, những gia đình thiếu các điều kiện, phương tiện để học trực tuyến. Tất cả chúng ta đều rất lo lắng và đồng cảm khi chứng kiến cảnh những F0, F1 là các cháu nhỏ trong độ tuổi đi học, thậm chí là bậc mẫu giáo, những thiếu niên, nhi đồng phải rời gia đình, làng xóm để đi điều trị hoặc cách ly tập trung; do vậy đã bị ngắt quãng việc học.
Chủ tịch nước đề nghị ngành giáo dục cùng các ngành, các cấp cần lưu ý, có những hành động tương xứng với tình hình dịch bệnh và có những biện pháp giảm thiểu tối đa các tác động tiêu cực, đặc biệt là nguy cơ một số học sinh, sinh viên bị tụt hậu so với các bạn đồng trang lứa. Hơn bao giờ hết, toàn xã hội, cả hệ thống chính trị cần sát cánh hơn nữa, lắng nghe, thấu hiểu và chung tay hành động cùng với ngành Giáo dục vì tương lai của đất nước, vì tương lai con em chúng ta.
Ngay trước ngày khai giảng năm học mới (ngày 4/9), Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về việc đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ, giải pháp tổ chức dạy học an toàn, bảo đảm chương trình và mục tiêu chất lượng giáo dục, đào tạo ứng phó với đại dịch COVID-19. Chỉ thị nhấn mạnh: Tổ chức dạy học trực tuyến, ưu tiên nguồn lực, hỗ trợ học sinh khó khăn, thiếu phương tiện học trực tuyến trong những vùng có dịch.
Chỉ thị nêu rõ: Dự báo dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp, khó lường, để tổ chức dạy học an toàn, bảo đảm chương trình, chất lượng và tiếp tục thực hiện mạnh mẽ đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo chỉ đạo của Trung ương, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với các bộ, địa phương chủ động xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch năm học linh hoạt, tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh, sinh viên học tập, vừa bảo đảm sức khoẻ, vừa hoàn thành chương trình giáo dục theo kế hoạch và bảo đảm chất lượng giáo dục của từng cấp học, chương trình đào tạo. Những nơi an toàn trong phòng, chống dịch thì vẫn khai giảng bình thường như mọi năm.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm hỏi, động viên các học sinh tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS Định Hoá, ngày 3/9/2021 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Về tổ chức lễ khai giảng năm học mới, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã có công điện gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở GD&ĐT có phương án tổ chức dạy học, tăng cường các biện pháp chống dịch trong trường học; tổ chức khai giảng năm học mới linh hoạt theo hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến, tùy tình hình dịch bệnh tại địa phương, bảo đảm an toàn, gọn nhẹ, thiết thực, thể hiện tinh thần chia sẻ, động viên học sinh, giáo viên vượt qua khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ dạy và học.
Trong trường hợp chưa đảm bảo an toàn phòng dịch, có thể tổ chức lễ khai giảng chung theo hình thức trực tuyến hoặc trên truyền hình, để học sinh khu vực đang giãn cách được hòa chung vào không khí khai giảng của địa phương và cả nước.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn các gia đình trong việc phối hợp với nhà trường chăm sóc, giáo dục trẻ em, học sinh, sinh viên bảo đảm an toàn, hiệu quả trong thời gian học trực tuyến; chỉ đạo các nhà xuất bản cung cấp sách giáo khoa (cả bản điện tử) đầy đủ, thuận lợi cho học sinh khi bước vào năm học mới, nhất là tại các địa phương tổ chức học trực tuyến.
Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành hướng dẫn về sử dụng an toàn các phần mềm, công cụ dạy học trực tuyến; chỉ đạo các tập đoàn, doanh nghiệp viễn thông, công nghệ thông tin nghiên cứu, phát triển các giải pháp, nền tảng dạy và học trực tuyến, học liệu số; hỗ trợ các nhà trường, học sinh, giáo viên tiếp cận hạ tầng số, dịch vụ truy nhập Internet tốc độ cao an toàn, dễ sử dụng; chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông xem xét miễn giảm giá cước truy cập Internet cho học sinh, sinh viên và giáo viên, giá cước sử dụng giải pháp phục vụ giáo dục, đào tạo và quản lý giáo dục cho các nhà trường, giá dịch vụ thuê máy chủ, băng thông phục vụ đào tạo từ xa cho các trường đại học.
Thủ tướng giao Bộ Y tế hướng dẫn biện pháp phòng, chống dịch cho học sinh, sinh viên và bảo đảm an toàn phòng, chống dịch bệnh trong nhà trường; xây dựng phương án cụ thể về việc tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 cho học sinh tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, giáo dục nghề nghiệp (đối tượng dưới 18 tuổi).
Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu chính sách hỗ trợ giáo viên và học sinh một cách phù hợp trong một số trường hợp đặc thù; có chính sách hỗ trợ các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông bổ sung dinh dưỡng bữa ăn bán trú để phát triển thể chất tốt hơn cho trẻ em, học sinh.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo triển khai kế hoạch năm học 2021-2022 một cách linh hoạt, phù hợp với tình hình dịch bệnh tại địa phương; tăng cường các biện pháp bảo đảm an toàn phòng, chống dịch COVID-19 trong các cơ sở giáo dục. Các địa phương đang thực hiện giãn cách xã hội hoặc tăng cường giãn cách xã hội phải có kế hoạch khống chế dịch cụ thể, nhanh nhất, sớm nhất để triển khai nhiệm vụ năm học 2021-2022 hiệu quả.
Ưu tiên bố trí kinh phí, huy động các nguồn lực để đầu tư cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, hệ thống phần mềm, phục vụ chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo. Có giải pháp phù hợp hỗ trợ học sinh, giáo viên các địa bàn khó khăn, vùng sâu, vùng xa không có khả năng tiếp cận với hình thức học trực tuyến, học qua truyền hình...