(CAO) Cùng với yêu cầu trên, Uỷ ban Tư pháp đề nghị “điểm danh” ngành, lĩnh vực có tình trạng “tham nhũng vặt” để có giải pháp phòng, chống hiệu quả.
Thẩm tra báo cáo Phòng, chống tham nhũng năm 2019 của Chính phủ, Uỷ ban Tư pháp ghi nhận những dấu hiệu tích cực.
Theo cơ quan này, nếu như trước đây, các vụ án kinh tế lớn mà dư luận nghi ngờ có dấu hiệu tham nhũng nhưng do cơ quan điều tra không chứng minh được yếu tố tham nhũng, chiếm đoạt nên phải xử lý về tội phạm kinh tế, thì nay nhiều vụ án đã chứng minh được yếu tố tham nhũng, chiếm đoạt để xử lý nghiêm minh.
Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày báo cáo của cơ quan thẩm tra
Dẫn chứng cho nhận định trên là vụ Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn bị khởi tố về tội nhận hối lộ với số tiền rất lớn.
Tuy nhiên, lưu ý với Chính phủ, Uỷ ban Tư pháp cho biết, việc xây dựng, hoàn thiện thể chế trong một số trường hợp còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu. Cơ chế, chính sách về quản lý kinh tế - xã hội trên một số lĩnh vực còn thiếu chặt chẽ, sơ hở, chồng chéo, dễ bị lợi dụng, dễ nảy sinh tham nhũng nhưng chậm được sửa đổi, nhất là các lĩnh vực quản lý, sử dụng đất, tài nguyên, đấu thầu, đầu tư, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản công, quản lý vốn nhà nước tại các doanh nghiệp…
"Đây là hạn chế lớn, đã kéo dài nhiều năm, Chính phủ cần có giải pháp để tự mình hoặc trình cơ quan có thẩm quyền sửa đổi để bảo đảm việc cải cách thể chế là một trong ba khâu đột phá chiến lược theo nghị quyết của Đảng" – báo cáo nêu.
Cũng theo cơ quan thẩm tra, việc tuyên truyền, giáo dục thông qua thực hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên tuy đã có chuyển biến bước đầu, nhưng vẫn còn một bộ phận cán bộ, đảng viên nói vẫn không đi đôi với làm, thiếu gương mẫu, thậm chí có hành vi phản cảm, nhũng nhiễu, đòi hối lộ… đã tác động tiêu cực và làm giảm đáng kể tác dụng của công tác tuyên truyền về phòng chống tham nhũng.
Hạn chế khác được phản ánh trong báo cáo là việc công khai, minh bạch về tổ chức và hoạt động, trách nhiệm giải trình mặc dù có nhiều chuyển biến, nhưng vẫn còn tình trạng không công khai, lạm dụng bảo mật thông tin để không công khai hoặc nội dung công khai không cụ thể, nhất là trên các lĩnh vực về quản lý, sử dụng đất, lập dự án… làm cản trở việc tiếp cận thông tin của báo chí, người dân.
Trong một số trường hợp, Chính phủ, các cơ quan tư pháp gửi tài liệu đến Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội nhưng đóng dấu mật, tối mật vào cả những nội dung không mật.
Kiến nghị về giải pháp phòng, chống các loại hình tham nhũng, Uỷ ban Tư pháp cho rằng Chính phủ cần nhận diện rõ tình trạng “tham nhũng vặt” tập trung ở những ngành, lĩnh vực nào để ra giải pháp phòng, chống phù hợp. Đồng thời, xác định rõ trách nhiệm của các bộ trưởng, trưởng ngành trong việc để xảy ra tình trạng “tham nhũng vặt” thuộc lĩnh vực mình phụ trách.
Đối với các vụ việc, vụ án tham nhũng lớn dưới hình thức “lợi ích nhóm”, “sân sau” được phát hiện trong thời gian qua, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ giao Tổng thanh tra Chính phủ tổng kết, đánh giá, chỉ rõ nguyên nhân, rút ra những bài học về quản lý kinh tế - xã hội, quản lý cán bộ, để đề ra giải pháp khắc phục, phòng ngừa trong thời gian tới và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp tháng 10-2020.
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu của Bộ Công an, Cục điều tra của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao trong chương trình công tác của năm 2020, cần chú trọng việc phát hiện, xử lý tham nhũng trong các cơ quan chống tham nhũng và cơ quan bảo vệ pháp luật.