(CAO) Hôm 15-12, CNN đưa tin chính quyền Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã đình chỉ thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD mua máy bay chiến đấu F-35 do Mỹ sản xuất, trong một dấu hiệu cho thấy UAE tỏ ra thất vọng trong nỗ lực của Washington nhằm hạn chế việc công nghệ của Trung Quốc được bán cho quốc gia vùng Vịnh giàu dầu mỏ này.
"UAE đã thông báo với Mỹ rằng họ sẽ tạm dừng các cuộc thảo luận để mua F-35" - một quan chức của UAE nói với CNN. "Các yêu cầu kỹ thuật, các hạn chế hoạt động và phân tích chi phí / lợi ích đã dẫn đến việc đánh giá lại. Mỹ vẫn là nhà cung cấp ưu tiên của UAE đối với các yêu cầu quốc phòng tiên tiến và các cuộc thảo luận về F-35 có thể được mở lại trong tương lai" – người này nói thêm.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Nhà Trắng vẫn "cam kết" với thỏa thuận, được coi là nền tảng của thỏa thuận bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa UAE và Israel vào tháng 8-2020. Việc mua bán - sẽ liên quan đến loại vũ khí tiên tiến nhất của Mỹ từng được chuyển giao cho một quốc gia Ả Rập - đã diễn ra trong một quá trình, với việc các chính trị gia Mỹ nêu lên lo ngại về thỏa thuận này.
Hôm 14-12, thư ký báo chí Lầu Năm Góc - John Kirby cũng nói rằng Mỹ sẵn sàng làm việc với UAE để giải quyết mối quan tâm của cả hai nước.
"Quan hệ đối tác của Mỹ với UAE mang tính chiến lược và phức tạp hơn bất kỳ thương vụ mua bán vũ khí nào" - Kirby cho biết tại một cuộc họp báo. "Chúng tôi sẽ luôn nhấn mạnh, về các yêu cầu luật định và chính sách, dựa trên nhiều yêu cầu của người dùng cuối". Ông nói thêm: “Và những yêu cầu của người dùng cuối và việc bảo vệ thiết bị quốc phòng của Mỹ là phổ biến, không thể thương lượng và không chỉ cụ thể đối với riêng UAE”.
Việc đình chỉ thỏa thuận mang tính bước ngoặt diễn ra một ngày sau khi Thủ tướng Israel - Naftali Bennett gặp nhà lãnh đạo trên thực tế của UAE - Thái tử Mohammed bin Zayed của Abu Dhabi, tại thủ đô UAE. Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của một nhà lãnh đạo Israel tới quốc gia vùng Vịnh.
Một chiếc chiến đấu cơ F-35 của Mỹ - Ảnh: AP
"Như chúng tôi đã xác nhận gần đây tại Triển lãm Hàng không Dubai, chính quyền Biden-Harris vẫn cam kết bán các máy bay F-35, MQ-9B và vũ khí sát thương được đề xuất ngay cả khi chúng tôi tiếp tục tham vấn để đảm bảo rằng chúng tôi có sự hiểu biết lẫn nhau rõ ràng về các nghĩa vụ và hành động của Tiểu vương quốc trước, trong và sau khi giao hàng" - người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.
Chính phủ Mỹ đã nhiều lần thúc giục UAE loại bỏ sự tham gia của công ty viễn thông Trung Quốc - Huawei ở nước này.
"F-35 là viên ngọc quý của Mỹ, của lực lượng không quân của chúng tôi và vì vậy chúng tôi cần có khả năng bảo vệ an ninh công nghệ cho tất cả các đối tác của chúng tôi" - Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về An ninh Khu vực Mira Resnick nói với CNN.
Becky Anderson hồi tuần trước đã trả lời câu hỏi về việc liệu UAE có phải lựa chọn giữa Huawei và F-35 hay không.
“Đây là những cuộc trò chuyện mà chúng tôi đã có với các Tiểu vương quốc về những lựa chọn mà họ có thể đưa ra bây giờ để chắc chắn rằng họ có thể tham gia chương trình F-35” - Resnick nói thêm.
Tuy nhiên, các quan chức UAE tỏ ra nghi ngờ về tuyên bố của Mỹ về khả năng vi phạm an ninh và bày tỏ lo lắng về việc vướng vào "cuộc chiến tranh lạnh mới" giữa một đối tác thương mại hàng đầu và đồng minh chiến lược chính của nước này.
Anwar Gargash, cố vấn ngoại giao của giới lãnh đạo UAE cho biết trong phát biểu trước Viện các quốc gia vùng Vịnh Ả Rập ở Washington tuần trước: “Điều chúng tôi lo lắng là ranh giới giữa sự cạnh tranh gay gắt (giữa Trung Quốc và Mỹ) và một cuộc Chiến tranh Lạnh mới. Bởi vì tôi nghĩ rằng chúng tôi, với tư cách là một nước nhỏ, sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi điều này”.