Một đường ống dẫn khí đốt của châu Âu nghi ngờ bị phá hoại

Gasgrid, nhà điều hành truyền tải khí đốt của Phần Lan, cho biết họ đã tạm thời đóng cửa đường ống Balticconnector dài 95 dặm, chạy dưới Biển Baltic, do nghi ngờ bị rò rỉ, sẽ mất ít nhất 5 tháng trước khi đường ống có thể được mở lại.

Tổng thống Phần Lan Sauli Niinistö cho biết vụ rò rỉ khí gas cũng như hư hỏng cáp liên lạc dưới nước có thể "do hoạt động bên ngoài gây ra". Những lo ngại rằng nó có thể xuất phát từ một cuộc tấn công đã góp phần khiến giá khí đốt bán buôn ở châu Âu tăng hơn 20% trong tuần này.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết điều quan trọng là phải xác định được bản chất của thiệt hại và nó đã xảy ra như thế nào.

Ông Stoltenberg nói với các phóng viên tại hội nghị thượng đỉnh ở Brussels: “Nếu nó được chứng minh là một cuộc tấn công có chủ ý vào cơ sở hạ tầng quan trọng của NATO thì điều này tất nhiên sẽ nghiêm trọng, nhưng nó cũng sẽ phải nhận được phản ứng thống nhất và quyết tâm từ NATO”.

Balticconnector là một phần của mạng lưới rộng hơn vận chuyển khí đốt từ Lithuania, qua Latvia, Estonia và đến Phần Lan. Kể từ tháng 4, Phần Lan cũng đã sử dụng đường ống này để gửi khí đốt trở lại Estonia tùy theo nhu cầu.

Là một đường ống kết nối, Balticconnector không dẫn khí đốt vào châu Âu và cũng không vận chuyển nhiều. Với công suất 2,6 tỷ mét khối mỗi năm, nó chỉ chiếm một phần trong tổng số 415 tỷ mét khối khí đốt cung cấp cho Liên minh châu Âu và Vương quốc Anh vào năm ngoái - chính xác là 0,63%.

Các nhà phân tích nói với CNN rằng Phần Lan và Estonia cũng không đặc biệt phụ thuộc vào khí đốt tự nhiên cho nhu cầu năng lượng của họ. Hơn nữa, Phần Lan vẫn có thể cung cấp khí đốt thông qua trạm LNG và Estonia vẫn được kết nối với mạng lưới khí đốt châu Âu thông qua Litva.

Jack Sharples, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford, có một ý tưởng.

Tàu tuần duyên Phần Lan tuần tra gần đường ống nghi bị phá hoại

Ông nói với CNN rằng vụ việc này “không làm gián đoạn nguồn cung cấp khí đốt của châu Âu mà đặt ra những câu hỏi lớn hơn về sự an toàn và an ninh của cơ sở hạ tầng ngoài khơi, không chỉ các đường ống dẫn khí đốt”, đồng thời cho biết thêm rằng các dây cáp điện và thông tin liên lạc cũng chạy dọc theo lòng biển Baltic.

Gasgrid và đối tác Elering của Estonia “nhận thấy áp suất giảm bất thường trong đường ống dẫn khí đốt ngoài khơi Balticconnector”.

Công ty cho biết trong một tuyên bố: “Thật hợp lý khi nghi ngờ nguyên nhân vụ việc là do đường ống dẫn khí đốt ngoài khơi bị hư hỏng”.

NORSAR, trung tâm nghiên cứu địa chấn của Na Uy cho biết họ đã “phát hiện một vụ nổ có thể xảy ra dọc theo bờ biển Phần Lan của Biển Baltic” gần đường ống dẫn khí đốt và cáp dữ liệu bị hư hỏng vào đầu giờ sáng 8-10.

Chính quyền Phần Lan đã mở một cuộc điều tra hình sự về khả năng phá hoại tại Balticconnector, trong khi Estonia đã mở một cuộc điều tra hình sự về sự cố của cáp liên lạc.

Các nhà chức trách và các nhà kinh doanh năng lượng đang lo lắng là điều dễ hiểu. Cách đây hơn một năm, một loạt vụ nổ đã làm rung chuyển đường ống Nord Stream 1 - từng là huyết mạch chính vận chuyển khí đốt của Nga đến châu Âu qua Đức - và Nord Stream 2. Các vụ nổ được nhiều người coi là kết quả của một vụ phá hoại. Hiện vẫn chưa rõ ai đứng đằng sau các vụ tấn công.

Simone Tagliapietra, một thành viên cấp cao tại tổ chức tư vấn Bruegel, gọi vụ việc hôm 8-10 là “một hồi chuông cảnh báo rất quan trọng” đối với EU.

Ông nói với CNN: “Châu Âu không thể chấp nhận được việc phá hoại đường ống và cơ sở hạ tầng LNG của mình. Nếu những hành động này xảy ra trên các đường ống quốc tế đưa khí đốt từ Na Uy hoặc Algeria đến châu Âu, điều đó sẽ gây ra hậu quả đáng kể đối với thị trường khí đốt châu Âu, giá khí đốt châu Âu và nền kinh tế”.

Trong một thị trường khí đốt toàn cầu đang bị siết chặt, ngay cả những biến động tương đối nhỏ cũng có thể khiến các nhà đầu tư hỗn loạn, khiến giá tăng cao.

Giá tương lai của hợp đồng khí đốt chuẩn của Châu Âu đã tăng 15% vào ngày 9-10 sau thông báo của Gasgrid rằng họ đã đóng cửa Balticconnector.

Trong suốt tuần này, giá đã tăng hơn 20% do tin tức về việc đóng cửa đường ống trùng hợp với thông báo của nhà sản xuất khí đốt Chevron (CVX) của Hoa Kỳ rằng một số công nhân người Úc của họ dự định đình công trong tháng này.

Xung đột leo thang ở Israel, gây ra bởi một cuộc tấn công của quân Hamas vào Israel cũng làm dấy lên lo ngại về nguồn cung khí đốt toàn cầu. Hôm 9-10 với lý do lo ngại về an ninh, Chevron cho biết họ đã đóng cửa một mỏ khí đốt tự nhiên ngoài khơi Israel - nơi cung cấp 70% nhu cầu năng lượng của đất nước để phát điện.