Phát biểu tại buổi họp báo, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, Hội nghị đã đề ra những định hướng lớn trong trung hạn và khởi động tiến trình xây dựng tầm nhìn hợp tác dài hạn GMS thể hiện bằng việc thông qua ba văn kiện quan trọng.
Trong đó, Tuyên bố chung của hội nghị thể hiện cam kết chính trị, quyết tâm của các nước GMS nhằm nâng cao vai trò của cơ chế hợp tác này.
Văn kiện thứ hai là Kế hoạch hành động Hà Nội giai đoạn 2018-2022 - văn bản định hướng các lĩnh vực trọng tâm và biện pháp hợp tác trong 5 năm tới bao gồm việc thúc đẩy mở rộng hành lang kinh tế hiện nay.
Văn kiện cuối cùng là Khung đầu tư tiểu vùng đến 2022 với danh sách hơn 220 dự án cụ thể với quy mô khoảng 66 tỷ USD.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng Chủ tịch ADB họp báo thông báo kết quả Hội nghị Thượng đỉnh GMS 6. - Ảnh: VGP/Quang Hiếu
Thủ tướng cho biết, hội nghị đã khởi động tiến trình xây dựng tầm nhìn dài hạn sau năm 2022 trong bối cảnh các nước GMS hướng đến chương trình nghị sự phát triển bền vững 2030 của Liên hợp quốc.
Trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực có nhiều thay đổi, hợp tác GMS cần xác định một tầm nhìn dài hơn, nhằm xây dựng một khu vực GMS hội nhập, thịnh vượng. Đó cũng sẽ là một tầm nhìn đảm bảo sự phát triển bền vững, hài hòa cân bằng ở khu vực, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bao trùm, đảm bảo mọi người dân đều hưởng lợi từ quá trình toàn cầu hóa và cuộc cách mạng khoa học công nghệ mang lại, Thủ tướng nói.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh, để phát huy sự tham gia mạnh mẽ hơn của các đối tác phát triển và đặc biệt là khu vực tư nhân vào hợp tác GMS, Việt Nam đã có sáng kiến lần đầu tiên tổ chức Diễn đàn kinh doanh GMS, thu hút sự tham gia của đông đảo các đại biểu với quy mô lên đến gần 2.600 người. Tại phiên toàn thể của diễn đàn, các nhà lãnh đạo và cộng đồng doanh nghiệp đã trao đổi trực tiếp và hết sức thẳng thắn về chủ đề tìm kiếm các động lực tăng trưởng mới cho khu vực GMS.
Thông tin tại buổi họp báo, Chủ tịch ADB Takehiko Nakao cho biết, sau 25 năm, GMS đã đạt được những kết quả, thành công thể hiện qua các con số tăng trưởng, dự án, chương trình hợp tác. Các đối tác đã tài trợ cho khu vực này 21 tỷ USD, trong đó ADB đóng góp 8 tỷ USD.
Bày tỏ lạc quan về tăng trưởng của khu vực này, ông Takehiko Nakao cho rằng, tăng trưởng của khu vực dần phụ thuộc nhiều hơn vào tiêu dùng trong nước do gia tăng tầng lớp trung lưu, chính sách vĩ mô tốt, cải cách cơ chế, cải thiện môi trường đầu tư và các khung hợp tác như GMS. Ông cho biết, ADB sẽ cung cấp khoảng 7 tỷ USD cho dự án hiện tại và tương lai trong 5 năm tới.
Giải đáp câu hỏi của phóng viên về tầm nhìn của GMS trong xu hướng phát triển bền vững hội nhập thời gian tới, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, về vấn đề hội nhập, tiểu vùng sông Mekong mở rộng sẽ tăng cường kết nối cơ sở hạ tầng cứng và cơ sở hạ tầng mềm, ứng dụng kỹ thuật mới, hạ tầng giao thông thông suốt, chú trọng phát triển bền vững đảm bảo lợi ích quốc gia.
Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh đến việc phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường và phát triển văn hóa xã hội, đảm bảo sự thịnh vượng và phát triển hài hòa để tất cả người dân được hưởng lợi, nhất là những vùng, quốc gia còn khó khăn. Cụ thể là đảm bảo yếu tố cần thiết của người dân như hệ thống điện, nước trên tinh thần tăng trưởng.
Đề cập đến nhiệm vụ thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa các vùng, Thủ tướng cho rằng, các quốc gia GMS cần tận dụng cuộc cách mạng công nghệ 4.0 để người dân trong khu vực được hưởng lợi, đây cũng chính là các nội dung hướng tới người dân trong Hội nghị GMS6.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại phiên họp kín Hội nghị Thượng đỉnh GMS 6. - Ảnh: VGP/Quang Hiếu
Chia sẻ về kế hoạch của ADB để hỗ trợ cho sự phát triển của cơ sở hạ tầng giao thông trong khu vực, ông Takehiko Nakao cho biết: Đây sẽ là một trong những lĩnh vực quan trọng nhất mà ADB sẽ hỗ trợ trong giai đoạn tới, bên cạnh các lĩnh vực như y tế, giáo dục, kỹ năng đào tạo nghề… ADB tin rằng đó sẽ là những lĩnh vực tạo dấu ấn trong GMS giai đoạn tới và sẽ phối hợp với các đối tác phát triển khác để hỗ trợ hiệu quả cho GMS trong việc triển khai hiệu quả các dự án có tính khả thi trong lĩnh vực hạ tầng cơ sở.
ADB đang tìm kiếm và xem xét tập trung thêm vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng mặt trời, các dự án thủy điện, hỗ trợ các công ty tư nhân thực hiện truyền tải điện năng; tránh rò rỉ, thất thoát điện năng thông qua phát triển mạng lưới điện thông minh cũng như hỗ trợ phát triển hệ thống giao thông đa phương thức như xe bus, tàu điện ngầm, tàu cao tốc… ở các đô thị nhằm hướng tới giao thông xanh; hỗ trợ phát triển hệ thống cung cấp nước sạch ở các quốc gia tiểu vùng GMS, xử lý chất thải rắn ở đô thị…
Bên cạnh đó, ông Takehiko Nakao khẳng định, ADB sẽ quan tâm hơn tới những khía cạnh về giới trong quá trình thực hiện các dự án, ví dụ như xây dựng đường cao tốc góp phần nâng cao năng lực cộng đồng, giúp phụ nữ nông thôn có cơ hội tiếp cận với hệ thống giao thông tiên tiến để đi tới thành phố tìm kiếm việc làm, tăng thêm thu nhập hỗ trợ sinh kế cho gia đình. Giáo dục đào tạo cũng là mối quan tâm của ADB để hiện thực hóa mục tiêu hỗ trợ phụ nữ tham gia vào quá trình phát triển.
Thông tin thêm với phóng viên về những ý nghĩa, dấu ấn từ việc Việt Nam đăng cai tổ chức GMS 6, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Hội nghị là dịp kỷ niệm những thành tựu hợp tác của khu vực GMS trong suốt 25 năm qua và bàn thảo về những định hướng lớn sắp tới nhằm tiếp tục triển khai hợp tác GMS một cách hiệu quả, thành công.
Các chương trình hoạt động trong khuôn khổ GMS 6 dịp này đã ghi lại nhiều dấu ấn như sự tham gia đông đảo của lãnh đạo các quốc gia thành viên, các đoàn ngoại giao, doanh nghiệp và đặc biệt là sự quan tâm của rất nhiều các cơ quan báo chí, hãng truyền thông lớn trong và ngoài nước – gấp đôi so với dự kiến của Ban tổ chức. Đặc biệt, Hội nghị Thượng đỉnh kinh doanh với hàng ngàn doanh nghiệp trong nước và quốc tế tham dự cũng là một dấu ấn của hội nghị lần này.
“Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 6 đã rất thành công, mang lại niềm tin, sự hợp tác rõ nét trong các lĩnh vực mà các nước GMS quan tâm”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định.