Nhức nhối tình trạng "bẫy" việc nhẹ, lương cao (kỳ 1)

Đánh vào tâm lý "giàu nhanh chóng"

Theo Công an TPHCM, nạn lừa bán người lao động sang Campuchia, tội phạm mua bán người là vấn đề nhức nhối được nước ta và thế giới quan tâm. Từ năm 2012, Quốc hội đã thông qua "Luật Phòng chống mua bán người" và ngày 30-7 hàng năm được xem là "Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người". Bên cạnh đó, Bộ luật Hình sự cũng có quy định về loại tội phạm này.

Theo đó, tội phạm mua bán người thường lợi dụng sự nhẹ dạ, cả tin của một số người dân, nhất là trẻ em, phụ nữ, người có hiểu biết hạn chế, kinh tế gia đình khó khăn, thiếu việc làm, thanh thiếu niên có tư tưởng nhanh làm giàu, đổi đời. Loại tội phạm này lừa đảo, hứa hẹn tìm việc làm có thu nhập cao rồi bán nạn nhân sang nước ngoài để trục lợi. Thời gian qua, mạng xã hội nổi lên nhiều thông tin đăng tuyển người sang Campuchia làm việc với mức lương cao.

Đồng thời, nhóm đối tượng còn đưa ra một số điều kiện như biết đánh máy, giọng nói tốt để tạo dựng lòng tin với các nạn nhân. Những nạn nhân từ các tỉnh và TPHCM được đưa qua đường tiểu ngạch (vượt biên trái phép) sang Campuchia. Tuy nhiên, sau đó những người này bị yêu cầu trả số tiền đền bù vận chuyển và chi phí ăn ở, có người còn bị bắt, khống chế, bóc lột sức lao động, xâm hại tình dục và yêu cầu gia đình chuyển tiền chuộc...

Hiện Công an TPHCM chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ tăng cường kiểm soát tình hình, đẩy mạnh tuyên truyền và yêu cầu người dân khai báo, phối hợp điều tra khi xảy ra sự việc đáng tiếc. Trường hợp khi gặp phải những đối tượng xấu, đường dây lừa đảo lao động nước ngoài... cần thông báo ngay cho gia đình, cơ quan chức năng, công an gần nhất để cầu cứu.

Lực lượng Biên phòng An Giang làm việc với một trong số 40 người chạy trốn từ Campuchia

Họa từ thông tin thiếu kiểm chứng

Đa số từ những thông tin quảng cáo trên mạng xã hội là những cái "bẫy" về việc nhẹ, lương cao, thiếu cơ sở, thiếu kiểm chứng mà nhiều nạn nhân ở khắp các tỉnh thành lâm nạn.

Đơn cử, mặc dù biết công việc nặng nhọc, vất vả, bị can Trần Ngọc Chung (SN 2003, ngụ TP.Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa) vẫn lừa gạt các nạn nhân khác là sang Campuchia làm việc nhẹ, lương cao. Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố vụ án, khởi tố điều tra đối với bị can và bắt tạm giam Trần Ngọc Chung về tội "tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép".

Theo điều tra của Cơ quan An ninh điều tra, Chung từng sang Campuchia và làm việc tại sòng bài (casino). Trong thời gian ở đây, Chung đã sử dụng tài khoản Facebook nhắn tin, gọi điện cho bạn bè, người quen để lôi kéo cùng sang Campuchia. Thực tế, dù biết công việc nặng nhọc, vất vả nhưng Chung vẫn nói dối làm "việc nhẹ nhàng, lương cao".

Đối tượng đã tư vấn, thuyết phục được 4 nạn nhân ở TP.Sầm Sơn cùng sang Campuchia làm việc trong các sòng bài. Chung đã tổ chức cho họ vượt sông qua biên giới tại khu vực tỉnh Long An sang Campuchia. Khi đến nơi, Chung bán những người lao động này cho một công ty với giá 650USD/người, sau đó trở về nước để mặc họ "tự bơi" trong bể khổ.

Nạn nhân từng lao động tại Campuchia khai báo với Công an

Về phía các nạn nhân, họ đã bị quản lý ép buộc ký cam kết phải thực hiện các hành vi lừa đảo trên không gian mạng trong vòng một năm và bị ngược đãi, cưỡng bức. Từ đầu năm 2022 đến nay, Công an tỉnh Thanh Hóa đã điều tra, làm rõ 4 vụ với 8 đối tượng có hành vi đưa người xuất cảnh sang Campuchia lao động trái pháp luật.

Cơ quan điều tra đã kết luận vụ án, chuyển hồ sơ sang VKSND các cấp đề nghị truy tố 2 vụ, 2 bị can về tội "tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép".

Tỉnh ủy Thanh Hóa cũng đã có công văn yêu cầu các cấp, chính quyền trong tỉnh tăng cường chỉ đạo triển khai ngay các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn tình trạng lôi kéo, tổ chức đưa người xuất cảnh sang Campuchia trái phép, lừa bán vào các cơ sở đánh bạc trực tuyến...

Đồng thời, yêu cầu Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh Thanh Hóa, lãnh đạo UBND tỉnh phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành Trung ương thực hiện tốt các chính sách bảo hộ công dân, nhằm giải cứu, đưa các nạn nhân của địa phương đang bị giam giữ tại Campuchia về nước, ngăn chặn công dân xuất cảnh sang Campuchia và các nước khác để lao động trái phép.

Công an tỉnh Thanh Hóa khuyến cáo, mọi công dân tự bảo vệ bản thân và gia đình, cảnh giác trước những lời hứa hẹn về công việc trên mạng xã hội từ các đối tượng không quen biết với thu nhập cao tại nước ngoài nói chung và Campuchia nói riêng. Lực lượng chức năng kêu gọi người dân trên toàn tỉnh Thanh Hóa, phối hợp với lực lượng công an và chính quyền địa phương tuyên truyền để mọi công dân hiểu rõ hậu quả của nạn mua bán người.

Vớt thi thể nạn nhân Đ.M.H (16 tuổi, ngụ tỉnh Kon Tum) sau khi tháo chạy về An Giang

Lời kêu cứu nhói lòng

Nỗi ám ảnh của những gia đình có nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia và cũng là lời cảnh tỉnh cho những ai có ý định, hay thiếu hiểu biết, không có cơ sở rõ ràng mà bị sập bẫy lừa sang làm việc trái phép ở Campuchia. Người lao động phải làm việc 11-14 giờ mỗi ngày, bị ngược đãi, đánh đập, mua bán sang tay, muốn về phải nộp tiền chuộc, nhiều người chịu không nổi đã quyên sinh, hay cầu cứu trong tuyệt vọng...

Hiện cơ quan chức năng tỉnh Tây Ninh nhận nhiều đơn trình báo, kêu cứu từ các gia đình có con em sang Campuchia làm "việc nhẹ lương cao", họ nhờ Công an hỗ trợ đưa nạn nhân về Việt Nam. Như lời nhắn gửi thống thiết mãi ám ảnh mọi người "Mẹ ơi, cứu con..." về câu chuyện mới đây. Nhắc đến chuyện con gái bị dính bẫy "việc nhẹ, lương cao", chị S. (ngụ huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh) nghẹn ngào cho biết, con gái chị mới sinh năm 2006, đã sang Campuchia làm việc gần một tháng thì điện thoại cho mẹ cầu cứu.

"Nó kêu mẹ chuẩn bị 30-40 triệu đồng để chuộc con về. Tôi không biết kiếm đâu ra tiền nên đến nhờ Công an giải cứu con", chị S. trình bày. Theo lời kể, con gái chị thấy thông tin tuyển dụng sang Campuchia làm việc nhẹ nhàng, chỉ cần biết đánh máy vi tính là lương 20-30 triệu đồng/tháng. Khi liên hệ, có người đến tận địa phương đưa con chị đi TPHCM làm hộ chiếu rồi về một khách sạn ở khu vực biên giới. Tại khách sạn này, con gái chị phát hiện có nhiều người cùng đăng ký qua Campuchia làm việc.

Sau khoảng một tuần "tập kết", có người đưa cả đoàn sang Campuchia rồi bàn giao cho một công ty kinh doanh trò chơi đánh bạc trên mạng. Chị S. cho biết thêm: "Khi con tôi sang Campuchia mới điện về. Mấy tuần đầu làm cũng được nhưng sau đó có nhiều bạn không làm thì bị đánh rồi bán cho công ty khác với giá cao hơn. Thấy vậy, con tôi hoảng loạn, sợ cũng bị bán nên gọi điện về cầu cứu".

Đi cùng nhóm với con gái chị S., có con gái của chị H. (ngụ huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh). Con gái chị này sinh năm 2005, sang Campuchia phải ăn ở, làm việc trong một căn nhà mà không cho ra ngoài. Thấy bạn bè bị đánh đập, đe dọa, bán đi nhiều nơi nên con chị sợ hãi.

Chị H. khóc nghẹn: "Nhà khó khăn quá nên nó giấu mẹ đi làm. Ai ngờ làm chưa có đồng nào thì giờ người ta đòi ba, bốn chục triệu mới cho chuộc về. Nhóm nó bị bán gần hết, giờ còn có mấy đứa nên nó gọi điện về, hai mẹ con nhìn nhau qua điện thoại rồi khóc. Tôi nghe nó kêu mẹ ơi, cứu con về mà không biết phải làm sao...".

Tương tự, chị Đ. (ngụ xã Thạnh Đức, huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh) có con gái cùng sinh năm 2005, sang Campuchia làm việc, gọi điện về cầu cứu, chị không biết làm sao nên trình báo cơ quan chức năng. Theo lời chị Đ.: "Con gái nói chủ công ty mua nó với giá hơn 1.000USD, giờ muốn về phải nộp 30 triệu đồng".

Cũng có con gái sinh năm 2005, vì "dính bẫy" việc làm, ông H. (ngụ huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh) chia sẻ: khi bán sang tay, công ty sẽ nâng giá cao hơn giá mua. Số tiền chủ mới bỏ ra mua lao động được xem là tiền mà người lao động nợ công ty, muốn về phải trả số tiền này. "Giờ giá mua của con tôi đã là 1.800USD, nó bảo muốn chuộc về phải chuẩn bị 40 triệu đồng", ông H. đau đớn trình bày...

(Còn tiếp...)