Thông tin tại cuộc họp, tình hình kinh tế - xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2019 tiếp tục có chuyển biến tích cực (trừ ngành nông nghiệp đang gặp khó khăn). Đặc biệt ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đóng vai trò chủ chốt dẫn dắt mức tăng chung của toàn ngành công nghiệp với chỉ số sản xuất tháng 5 tăng cao nhất 5 năm qua.
Hoạt động thương mại dịch vụ tiếp tục tăng khá, lượng cung hàng hóa trên thị trường dồi dào, đáp ứng nhu cầu sản xuất và tiêu dùng. Đời sống người dân tiếp tục được cải thiện.
Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định. CPI tháng 5/2019 tăng 0,49% so với tháng 4; CPI bình quân 5 tháng tăng 2,74% so với cùng kỳ và đây là mức tăng bình quân 5 tháng đầu năm thấp nhất trong 3 năm trở lại đây.
Đầu tư nước ngoài (FDI) vẫn tiếp tục khởi sắc, đưa nước ta trở thành một điểm đến đầu tư đáng tin cậy. Vốn FDI thực hiện đạt 7,3 tỷ USD, tăng 7,8% so với cùng kỳ; vốn đăng ký cấp mới và vốn tăng thêm đạt trên 9 tỷ USD, tăng hơn 27%.
Xuất khẩu đạt hơn 100 tỷ USD, tăng 6,7%; trong đó điểm đáng mừng là khu vực trong nước tăng 11,6%, cao hơn khu vực FDI. Gần 54.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, tăng 3,2% về số doanh nghiệp và tăng 29,6% về vốn đăng ký; có gần 20.000 doanh nghiệp trở lại hoạt động, tăng trên 48%...
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại phiên họp
Đánh giá tình hình kinh tế-xã hội tiếp tục chuyển biến tích cực, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, nhiều tổ chức quốc tế nhìn nhận Việt Nam là nước “sáng nhất” trong nhóm các nước đang phát triển như Standard Chartered dự báo Việt Nam nằm trong nhóm 7 nền kinh tế có tăng trưởng 7% tới năm 2030. Tổ chức xếp hạng tín dụng toàn cầu Fitch nâng triển vọng kinh tế Việt Nam từ “ổn định” lên “tích cực"…
Tuy nhiên, Thủ tướng nhấn mạnh, cần thảo luận về một số tồn tại, thách thức như phòng chống dịch tả lợn châu Phi, một vấn đề khá trầm trọng hiện nay, không thể chủ quan. Nếu dịch tả châu Phi ảnh hưởng đến 30% đàn lợn thì tăng trưởng trong nông nghiệp là bằng 0; nếu ảnh hưởng đến 50% thì nông nghiệp sẽ bị âm.
Xuất khẩu một số lĩnh vực tăng chậm lại. Giải ngân vốn đầu tư công chưa được cải thiện, “tháng 6 rồi mà tình trạng như này thì gay go”, Thủ tướng băn khoăn. Một số danh mục công trình có tiến độ chậm.
Toàn cảnh phiên họp
Kết luận phiên họp, Thủ tướng nhấn mạnh quyết tâm hoàn thành tất cả các chỉ tiêu năm 2019, tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 6,8%, kiểm soát lạm phát dưới 4% với “tinh thần là thắng không kiêu, bại không nản, không lùi bước trước khó khăn, thách thức của toàn cầu”.
Lưu ý về các rủi ro, thách thức bên ngoài khó lường, Thủ tướng nêu rõ áp lực lạm phát vẫn hiện hữu, nếu chúng ta không khéo kiểm soát, không khéo phối hợp chính sách và truyền thông, giải tỏa tâm lý lạm phát thì khả năng CPI bình quân tăng vượt 4% năm 2019 có thể xảy ra.
Nêu một số định hướng điều hành vĩ mô thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh quyết tâm hoàn thành tất cả các chỉ tiêu năm 2019, tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 6,8%, kiểm soát lạm phát dưới 4% với “tinh thần là thắng không kiêu, bại không nản, không lùi bước trước khó khăn, thách thức của toàn cầu”.
Trước rủi ro bên ngoài, Thủ tướng giao Bộ Công Thương chủ trì, tiếp tục theo dõi, bám sát, cập nhật và đánh giá đầy đủ tác động của căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, đưa ra các giải pháp, kịch bản kịp thời, phù hợp, trong đó có giải pháp đa dạng hóa thị trường, tập trung phát triển thị trường trong nước… “Bộ Công Thương không tổ chức thị trường trong nước tốt thì gay go”, Thủ tướng nói.
NHNN là đầu mối tiếp tục theo dõi, đánh giá, dự báo tác động của thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế đối với tỷ giá, lãi suất để có giải pháp kịp thời; tiếp tục tăng dự trữ ngoại hối, tạo bước đệm chống chọi với cú sốc bên ngoài.
Nhấn mạnh việc ổn định kinh tế vĩ mô, Thủ tướng nêu rõ không tăng giá dịch vụ công dồn dập vào một thời điểm, tăng cường truyền thông, giám sát hành vi thao túng giá, bảo đảm kiểm soát lạm phát theo đúng mục tiêu đề ra.
Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia phải tăng dày các cuộc họp đánh giá, phân tích. “Thế giới diễn biến phức tạp mà mình không tỉnh táo thì sẽ mắc bẫy, sẽ bị theo”, Thủ tướng lưu ý.
Thủ tướng đề nghị tiếp tục phân tích vấn đề mà Quốc hội thảo luận hôm nay (ngày 31/5) là đánh giá tác động đa cấp của việc tăng giá điện, xăng dầu, đánh giá biểu giá, phương thức tính giá để đề xuất giải pháp phù hợp hơn, nhất là đối với người dân, cần tăng cường truyền thông, hạn chế bức xúc.
Bộ Tài chính, mà trước hết là Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, làm đầu mối tiếp tục theo dõi, đánh giá thị trường chứng khoán, tăng cường đánh giá, theo dõi dòng vốn đầu tư, nhất là đầu tư gián tiếp qua kênh thị trường chứng khoán để kiểm soát rủi ro, tình trạng chảy vốn và rủi ro lan truyền.
Nhấn mạnh nâng cao chất lượng thể chế, chính sách, Thủ tướng nêu rõ, cần cắt giảm điều kiện kinh doanh không cần thiết theo đúng tiến độ, chất lượng đề ra. Không cắt giảm hình thức, không để lợi ích nhóm chi phối.
Các Bộ: Công an, Giao thông vận tải, Giáo dục và Đào tạo, Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, các địa phương có giải pháp quyết liệt nhằm giảm thiểu các vấn nạn, các tồn tại trong lĩnh vực xã hội mà người dân, báo chí phản ánh nhiều như bạo lực học đường, gian lận thi cử, bảo đảm kỳ thi sắp tới trong sạch, minh bạch, thành công.
Bộ Giáo dục và Đào tạo có phương án chặt chẽ; các địa phương chủ động, phải chịu trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước, nhân dân về chất lượng kỳ thi, bảo đảm an toàn tuyệt đối. Việc xử lý các tồn tại, bất cập nêu trên cần được coi là một chỉ tiêu hoàn thành nhiệm vụ, Thủ tướng nêu rõ.
Thủ tướng đặc biệt lưu ý việc phòng chống dịch tả lợn châu Phi với tinh thần “chống dịch như chống giặc”; có phương án bảo đảm không thiếu hụt nguồn cung thịt cho người dân cũng như có phương án tái đàn, nuôi gia súc, gia cầm khác.
Tại phiên họp, Thủ tướng đã chỉ đạo về công tác chuẩn bị cho phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Quốc hội; về ban hành văn bản quy định chi tiết pháp luật, về dự thảo các Nghị định quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, huyện; về thí điểm mở rộng quyền tự chủ của Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Kinh tế quốc dân, Đại học Kinh tế TPHCM.