(CAO) Trước hiện tượng cá chết hàng loạt trên sông Âm, đoạn chảy qua huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa người dân nghi ngờ rằng các nhà máy sản xuất giấy bên bờ sông xả thải trộm ra sông, gây ô nhiễm nguồn nước khiến cá chết.
Hiện tại, chưa có kết luận chính thức từ cơ quan chức năng về hiện tượng cá sống tự nhiên trên sông Âm, đoạn chảy qua xã Giao An, huyện Lang Chánh bỗng chết bất thường. Tuy nhiên, người dân địa phương đang dồn sự nghi vấn vào hai nhà máy sản xuất giấy, đặt cạnh sông Âm, trên địa bàn xã Quang Hiến, huyện Lang Chánh.
Ông Trần Văn Sinh ở làng Bắc Nặm, xa Giao An là người chịu thiệt hại trực tiếp từ hiện tượng cá sông Âm chết bất thường. Trưa 27-7, ông Sinh thả đàn vịt hơn 200 con nhà mình ra sông Âm, bầy vịt ăn phải cá chết nổi trên sông, 140 con vịt trong đàn sau đó bị chết đồng loạt trong chiều 27-7 và rạng sáng 28-7. Đây là những con vịt có độ tuổi 3,5 tháng, nặng hơn 1,5kg.
Trước đó, bắt đầu từ sáng 27-7 người dân xã Giao An phát hiện thấy cá sống tự nhiên trên sông Âm bỗng chết nổi, dạt vào bờ sông. Một số hộ dân ra vớt được hơn 100kg cá đem chôn tiêu hủy sau khi UBND xã Giao An có khuyến cáo không sử dụng cá chết bất thường.
Sản xuất giấy sử dụng nhiều hóa chất để xử lý nguyên liệu - Ảnh: Thanh Hoàng
Trao đổi với chúng tôi ông Sinh bức xúc: “Theo nghi vấn của tôi và người dân ở xã, có thể do các nhà máy sản xuất giấy làm vàng mã ở Cụm công nghiệp Bãi Bùi xả thải ra sông, nên cá tôm mới chết hàng loạt một cách bất thường như vậy.”
Trong khi đó, một cán bộ thúy y chia sẻ với chúng tôi rằng hiện tượng vịt nuôi của hộ ông Sinh bỗng nôn ra cá, tôm rồi đồng loạt chết rất có thể là bị ngộ độc, khả năng vật nuôi bị dịch bệnh là rất thấp.
Theo tìm hiểu thực tế của chúng tôi, hiện tại ở cụm công nghiệp Bãi Bùi, thuộc xã Quang Hiến, huyện Lang Chánh có 4 nhà máy sản xuất giấy vàng mã và than hoạt tính. Một số người dân đặt ra nghi vấn do có bão số 1, nhận định sẽ có mưa lớn nên có thể nhà máy sản xuất giấy nào đó đã xả thải trộm ra sông, muốn nhờ mưa lớn rửa trôi nước thải. Tuy nhiên trong ngày 26-27/7 tại Giao An hầu như không có mưa lớn nên dẫn đến cá sông bị ngộ độc và chết do nguồn nước ô nhiễm bất thường.
Để tìm hiểu vấn đề một cách đa chiều chúng tôi đã liên hệ và cùng đại diện Phòng Tài nguyên Môi trường huyện Lang Chánh đến hai công ty sản xuất giấy bên bờ sông Âm. Tại Công ty TNHH sản xuất thương mại Tuấn Vinh, giám đốc công ty Ngô Văn Huỳnh cho biết hệ thống xử lý nước thải ở công ty ông áp dụng công nghệ lý - hóa, nghĩa là nước thải được xử lý tuần hoàn để tái sử dụng. Trong sản xuất giấy vàng mã và xử lý nước thải, công ty dùng nhiều loại hóa chất khác nhau. Nhà máy không xây dựng đường ống nước thải đổ ra sông Âm như nhiều người dân đặt nghi vấn.
Cũng theo ông Huỳnh thì dây chuyền sản xuất giấy vàng mã của công ty có công suất 3.000 tấn/năm. Hiện nay, dây chuyền sản xuất này đang tạm dừng hoạt động vì thiếu nguyên liệu.
Theo quan sát của chúng tôi tại Công ty TNHH sản xuất thương mại Tuấn Vinh thì nhà xưởng của công ty đang có công nhân làm việc. Nguyên liệu là thân cây luồng được nghiền nát, đưa vào bể lớn và tưới dung dịch để ngâm ủ. Một số bể chứa nước thải của công ty cạn trơ đáy tuy nhiên thành bể vẫn còn dấu tích vết nước thải bám trên thành bể. Có thể trước khi chúng tôi đến các bể này có chứa nước thải và lượng nước trong bể đã được điều chuyển đi chỗ khác.
Bể chứa nước thải cạn trơ đáy song thành bể vẫn còn dấu tích của việc chứa nước thải - Ảnh: Thanh Hoàng
Tại khu sản xuất giấy của Hợp tác xã chế biến lâm sản Lang Chánh máy móc chạy rầm rập, nước thải chứa đầy các hồ chứa tại công ty. Ông Lê Văn Hùng - Chủ nhiệm hợp tác xã này cho biết hệ thống xử lý nước thải của nhà máy cũng được quay vòng tái sử dụng mà không loại bỏ.
Liên quan đến sự việc cá chết bất thường trên sông Âm, ông Trương Văn Huyền - Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Lang Chánh cho biết ngay trong ngày người dân báo có hiện tượng cá chết bất thường tại Giao An cơ quan chức năng đã tiến hành đến hiện trường lấy mẫu nước, mẫu cá chết gửi đi xét nghiệm. Cơ quan chức năng huyện Lang Chánh cũng phối hợp với ngành công an và các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra làm rõ nguyên nhân cá chết.
Ao chứa nước thải của nhà máy chế biến giấy nằm cạnh bờ sông Âm - Ảnh: Thanh Hoàng
Hiện người dân địa phương đang mong chờ kết luận điều tra vụ việc của cơ quan chức năng để yên tâm hoặc có biện pháp thích hợp trong phát triển kinh tế các nghành ngề liên quan đến nguồn nước sông Âm.