(CAO) Hôm 25-8, CNN dẫn tuyên bố từ lực lượng Taliban cho biết họ sẽ không cho phép người dân Afghanistan rời khỏi đất nước, đồng thời từ chối cho Mỹ gia hạn chiến dịch sơ tán từ sân bay Kabul.
Taliban cảnh báo rằng Mỹ phải tuân theo thời hạn vào tuần tới để rút quân, khi hoạt động sơ tán rầm rộ của phương Tây tại sân bay Kabul đang được tiến hành. Thông báo được đưa ra khi Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rõ rằng ông đặt mục tiêu tuân thủ thời hạn rút quân khỏi Afghanistan vào ngày 31-8, miễn là Taliban không làm gián đoạn các hoạt động sơ tán hoặc tiếp cận sân bay.
Các đồng minh hàng đầu của Mỹ đã kêu gọi gia hạn để đưa nhiều người đi hơn.
Phát ngôn viên của Taliban - Zabiullah Mujahid, nói trong một cuộc họp báo rằng mặc dù công dân nước ngoài có thể tiếp tục đến sân bay, nhưng đám đông khổng lồ người Afghanistan đã tập trung ở đó trong những ngày gần đây nên trở về nhà và sẽ không lo lắng bị trả đũa từ những người cầm quyền mới của đất nước.
"Con đường dẫn đến sân bay bị chặn. Người Afghanistan không thể đi đường đó để đến sân bay, nhưng công dân nước ngoài được phép đi đường đó đến sân bay", Mujahid nói.
"Chúng tôi không cho phép di tản người Afghanistan nữa và chúng tôi cũng không hài lòng với điều đó", ông nói thêm.
Các bác sĩ và học giả của Afghanistan "không nên rời khỏi đất nước này, họ nên làm việc trong các lĩnh vực chuyên môn của riêng họ" - Mujahid nói thêm. "Họ không nên đến các nước khác, đến các nước phương Tây đó".
Khi được hỏi về tuyên bố của Taliban, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki nói rằng điều đó không nên tác động đến những người Afghanistan được Mỹ ưu tiên rời khỏi đất nước.
Mujahid cũng cam đoan rằng các đại sứ quán và cơ quan viện trợ nước ngoài sẽ vẫn mở cửa.
Dòng người sơ tán liên tục từ sân bay Kabul - Ảnh: Getty
Các nhà lãnh đạo G7 đã gặp nhau hôm 24-8 tại diễn đàn quốc tế đầu tiên như vậy kể từ khi Taliban lật đổ chính phủ Afghanistan được quốc tế hậu thuẫn hơn một tuần trước.
Họ đã kêu gọi Taliban đảm bảo lối đi an toàn cho tất cả những người muốn rời khỏi Afghanistan sau ngày 31-8, Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết 24-8, mô tả đây là "mối quan tâm số một" của G7 đối với Taliban.
Tại cuộc họp giao ban tại Nhà Trắng hôm 24-8, Psaki nói rằng nếu ngày 31- 8 là ngày Mỹ rút khỏi Afghanistan, các cuộc sơ tán sẽ cần phải kết thúc sớm hơn nữa để có thời gian rút quân và máy móc.
Quyết định này sẽ vấp phải sự thất vọng của các đồng minh, những người lo ngại sẽ không có đủ thời gian để đưa công dân của họ, cùng với những người Afghanistan đã hỗ trợ trong nỗ lực chiến tranh, rời khỏi đất nước vào cuối tháng.
Bất chấp sức ép đối với Biden, NATO cũng sẽ rút chân khỏi Afghanistan khi Mỹ rút quân, theo một nguồn thạo tin cho biết.
Theo một quan chức Nhà Trắng, Mỹ đã sơ tán kỷ lục 12.700 người khỏi sân bay Kabul từ sáng 23 đến đến 24-8, và 8.900 người khác đã được sơ tán bằng 57 chuyến bay của liên quân. Hiện Mỹ đã sơ tán khoảng 58.700 người khỏi Afghanistan kể từ ngày 14-8.
Trong khi đó, Giám đốc Cục Tình báo liên bang Mỹ (CIA) William J. Burns đã gặp mặt trực tiếp với một thủ lĩnh hàng đầu của Taliban ở Kabul hôm 23-8, cuộc gặp được một quan chức Mỹ mô tả là "một cuộc trao đổi quan điểm về những gì cần phải xảy ra để được thực hiện vào ngày 31-8”.
Các chiến binh Taliban trên đường phố - Ảnh: CNN
Chính quyền Biden vẫn thường xuyên liên lạc với các quan chức Taliban trong suốt quá trình sơ tán, cả trên bộ ở Afghanistan và ở Doha, Qatar.
Nhưng cuộc gặp bí mật, lần đầu tiên được báo cáo hôm 24-8 bởi The Washington Post, giữa Burns và người đồng sáng lập Taliban và phó thủ lĩnh Abdul Ghani Baradar, là cuộc trao đổi quan điểm trực tiếp cấp cao nhất kể từ khi lực lượng này nắm quyền kiểm soát thủ đô, một quan chức Mỹ cho biết.