Từ những nghiên cứu chuyên sâu về bệnh võng mạc tiểu đường, các nhà khoa học Mỹ tìm ra mối quan hệ nhân quả giữa sự suy yếu của tế bào biểu mô sắc tố võng mạc (RPE) với các tổn thương phù hoàng điểm, xuất huyết, bong võng mạc..., từ đó đưa ra hướng phòng ngừa biến chứng của tình trạng tăng đường huyết lên mắt một cách chủ động và hiệu quả.
Bệnh võng mạc tiểu đường liên quan đến sự tổn thương của RPE
Theo thống kê của Liên đoàn Đái tháo đường thế giới, 90% trường hợp bị tiểu đường trên 10 năm phải đối mặt với bệnh lý võng mạc tiểu đường, trong đó 50% dẫn đến mù lòa.
GS. TS. Đỗ Như Hơn
Có điều này là do tình trạng đường huyết tăng cao kéo dài ở bệnh nhân tiểu đường không những làm tổn thương các mạch máu lớn nuôi tim, não... (thường gây đột quỵ, nhồi máu cơ tim), mà còn tàn phá các mạch máu nhỏ, đặc biệt là hệ thống mao mạch trên võng mạc, gây ra 4 thương tổn võng mạc điển hình dễ dẫn đến suy giảm thị lực, mù lòa là xuất tiết, xuất huyết võng mạc; xuất huyết dịch kính; bong võng mạc và nặng nề nhất là phù hoàng điểm.
Gần đây, các nhà nghiên cứu còn phát hiện, diễn tiến của 4 tổn thương võng mạc nghiêm trọng này đều có liên quan mật thiết đến sự suy giảm chức năng của tế bào biểu mô sắc tố võng mạc RPE. Một nghiên cứu được đăng trên website của Viện Y tế Mỹ (NHI) khẳng định, sự suy yếu tế bào biểu mô sắc tố võng mạc RPE (nằm giữa mạch máu và võng mạc, có nhiệm vụ nuôi dưỡng đồng thời là hàng rào bảo vệ các tế bào thị giác) chính là nguyên nhân dẫn đến sự thoái hóa võng mạc, gây suy giảm thị lực, mù lòa.
Ở bệnh nhân tiểu đường, nguy cơ mù lòa tăng 25 lần so với người bình thường vì hệ thống mao mạch bị tổn thương và chức năng của RPE suy yếu sẽ phá hủy cấu trúc võng mạc dưới 2 hình thức:
- Tình trạng thay đổi tính thấm của thành mạch: Dưới tác động của đường huyết tăng cao, thành mao mạch yếu đi, giãn và phình lên làm tăng tính thấm, đồng thời phá vỡ vai trò hàng rào của RPE, khiến dịch và máu rò rỉ tạo thành các đốm xuất tiết, xuất huyết nhỏ hoặc làm phù nề võng mạc. Khi đó, các tế bào thị giác chết đi, thị lực suy giảm.
- Tình trạng tắc nghẽn mao mạch: Đường huyết tăng làm dày màng nền mao mạch, gia tăng bất thường các tế bào nội mô… khiến mao mạch tắc nghẽn, võng mạc thiếu oxy nuôi dưỡng. Khi đó, RPE sẽ tiết ra yếu tố kích thích tăng sinh mạch máu mới (tân mạch). Các tân mạch xâm lấn vào dịch kính, nhưng do thành mạch mỏng, không chịu được áp lực máu nên dễ vỡ, gây xuất huyết dịch kính, có thể gây mù cấp tính nếu xuất huyết nhiều.
Các tân mạch sau khi vỡ ra sẽ lành lại hình thành các mảng sẹo, quá trình liền sẹo sẽ co kéo, tách lớp RPE khỏi mao mạch, gây bong võng mạc… khiến người bệnh mất cảm nhận màu sắc, mất thị lực. Còn lượng dịch và máu ứ đọng do rò rỉ, vỡ mao mạch hay tân mạch có thể gây phù hoàng điểm bất cứ lúc nào, khiến người bệnh mất thị lực nhanh chóng và không thể phục hồi.
Bảo vệ RPE giúp phòng tránh sớm biến chứng mù lòa do tiểu đường
Ở cả 4 thương tổn võng mạc điển hình do bệnh võng mạc tiểu đường, các nghiên cứu đều cho thấy có sự liên quan mật thiết đến cấu trúc, hoạt động của lớp tế bào biểu mô sắc tố võng mạc - RPE. Theo đó, RPE là màng thấm giữ cân đối lượng dịch giữa võng mạc và mạch máu, ngăn cản thành phần có hại từ mạch máu đi vào võng mạc. Đồng thời thực bào chất độc bảo vệ tế bào thị giác giúp mắt sáng khỏe.
Ở bệnh nhân tiểu đường, chức năng của RPE bị tổn hại, võng mạc và tế bào thị giác không còn được bảo vệ khiến thị lực suy giảm, thậm chí mù lòa. Củng cố kết quả nghiên cứu này, các nhà khoa học khẳng định giải pháp chăm sóc bảo vệ mắt tối ưu, đặc biệt cho bệnh nhân tiểu đường là chủ động bảo vệ RPE.
Tinh chất Broccophane thiên nhiên có trong WIT có tác dụng ưu việt trong bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc - RPE, phòng ngừa bệnh lý võng mạc tiểu đường
Qua nhiều công trình nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện ra tinh chất Broccophane thiên nhiên giúp tăng cường Thioredoxin - một loại protein phân tử nhỏ hiện diện trong cơ thể, có khả năng bảo vệ RPE bằng cách giữ vững chức năng hàng rào, hạn chế tiết ra yếu tố kích thích tăng sinh tân mạch, từ đó ngăn ngừa tình trạng tổn thương võng mạc ở bệnh nhân tiểu đường.
Đại học Y khoa Johns Hopkins (Mỹ) kết luận, Broccophane làm tăng cường Thioredoxin, bảo vệ RPE và võng mạc một cách tự nhiên, giúp phòng ngừa các bệnh lý về mắt, giữ cho mắt luôn tinh anh, khỏe mạnh.
30 năm trở lại đây, số bệnh nhân tiểu đường ở Việt Nam tăng lên 12 lần, hiện có khoảng 4,5 triệu người mắc. Tuy nhiên 50% số đó không biết mình đã mắc bệnh dẫn đến việc phải đối mặt với nhiều biến chứng trong đó có bệnh lý võng mạc tiểu đường, khiến chất lượng cuộc sống suy giảm.
Trong khi đó, các nghiên cứu chỉ ra 80% bệnh nhân tiểu đường có thể chung sống hòa bình và không gặp biến chứng nặng nề về mắt nếu biết cách chăm sóc mắt từ sớm và tuân thủ quá trình điều trị bệnh tiểu đường. Vì vậy, bên cạnh kiểm soát tốt đường huyết, mỡ máu, huyết áp; việc chủ động khám mắt thường xuyên đồng thời bổ sung tinh chất thiên nhiên Broccophane bảo vệ lớp tế bào biểu mô sắc tố võng mạc RPE là giải pháp toàn diện giúp bệnh nhân tiểu đường phòng ngừa biến chứng võng mạc, tránh nguy cơ mù lòa.
Video cơ chế tác động của tinh chất Broccophane thiên nhiên trong bảo vệ võng mạc, ngăn ngừa mù lòa do võng mạc tiểu đường.
GS. TS. Đỗ Như Hơn - Nguyên Giám đốc BV Mắt Trung Ương