Kỳ 4: Để lại hoa hồng sau khi lấy sách

"Bóng ma" trong tu viện

Đêm 16/8/2000, tu viện trưởng không ngủ được vì sau 1 ngày vất vả với du khách và những bài giảng đạo, ông vừa nhận được tin báo một số sách cổ quý báu cất trong căn phòng riêng ít người biết tới vừa bị đánh cắp. Tình cảnh ấy còn kéo dài suốt 1 năm sau đó với những vụ biến mất bí ẩn tiếp theo của những cuốn sách cổ, dù CS vẫn đang điều tra, cho người mật phục, gia cố cửa, lắp song sắt cửa sổ... Kẻ trộm như bóng ma ám ảnh cuộc sống của hàng chục người trong tu viện.

Sang năm tiếp theo, sách vẫn tiếp tục mất, dù đã có tu viện trưởng mới và ông này cho thay khóa toàn bộ hệ thống cửa. Cảnh sát tiếp tục theo dõi mạng lưới mua bán sách cũ trong vùng Alsace và những khu vực lân cận ở Đức, kiểm tra danh sách khách du lịch trọ trong khách sạn của tu viện và cũng vài lần họ nghĩ đã tìm ra manh mối nhưng sau đó đành thất vọng.

Tới mùa xuân năm 2002, khi số sách mất đã lên tới gần 1.000 cuốn cũng là lúc CS bí mật lắp hệ thống camera mini, nhưng lạ thay cũng không phát hiện được kẻ trộm. Tuy nhiên, việc này cho thấy các đối tượng đã đột nhập vào căn phòng chứa sách cổ theo con đường bí mật khả năng đã có sẵn trong tòa nhà - những lối đi có thể được thiết kế trong các lâu đài vào thời Trung cổ nhưng đã bị quên lãng từ lâu.

Sau khi tìm kiếm, CS phát hiện ô ván sau lưng 1 tủ sách trong TV là cánh cửa bí mật nối sang căn phòng nhỏ hẹp phía sau. Ở trên trần của khoảng không gian chật chội này có cánh cửa sập thông lên trên với tầng áp mái. Từ căn phòng nhỏ này, nếu muốn lên tầng áp mái sẽ phải dùng thang dây, dĩ nhiên tầng áp mái có nhiều phòng và cả cầu thang dẫn xuống đất hoặc cửa sổ trổ. Hẳn là ngày xưa khi TV còn là căn phòng sinh hoạt chung của tu viện thì lối đi này đã được thiết kế để nghe lén người trong phòng sinh hoạt chung nói chuyện.

Cánh cửa sập trên sàn tầng áp mái thông xuống căn phòng nhỏ bí mật phía sau thư viện

Khám xét kỹ tầng áp mái, CS phát hiện số vụn da rơi ra từ những cuốn sách cổ, các bao đựng rác có lẽ để chứa sách. Ngay lập tức camera mini được gắn để bắt quả tang hành vi phạm pháp.

Cái kết "nhẹ nhàng" của vụ trộm hy hữu

Kẻ trộm bị bắt quả tang hôm 19/5/2002 với 3 valy sách, 1 sợi dây leo và chiếc xe đạp là... kỹ sư Stanislas Gosse (32 tuổi), người nho nhã, dáng dong dỏng cao, từng là lính hải quân và đang giảng dạy tại 1 trường kỹ thuật. Gosse không chống cự, dẫn CS tới căn hộ của mình ở TP.Strasbourg, cách tu viện khoảng 6km và chỉ cho họ số sách đã trộm. Tất cả được bảo quản trong tình trạng hoàn hảo, ngoại trừ vết tẩy xóa trên nhãn ghi của TV, Gosse đã dán lên những cuốn sách đó ký hiệu của riêng mình. Tổng cộng có khoảng 1.100 cuốn sách về nhiều chủ đề nhưng đều là sách cổ vài trăm năm, đặc biệt được in bằng các cổ ngữ như Latin và Gotic - ngôn ngữ của người Goth, bộ tộc sống ở vùng Hạ Danube trong thế kỷ 3-10.

Stanislas Gosse

Gosse khai, biết trong TV có sách cổ nhưng đã đóng cửa với người ngoài mà anh ta lại đang tự học tiếng Latin. Ban đầu, Gosse tìm cách đột nhập vào TV chỉ để đọc tại chỗ, tìm tài liệu viết về tu viện và thăm thực địa. Gosse tìm được bài viết của Giáo sư Jean-Marie Le Minor trên tạp chí khảo cổ và nghệ thuật xuất bản tại Alsace. Tuy là giáo sư giải phẫu của Đại học Strasbourg nhưng Le Minor lại là nhà khảo cổ nghiệp dư, khi nghiên cứu để viết cuốn sách quảng bá cho tu viện, ông phát hiện căn phòng nhỏ bí mật cạnh TV và nhắc đến nó trong bài viết của mình. Với đầu óc thông minh, đôi tay khéo léo, sức khỏe của một kỹ sư và từng là lính, Gosse đã đạp xe leo núi lên tu viện ở độ cao 764m và tìm cách đột nhập vào.

Thời gian đầu, Gosse chỉ đọc rồi về, sau đó lấy sách về nhà đọc, càng lấy càng ham vì "cảm thấy những cuốn sách này bị bỏ rơi, không được sử dụng nên phủ đầy bụi và phân chim bồ câu. "Tôi cảm thấy rằng sẽ chẳng có ai cần đến chúng" - Gosse nói và cho biết dù rất sợ bị bắt nhưng mỗi lần đọc hoặc lấy được một cuốn sách hay, vì quá sung sướng nên anh ta thường cài vào lỗ khóa... 1 bông hồng!

Nhưng dù biện hộ kiểu gì thì hành vi trên vẫn là trộm! Stanislas Gosse bị tuyên án 18 tháng tù treo kèm khoản tiền phạt 6.000 euro và 10.000 euro đền bù cho những thiệt hại về tinh thần lẫn vật chất. Vì tòa cho phép không ghi bản án vào lý lịch tư pháp nên Gosee không bị giới hạn nghề nghiệp, vẫn tiếp tục được giảng dạy ở Strasbourg. Còn phía nhà thờ và ban quản lý của Tu viện Mont Sainte-Odile cũng đã ân xá cho tên trộm vô phép đồng thời tuyên bố sẵn sàng đón nhận Stanislas Gosse tới tu viện bằng... cửa trước!

(Còn tiếp...)

Kỳ 3: Trộm sách để dưỡng già?

(CATP) Ngày 11/9/2003, TV Hoàng gia Đan Mạch nhận được thông báo từ Nhà đấu giá (NĐG) Christie's ở London (Anh) rằng họ nhận được cuốn sách cổ in ở Napoli (Ý) năm 1517 do khách hàng gửi bán. Vì tác phẩm này có kèm mẩu giấy ghi chú viết năm 1943 cho biết đây là bản in duy nhất của tựa sách trên còn tồn tại trên thế giới và được lưu giữ tại TV Hoàng gia Đan Mạch nên Christie's đã lên tiếng cảnh báo.