Lần theo dấu vết đối tượng cầm đầu
Năm 2011, Đặng Ồng Lai bị bắt giữ về tội "Cướp tài sản" và "Bắt giữ người trái phép" tại Bình Dương; 5 năm sau đó, đối tượng tiếp tục "xộ khám" về "Tội trộm cắp tài sản". Sau khi ra trại, Lai thường dạt nhà sang bên kia biên giới làm ăn, có mối quan hệ quen biết với nhiều đối tượng người Trung Quốc. Thời điểm dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, một số đối tượng người Trung Quốc đã liên hệ với Lai để tổ chức đưa người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam...
Sau đó Lai thành lập đường dây tổ chức xuất nhập cảnh trái phép. Để điều hành đường dây, Lai không lộ diện mà sử dụng các chân rết từng có mối quan hệ làm ăn hoặc sang Trung Quốc sinh sống mà anh ta quen biết qua mạng xã hội.
Từ đầu năm đến tháng 8-2022, Lai cùng với các mắt xích trong đường dây gồm Trần Văn Hợp (SN 1984, thường trú tại xã Sơn Hà, H.Bảo Thắng), Giàng Sử Dín (SN 1993, thường trú tại xã Thanh Bình, H.Mường Khương), Hoàng Văn Mạnh (SN 1986, thường trú tại phường Bắc Cường, TP Lào Cai); Lù Thị Vượng (SN 1992, thường trú tại xã Lùng Khấu Nhin, H.Mường Khương, tỉnh Lào Cai) và Chang Lão Bu (SN 1991, thường trú tại xã Xì Lở Lầu, H.Phong Thổ, tỉnh Lai Châu) đã thực hiện việc đưa, dẫn nhiều người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.
Đối tượng phân công vai trò, nhiệm vụ cụ thể cho từng mắt xích trong đường dây. Sau mỗi lần thực hiện thành công việc đưa dẫn người trái phép vào Việt Nam, các đối tượng hưởng lợi trung bình từ 5-10 triệu đồng/ người.
Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Lào Cai thi hành lệnh bắt bị can để tạm giam đối tượng Đặng Ồng Lai
Ngày 20-8, khi Hợp đưa người đến khu vực xã Cốc San, TP Lào Cai thì bị tổ công tác của Phòng ANĐT phối hợp với CA TP Lào Cai phát hiện. Đối tượng đã điều khiển xe ôtô bỏ chạy. Tiến hành truy đuổi, tổ công tác bắt giữ được Hợp tại khu vực IC14 thuộc địa phận xã An Thịnh, H.Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Từ lời khai của Hợp, sau khoảng 2 giờ thuyết phục, các đơn vị nghiệp vụ đã vận động Giàng Sử Dín và Hoàng Văn Mạnh đến cơ quan CA đầu thú.
Căn cứ vào lời khai của 3 đối tượng, mở rộng đấu tranh, Phòng ANĐT đồng thời xác định hai đối tượng có liên quan đến việc đưa, dẫn và tổ chức cho người Trung Quốc nhập cảnh vào Việt Nam gồm: Chang Lão Bu và Lù Thị Vượng. Cơ quan ANĐT CA tỉnh Lào Cai đã phối hợp với CA tỉnh Lai Châu vận động hai đối tượng đến cơ quan CA đầu thú.
Một điều tra viên của Phòng ANĐT CA tỉnh Lào Cai cho biết: Chang Lão Bu sinh sống tại một xã xa xôi, hẻo lánh giáp biên giới Trung Quốc, cách trung tâm TP Lai Châu hơn 200 km, lại có thời gian dài sinh sống và kinh nghiệm làm ăn ở biên giới nên có nhiều phương thức lẩn trốn. Ngoài những khó khăn về địa hình, họ còn phải đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp khác như ngôn ngữ và phong tục tập quán của người địa phương... Khu vực Bu sinh sống là người Hà Nhì; theo phong tục địa phương, nhiều người nhìn thấy người lạ thì không nói chuyện, hỏi không nói.
Trong khi đó, vợ của Bu không nói được tiếng phổ thông, rất khó khăn trong việc tuyên truyền, vận động... Nhưng khó khăn không làm các cán bộ Phòng ANĐT Công an tỉnh Lào Cai nản lòng. Qua các già làng, trưởng bản và người có uy tín; sau một thời gian vận động, đối tượng đã tự giác đến cơ quan CA đầu thú và khai nhận hành vi phạm tội.
Việc đấu tranh, củng cố tài liệu hồ sơ, đấu tranh với đối tượng Vượng cũng không dễ dàng. Qua xác minh, Phòng ANĐT CA tỉnh Lào Cai xác định đối tượng Vượng là một trong những mắt xích của đường dây, tuy nhiên tại thời điểm xảy ra vụ án, Vượng tạo vỏ bọc là phụ nữ đang nuôi con nhỏ, không đi khỏi nơi cư trú... Vì thế, ban đầu đối tượng quanh co chối tội. Song trước những chứng cứ không thể chối cãi, đối tượng đã buộc phải khai nhận hành vi phạm tội. Căn cứ vào các tài liệu thu thập được, ngày 8-9, Cơ quan ANĐT CA tỉnh Lào Cai đã khởi tố Vượng và Bu về tội "Tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép".
Về đối tượng Lai, sau khi đồng phạm bị bắt, kẻ chủ mưu, cầm đầu đã nhanh chân cao chạy xa bay. Với một kẻ từng nhiều lần vào tù, đối tượng có kinh nghiệm đối phó với cơ quan chức năng. Sau khi bỏ trốn, Lai cắt đứt liên lạc với những người thân trong gia đình; quá trình trốn chạy, Lai không ở một điểm cố định; thường xuyên thay đổi phương tiện đi lại. Đối tượng có nhiều thủ đoạn để tạo ra vỏ bọc như làm công nhân, làm thuê tại các khu công nghiệp và nhà máy để tránh sự phát hiện của cơ quan CA, kể cả việc từng tìm cách vượt biên ra nước ngoài để lẩn trốn nhưng bất thành...
Sau một thời gian xác minh, Phòng ANĐT CA tỉnh Lào Cai xác định đối tượng đang lẩn trốn tại Hà Nội, Quảng Ninh. Với quyết tâm bắt giữ đối tượng, ngày 13-9, Phòng ANĐT phối hợp với các đơn vị của CA TP Hà Nội và CA tỉnh Quảng Ninh đã bắt giữ được Lai khi đối tượng đang lẩn trốn tại một khu trọ ở Cẩm Phả, Quảng Ninh.
Ba đối tượng người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào Việt Nam trong đường dây phạm tội do Đặng Ồng Lai điều hành
Ngăn chặn hoạt động xuất, nhập cảnh trái phép
Lào Cai là tỉnh biên giới, trước và sau dịch Covid-19, CA tỉnh đã có nhiều giải pháp ngăn chặn tội phạm ở khu vực này. Tại biên giới Lào Cai có rào biên; công tác tuần tra, kiểm soát được tăng cường đã hạn chế tối đa tình hình liên quan đến tội phạm xuất nhập cảnh. Tuy nhiên, vì lợi nhuận, một số đối tượng người Việt Nam vẫn tiếp tục móc nối với người Trung Quốc để thực hiện hành vi phạm tội.
Phương thức và thủ đoạn hoạt động của các đối tượng ngày càng tinh vi, xảo quyệt, tổ chức qua nhiều khâu và có sự liên kết chặt chẽ với nhau, tạo thành các đường dây khép kín, liên lạc với nhau bằng mạng xã hội, gây khó khăn cho quá trình phát hiện. Tại thời điểm nhập cảnh trái phép qua biên giới, các đối tượng thường tổ chức canh gác, cảnh giới, phân công vai trò của từng vị trí nhằm tránh sự phát hiện của lực lượng chức năng, đánh động cho đồng bọn tẩu thoát khi bị phát hiện.
Trước tình hình trên, lãnh đạo CA tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các đơn vị chức năng, tăng cường công tác nắm tình hình; phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng nắm chắc khu vực biên giới; kịp thời phát hiện, xử lý, ngăn chặn tình trạng tổ chức cho người khác xuất nhập cảnh trái phép cũng như người Việt Nam xuất cảnh trái phép. Quá trình thực hiện, các đơn vị gặp không ít khó khăn do địa bàn biên giới kéo dài, một số khu vực có địa hình hiểm trở. Cùng với đó, quá trình tuần tra, kiểm soát khó khăn do quá trình thực hiện hành vi phạm tội chủ yếu là ban đêm.
Lực lượng chức năng bắt giữ hai đối tượng trong đường dây đưa người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam
Song với sự quyết tâm bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới, Phòng ANĐT CA tỉnh Lào Cai đã phối hợp với các đơn vị ngăn chặn nhiều đường dây, ổ nhóm mà mới đây là vụ tổ chức đưa dẫn người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam xảy ra tại Bát Xát (Lào Cai). Khoảng đầu tháng 8-2022, qua công tác nắm tình hình, CA H.Bát Xát phát hiện nhóm đối tượng có hành vi đưa dẫn người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam đã trao đổi với Phòng ANĐT CA tỉnh Lào Cai tổ chức bắt giữ nhóm có 6-7 đối tượng, độ tuổi trung bình từ 20-25 tuổi, là những thanh niên không có nghề nghiệp ổn định, một số là đối tượng nghiện ma tuý, đã từng có tiền án, tiền sự.
Theo đó, sau khi xác định các đối tượng đang dẫn hai người Trung Quốc từ khu vực bờ sông thuộc xã Mú Sung, huyện Bát Xát vào Việt Nam thì tổ công tác đã phân công các lực lượng, chốt chặn tại các vị trí, tiến hành giữ được 2 đối tượng là Cao Hoàng Vũ (SN 2004, trú tại H. Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) và Nguyễn Hoàng Minh Đức (SN 2003, trú tại H.Bát Xát, Lào Cai).
Khai thác mở rộng, có 4 đối tượng khác sau khi thực hiện hành vi phạm tội đang tìm cách tẩu thoát gồm: Đỗ Văn Tiệp (SN 1986, trú tại H.Bát Xát); Lý A Mong (SN 1987); Hoàng Bá Được (SN 2003) và Trần Nguyên Hưng (SN 2000, đều trú tại Bát Xát), tổ công tác đã báo cáo, xin ý kiến của lãnh đạo CA tỉnh, huy động tối đa các lực lượng tiến hành truy bắt; xác minh nhân thân; vận động xác đối tượng đến đầu thú. Sau khoảng 7 giờ vận động, 4 đối tượng đến cơ quan CA đầu thú, khai nhận hành vi phạm tội.
Bước đầu tại cơ quan điều tra, các đối tượng khai đã được một đối tượng là người Việt Nam liên hệ thuê để đưa, đón hai đối tượng người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam với giá tiền từ 1 đến 5 triệu đồng, tuỳ theo vai trò, nhiệm vụ. Trong đó, Mong và Tiệp sử dụng áo phao và săm ô tô để đưa người từ bờ sông phía Trung Quốc sang bờ sông phía Việt Nam. Còn Vũ khi thực hiện hành vi phạm tội chưa đủ 18 tuổi.