(CAO) Nỗi lo trí thông minh nhân tạo (AI) cướp việc làm của con người, nay không chỉ khu biệt ở những lĩnh vực cần nhân công lao động chân tay như các dây chuyền lắp ráp linh kiện mà còn lan ra những công việc “tri thức” như nghề báo.
Giống như năng lượng hạt nhân xưa kia, vào thời điểm cách đây gần 1 thế kỷ khi con người dè dặt sử dụng nó trong hàng loạt lĩnh vực từ chữa bệnh đến sản xuất điện. Nguy hại của các tia phóng xạ gây ô nhiễm môi trường, tác động đến sức khỏe dần được hạn chế theo thời gian bằng những công nghệ bảo hộ hạt nhân ngày càng tiên tiến. Trí tuệ nhân tạo (AI) ngày nay cũng đang trong giai đoạn “ném đá dò đường” như vậy.
Ngăn tự tử trên Facebook
Tiên phong trong lĩnh vực ứng dụng AI là gã khổng lồ Facebook. Hôm 1-3, BBC đưa tin Facebook đã bắt đầu sử dụng trí thông minh nhân tạo (AI), thực chất là những thuật toán để xác định những người dùng Facebook có nguy cơ tự tử.
Thuật toán AI này dựa trên các từ khóa (keyword) trong từng dòng trạng thái (status) của người dùng đăng trên Facebook và các bình luận (comment) của bạn bè họ tương tác với bài đăng để xác định xem người dùng đó có khả năng tự tử hay không.
Sau khi thuật toán xác định 1 người có nguy cơ tự tử, Facebook sẽ tìm cách liên hệ với người dùng qua các kênh của họ để đề xuất những biện pháp hỗ trợ tâm lý.
Sau khi phân tích nội dung đăng tải, AI của Facebook sẽ gợi ý cho khách hàng nhiều lựa chọn. Trong ảnh trên, Facebook gợi ý gọi điện đến đường dây của Trung tâm chống tự tử quốc gia với số điện thoại hiển thị rõ ràng - Ảnh: minh họa của BBC
Một đại diện của Facebook nói với BBC rằng, ứng dụng AI này không chỉ hữu ích mà còn rất quan trọng trong thời đại hiện nay. Facebook đang thử nghiệm công cụ “chẩn đoán” trạng thái này ở Mỹ.
Trước đó, nhà đồng sáng lập Facebook Mark Zuckerberg hồi tháng 2 còn tự tin tuyên bố rằng ông hy vọng những thuật toán dạng này cũng sẽ giúp xác định những kẻ khủng bố và một số nội dung liên quan khác.
Facebook đặt tham vọng sẽ quảng bá công cụ xác định khả năng tự tử qua các công cụ quảng bá trực tuyến của mình và hợp tác với một số tổ chức y tế Mỹ cho phép người dùng được xác định có khả năng đang bị tổn thương tâm lý, muốn tự tử liên hệ với bên tư vấn qua nền tảng nhắn tin messenger của nó.
Một trạng thái đăng trên Facebook có nội dung tiêu cực : "Cảm thấy buồn và đau khổ. Tôi không thể chịu đựng được nữa và không biết cách gì để giải thoát. Tôi là người không hữu ích trên đời này. Xin hãy nói với gia đình tôi rằng tôi xin lỗi họ về mọi thứ". Những dòng trạng thái như vậy sẽ được AI của Facebook nhận diện, phân tích qua các từ khóa (keyword) về cảm xúc như "sadness" (buồn), "pain" (đau khổ), từ đó ứng dụng sẽ đưa ra các gợi ý, lời khuyên qua dạng thông báo bằng tin nhắn, thậm chí hiển thị số điện thoại trung tâm tư vấn tâm lý cho khách hàng để trút bầu tâm sự - Ảnh: minh họa của BBC
Nhưng trước hết Facebook sẽ cung ứng dịch vụ xác định tự tử này trên Facebook Live và Facebook Messenger. Đơn cử như việc khi bạn live stream trên Facebook, ở đầu bên kia đối tác trò truyện cùng phát ra những lời nói than vãn như họ cảm thấy buồn, đau khổ, tuyệt vọng…Khi đó Facebook sẽ hiển thị những công cụ trên ứng dụng chat giúp bạn báo cáo (report) nội dung chat này cho Facebook phân tích.
Mạng xã hội này sau đó sẽ cung cấp (bằng cách hiển thị) các công cụ phong phú hơn để giúp đỡ người đang tuyệt vọng từ việc liên lạc với đường dây nóng đến cung cấp các gợi ý giúp bạn tư vấn cho đối tác đang chán đời. AI như vậy đã tiến một bước mới trên con đường “lắng nghe và thấu hiểu” con người qua việc phân tích lời nói và ngôn ngữ trong quá trình tương tác trên mạng xã hội.
(CAO) Những cảnh chiến đấu khốc liệt trong bộ phim Robot đại chiến (Transformers) khi những robot có khả năng biến hình hiện đại, vô hiệu hóa mọi loại vũ khí của con người, nay không đơn thuần chỉ là phim khoa học viễn tưởng đến từ Hollywood.
Pha chế bia, tối ưu hóa điện thoại
Không chỉ tham gia vào những lĩnh vực “cao siêu”, AI ngày nay dần được “đời sống hóa” trong những ứng dụng sinh hoạt và ngay trên chiếc điện thoại thông minh (smartphone) của bạn.
Hồi tháng 12-2016, công ty startup của Anh có tên Intelligent X loan báo họ sẽ vận dụng AI vào một công cụ pha chế bia theo ý của khách hàng.
Công cụ này thực chất là một thuật toán nhằm tính toán, định lương tỷ lệ các loại nguyên liệu làm bia từ nước, hoa bia, lúa mạch đến men, pha trộn chúng với nhau dựa trên cơ sở dữ liệu là khẩu vị của khách hàng.
Các khách hàng sẽ cung cấp sở thích uống bia của họ để AI điều chỉnh tỷ lệ nguyên liệu, pha ra loại bia đặc trưng dành cho mỗi thực khách. Các mẻ bia ra đời không cần phải vất vả qua từng công đoạn pha chế thủ công. Tất cả dữ liệu đều qua máy xử lý tương tự như công nghệ in 3D với nguyên liệu - dữ liệu được thao tác trên máy cài AI để in ra thành phẩm theo yêu cầu.
AI nay cũng hiện diện trên smartphone với trợ lý ảo Siri của Apple nhận diện giọng nói qua iPhone. Nay những dòng điện thoại ứng dụng AI để phục vụ khách hàng như “nhà táo” đã không còn hiếm.
Mới đây, công ty điện thoại Đài Loan HTC đã mạnh dạn giới thiệu dòng smartphone HTC U. Động thái này nhằm tối ưu hóa thiết bị đáp ứng nhu cầu sử dụng thiết bị ngày càng cao của khách hàng.
AI trợ lý ảo Siri của Apple trên iPhone tương tác với người dùng qua giọng nói để thực hiện các thao tác trên điện thoại
Phần mềm AI – trợ lý người dùng cài trên HTC U có tên Sense Companion (Bạn Đồng hành) có khả năng đưa ra những cảnh báo, khuyến nghị cho người dùng tùy vào tình trạng của máy.
Thuật toán này sẽ rà soát những ứng dụng chạy ngầm, các ứng dụng đã lâu không dùng hay các file rác trên điện thoại để xóa chúng đi nhằm tối ưu hóa thiết bị, tăng dung lượng của bộ nhớ RAM giúp điện thoại vận hành “mượt” hơn.
Đồng thời AI này sẽ quản lý năng lượng của điện thoại, tự động bất chế độ tiết kiệm pin, phát đi thông báo nhắc nhở người dùng sạc điện thoại khi pin yếu.
AI của dòng điện thoại HTC U đưa ra khuyến nghị cho người dùng từ Nhắc sạc pin đến cập nhật thông tin thời tiết
Sense Companion của HTC U cũng quét thông tin của các ứng dụng chạy trên máy từ lịch hẹn đến thời tiết để đưa ra những thông báo nhắc nhở xác đáng cho người dùng. Máy sẽ nhắc bạn ngày mai trời nắng cần mang mũ nếu quét thấy dữ liệu trên ứng dụng thời tiết cho thấy mai trời nắng gắt chói chang.
Giống như trợ lý ảo Siri của Apple trên iPhone hay iPad, Sense Companion trên HTC U có thể nhận diện giọng nói để làm theo mệnh lệnh của người dùng.
Những thế hệ smartphone từ iPhone đến HTC U cho thấy một xu thế ứng dụng AI rộng rãi trong đời sống sinh hoạt thường ngày thông qua các thiết bị. Ở mặt này, các thiết bị AI đang đầy triển vọng trong việc phát huy vai trò giảm tải thao tác, đơn giản hóa hoạt động cho con người.
Dù bức tranh tương lai khá lạc quan nhưng những vấn đề còn chưa giải quyết triệt để như làm thế nào kiểm soát AI, hay chuyện khi AI làm hết việc thì con người có khả năng ngày càng thụ động do ít vận động tay chân. Nhiều căn bệnh của thế kỷ công nghiệp chúng ta như ung thư, béo phì có khả năng bùng phát mạnh mẽ. Giữa mặt tốt và xấu của công nghệ này, nhân loại hiện nay đang “ném đá dò đường” để tiếp cận.
Là phúc hay là họa vẫn đang chờ câu trả lời của thời gian và ý thức của con người sẽ vận dụng chúng theo hướng nào.