Nắm bắt cơ hội mới của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

Hội nghị Thứ trưởng Tài chính và Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương APEC (FBCDM) do Bộ Tài chính cùng với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì diễn ra trong 2 ngày từ 23 và 24-2. Tại đây, đại diện của 21 nền kinh tế thành viên APEC và các tổ chức quốc tế như Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD)… sẽ tập trung thảo luận về tình hình kinh tế vĩ mô khu vực và toàn cầu, về nội dung của các chủ đề chính làm trọng tâm hoạt động của tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC năm 2017, thông qua thời gian biểu, kế hoạch triển khai các chủ đề. Bên lề Hội nghị cũng diễn ra hai hội thảo “Chính sách tài chính và Bảo hiểm rủi ro thiên tai” và “Kế hoạch hành động BEPS - Kinh nghiệm triển khai tại các nền kinh tế thành viên”. 

Toàn cảnh Hội nghị Thứ trưởng Tài chính và Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương

Từ khi được thành lập năm 1989, APEC đã đóng vai trò quan trọng thúc đẩy hợp tác và hội nhập kinh tế trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. APEC chiếm tới 59% GDP và 44% thương mại toàn thế giới, với 21 nền kinh tế thành viên nằm hai bên bờ Thái Bình Dương, trong đó có các nền kinh tế đầu tàu thế giới như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản… Riêng về lĩnh vực tài chính, với mục tiêu xây dựng một cộng đồng APEC hội nhập tài chính, minh bạch, bền vững và kết nối, Kế hoạch hành động Cebu (thông qua năm 2015 tài thành phố Cebu, Philippines) đã được các Bộ trưởng Tài chính APEC thông qua năm 2015 nhằm định hướng dài hạn cho hợp tác tài chính APEC đến năm 2025 bao gồm 4 trụ cột: Thúc đẩy hội nhập tài chính; thúc đẩy minh bạch tài khóa; cải thiện bền vững tài chính; tăng cường tài chính và phát triển cơ sở hạ tầng…

Đại diện 21 nền kinh tế thành viên APEC và các tổ chức quốc tế như IMF, WB, ADB, OECD tham gia Hội nghị

Kế hoạch hành động Cebu là một hoạt động quan trọng, bao trùm lên nhiều lĩnh vực hợp tác tài chính khu vực với định hướng hành động cụ thể.

Về hội nhập tài chính, các nền kinh tế hướng tới tăng cường tài chính cho doanh nghiệp nhỏ và chuỗi cung ứng, chia sẻ kinh nghiệm về tài chính toàn diện, phát triển các cơ chế bảo hiểm (bao gồm cả bảo hiểm vi mô) và hỗ trợ tài chính nhằm giúp các nền kinh tế APEC đối phó với các rủi ro thiên tai, giảm gánh nặng tài khoá, tăng cường cơ sở hạ tầng toàn diện cho phát triển đô thị và kết nối khu vực...

Chủ đề năm APEC 2017 là “Tạo động lực mới, cùng vun đắp tương lai chung”. Các nền kinh tế thành viên đề cao việc tạo thêm động lực mới cho tăng trưởng, liên kết, nắm bắt kịp thời các cơ hội mới của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và làn sóng thương mại toàn cầu lần thứ ba. Đáng chú ý, APEC 2017 là năm đầu tiên thực hiện Chiến lược đổi mới “Tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC”. Theo đó, Việt Nam sẽ phối hợp triển khai 4 sáng kiến hợp tác tài chính APEC Việt Nam 2017 vừa gắn với ưu tiên quốc gia, vừa thực hiện hiệu quả Chiến lược đổi mới tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC, hướng tới lợi ích thiết thực cho toàn khu vực.

Trong lĩnh vực tài chính, các trụ cột ưu tiên quốc gia và Kế hoạch hành động Cebu được cụ thể hóa trong kênh hợp tác tài chính APEC bằng 4 sáng kiến: Tài chính cho cơ sở hạ tầng; xói mòn cơ sở thuế và chuyển lợi nhuận; tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai; tài chính toàn diện. APEC 2017 tiếp tục khẳng định cam kết mạnh mẽ của các Bộ trưởng Tài chính tăng cường đầu tư cho các dự án cơ sở hạ tầng mang tính bền vững, nhất là thu hút các nguồn đầu tư dài hạn cho hạ tầng từ các nhà tài trợ. Tối đa hoá vai trò PPP thông qua việc đánh giá khung chính sách về, phân tích các thông lệ tốt về chia sẻ rủi ro trong đầu tư cơ sở hạ tầng.

Đối với Việt Nam, quốc gia nằm trong top 5 nước chịu rủi ro cao nhất do thiên tai gây ra, trong đó có chịu tổn thất nghiêm trọng về kinh tế. Rủi ro thiên tai là nghiêm trọng và không thể đoán trước, do đó việc xây dựng, phát triển các hệ thống giải pháp tài chính mới về quản lý rủi ro và chuyển giao rủi ro thiên tai là rất cần thiết. Trong đó, giải pháp về bảo hiểm là một công cụ, giải pháp hữu hiệu, giảm nhẹ gánh nặng về ngân sách Nhà nước, chuyển giao rủi ro ra thị trường quốc tế. Việt Nam mong muốn, qua hội nghị này, các nước thành viên sẽ thảo luận về tài chính toàn diện, hướng tới thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm về phát triển tài chính số và các dịch vụ tài chính mới.

Bên cạnh đó, vấn đề nhu cầu về đa dạng hóa các sản phẩm tài chính vi mô là cần thiết để tăng cường tài chính toàn diện. Đây là nội dung được quan tâm thảo luận tại Diễn đàn APEC để tập trung tìm các giải pháp nhằm cải thiện khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính của các đối tượng hiện chưa được tiếp cận, đặc biệt là các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa thông qua việc ứng dụng các công nghệ kỹ thuật số, các phương thức dịch vụ tài chính mới. APEC 2017 cam kết tiếp tục tăng cường tiếp cận nguồn vốn và dịch vụ tài chính cho các cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ tài chính Trần Xuân Hòa nếu rõ: Tiến trình hợp tác tài chính APEC 2017 một mặt bám sát các chủ đề quốc gia nói trên, mặt khác cũng tiếp nối những thành công trong năm 2016 dưới sự chủ trì của Peru, đồng thời tiếp tục triển khai kế hoạch hành động Cebu trên cơ sở kết luận của Hội nghị Bộ trưởng tài chính lần thứ 23 tại Lima tháng 10-2016. Hội nghị của chúng ta sẽ thảo luận đánh giá tình hình và triển vọng kinh tế toàn cầu và khu vực, nhận diện những cơ hội, thách thức chung, từ đó có những giải pháp hợp tác thiết thực, hiệu quả nhằm giảm thiểu rủi ro, phát triển bền vững, vun đắp cho một tương lai tốt đẹp.

Về các chủ đề Hội nghị, sau khi tham vấn ý kiến các nền kinh tế thành viên, chúng tôi đề xuất nội dung thảo luận trong khuôn khổ Tiến trình Bộ trưởng tài chính APEC 2017 tập trung vào các vấn đề: Đầu tư dài hạn cho cơ sở hạ tầng; tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai; xói mòn cơ sở thuế và chuyển dịch lợi nhuận và tài chính toàn diện. Các chủ đề nghiên cứu sẽ được báo cáo lên Hội nghị Bộ trưởng tài chính vào tháng 10 năm nay.