Nhận định đây là vụ án mạng rất nghiêm trọng và dù đã tung hơn 200 cán bộ, chiến sĩ đi nhiều địa bàn, tập trung nhiều biện pháp nghiệp vụ suốt hơn chục ngày, nhưng mọi hướng điều tra vụ án đều bế tắc...
Vụ án mạng nghiêm trọng
Nạn nhân là anh Nguyễn Trọng Nhị (SN 1977, trú tổ dân phố Hồng Thắng, phường Hồng Hà, TP Yên Bái, tỉnh Yên Bái). Kết quả giám định tử thi xác định, vùng đầu nạn nhân có nhiều vết thương, lộ cả xương sọ bị vỡ.
Cơ quan pháp y địa phương cho biết, các bờ mép vết thương tương đối sắc gọn, nhận định nhiều khả năng là do bị đâm, chém. Ngoài ra, vùng chậu hông bên trái cũng có một vết chém.
Công an tỉnh Yên Bái đã thành lập Ban chuyên án 202N và điều tra theo 3 hướng: giết người tại hiện trường; giết người ở nơi khác rồi đem đến vứt xác hoặc tai nạn giao thông.
Qua xác minh, được biết, anh Nguyễn Trọng Nhị sống một mình, không có vợ con, nghề nghiệp, tiền chi phí sinh hoạt hàng tháng đều do cô em gái đi làm dưới Hà Nội chu cấp. Mặc dù không nghề nghiệp, nhưng anh Nhị lại có quan hệ, giao du với nhiều cán bộ, công chức địa phương.
Anh Nhị cũng là đối tượng nghiện rượu lâu năm, là thành viên của “câu lạc bộ yêu rượu” (!). Nhiều tổ trinh sát tỏa đi các hướng điều tra, tập trung rà soát tất cả các mối quan hệ của anh này, từng bạn nhậu cũng được mời lên làm việc với cơ quan Công an để xác định xem có mâu thuẫn trong lúc nhậu nhẹt dẫn đến án mạng.
Tuy nhiên, sau 11 ngày tích cực điều tra, Công an tỉnh Yên Bái gặp rất nhiều khó khăn trong việc đánh giá dấu vết hiện trường và các dấu vết tổn thương trên cơ thể nạn nhân nên các hướng điều tra đều bế tắc.
Về nguyên nhân bị giết cướp rồi đem tới khu vực cầu để phi tang cũng được loại trừ vì tài sản trong nhà nạn nhân vốn chả có gì đáng giá. Tất cả các mối quan hệ của nạn nhân cũng được điều tra kĩ lưỡng, nhưng ai cũng có chứng cứ ngoại phạm…
Nhận định bất ngờ
Trước tình hình đó, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Yên Bái đã quyết định trưng cầu Viện Khoa học Hình sự, Bộ Công an giám định mô bệnh học, độc chất phủ tạng và ma tuý trong máu đối với tử thi Nguyễn Trọng Nhị.
Lực lượng Kỹ thuật Hình sự khám nghiệm hiện trường một vụ án
Quá trình nghiên cứu ảnh hiện trường, tử thi, Trung tâm giám định pháp y, Viện Khoa học Hình sự đã thống nhất đưa ra nhận định: Hiện trường xảy ra tại chỗ, nạn nhân bị rơi từ trên cao (có thể từ trên thanh giằng cầu) xuống mặt cầu, loại trừ khả năng án mạng và tai nạn giao thông.
Lý giải nhận định bất ngờ này, Thiếu tá Ngô Danh Hoài, bác sĩ pháp y trực tiếp tham gia giám định cho biết, hiện trường được xác định tại chỗ chứ không phải đem từ nơi khác đến vì khu vực nạn nhân nằm có rất nhiều máu, nếu mang từ nơi khác đến, máu chảy ra đất sẽ không còn nhiều vì đã bị mất đi ở nơi khác.
Đồng thời, quần áo nạn nhân cũng ướt sũng máu, có thể do anh này uống rượu bia, nên khi bị thương thì sẽ chảy máu rất nhiều. Về khả năng nạn nhân bị rơi từ trên thanh giằng cầu xuống mặt cầu, Thiếu tá Hoài lý giải, ngoài các vết thương vùng đầu với các bờ mép sắc gọn, nghi là do vật sắc (bị đâm, chém) gây nên thì nạn nhân có nhiều vết vỡ xương ở vùng thái dương và cả một vết lún xương.
Bờ mép các vết thương sắc gọn không phải do vật sắc tác động từ bên ngoài vào mà là do lực va đập rất mạnh từ trên cao xuống, các mảnh xương sọ bị vỡ tạo thành các mảnh sắc nhọn, đâm từ trong ra. Còn vết thương bên hông nạn nhân được cho là bị chém, nguyên nhân cũng do gãy xương chậu, khiến mảnh vỡ từ bên trong chọc ra, tạo nên bờ mép sắc gọn ở miệng vết thương.
Đồng thời, ở phía trong cạp của chiếc quần jeans mà anh Nhị mặc khi bị nạn cũng có một vết rách thủng vải, trong khi phía ngoài vẫn lành lặn, chứng tỏ, vết đâm của xương bị gãy khi bị tác động mạnh không chỉ gây nên thương tích giống như bị chém vùng cạnh hông của nạn nhân, mà còn đâm thủng cả vải quần bò.
Theo đề nghị của Trung tâm Giám định pháp y, Công an tỉnh Yên Bái đã tiến hành khám nghiệm hiện trường bổ sung và phát hiện, ngoài chiếc giày thể thao bên trái của anh Nhị rơi gần chỗ nạn nhân tử vong được tìm thấy ngay hôm xảy ra vụ việc, thì chiếc giày bên phải vẫn còn mắc chặt trong đường ray xe bảo trì, bảo dưỡng cầu Yên Bái.
Trên các thanh giằng cầu cũng phát hiện có dấu vết mất bụi hình zích zắc do khi rơi xuống, nạn nhân đã cố gắng bấu víu các đầu ngón tay vào đó nhưng bị trượt và rơi xuống, tử vong. Về thắc mắc vì sao anh Nhị có thể rơi từ thanh giằng cầu trên cao xuống làn đường đi bộ, các giám định viên tư pháp pháp y cho biết, anh này có tiền sử nghiện rượu lâu năm, mỗi ngày thường xuyên uống 2-3 cữ rượu nên bị loạn thần và tự leo lên các thanh giằng cầu rồi ngã xuống.
Người loạn thần do rượu có thể làm những việc mà người bình thường không làm được, thực tế đã có người dùng dao tự đâm gây thương tích cho mình, tự cắt bộ phận sinh dục... Kết quả khám nghiệm tử thi cũng xác định, anh Nhị đã bị xơ gan rất nặng.
Ngày 15/2/2020, đoàn công tác của Trung tâm Giám định pháp y do Tiến sĩ, Đại tá Đào Quốc Tuấn làm trưởng đoàn đã lên Yên Bái nghiên cứu hiện trường, quần áo của nạn nhân và khẳng định, các dấu vết để lại phù hợp với nhận định ban đầu của Trung tâm là nạn nhân bị ngã từ thanh giằng cầu ở độ cao 10,5m xuống mặt cầu và chết tại chỗ.
Đoàn công tác đã cùng với Phòng Kỹ thuật Hình sự, Công an tỉnh Yên Bái hoàn thiện, nghiên cứu thêm một số dấu vết, sau đó tổ chức họp với Ban chuyên án, có sự tham gia của Viện KSND tỉnh Yên Bái để giải thích cơ chế của các dấu vết để lại hiện trường và trên tử thi, khẳng định bản chất vụ việc.
Các căn cứ của Trung tâm Giám định pháp y, Viện Khoa học Hình sự đưa ra đã giúp Ban chuyên án xác định đúng hướng điều tra, cắt giảm được nhiều nhân lực và các công tác nghiệp vụ so với các hướng điều tra trước đó, rút được khoảng 200 cán bộ, trinh sát đang triển khai điều tra theo hướng nạn nhân bị giết.
Ban chuyên án đã mời gia đình nạn nhân đến hiện trường và giải thích cơ chế hình thành các dấu vết trên cơ thể nạn nhân, vật chứng phù hợp với hiện trường ngã từ thanh giằng cầu xuống và nhận được sự đồng ý, nhất trí cao của gia đình nạn nhân.
Vụ việc trên cũng phần nào lý giải vì sao Pháp y Công an nhân dân ngày càng được đánh giá cao trong việc giải quyết các vụ việc có tính chất hình sự, dân sự và nghề nghiệp liên quan đến sức khoẻ, nhân phẩm và tính mạng con người.
Đặc biệt, việc xác định cơ chế hình thành dấu vết thương tích, hầu hết các cơ sở giám định của pháp y y tế không thực hiện được, phải trưng cầu pháp y Công an. Nhiều vụ việc phức tạp, kéo dài, chỉ khi có kết luận của pháp y Công an, cơ quan tiến hành tố tụng mới có đủ chứng cứ tin cậy để tiến hành truy tố, xét xử.